تأکید اسلام بر حفظ محیط زیست/ حقی که ادا نشده
گروه اجتماعی- دین اسلام نکات زیادی برای حفظ محیط زیست دارد که جز وظایف انسان قلمداد می‌شود ولی متأسفانه انسان‌ها حق زمین را به درستی ادا نکردند.
حجت‌الاسلام سیدمهدی ناجی، مبلغ بین‌المللی دینی، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، گفت: در خصوص مسائل اخلاقی، دین اسلام به ابعاد مختلف آن از جمله ابعاد فردی، اجتماعی، عبادی و ارتباط با محیط زیست توجه کرده است.
وی با بیان اینکه در قواعد فقهی قاعده‌ای به نام لا ضرر وجود دارد، افزود: در اسلام ضرر زدن وضرر دیدن جایز نیست، یعنی هیچ کس حق ندارد به خود یا به جامعه ضرری وارد کند که البته محیط زیست انسان نیز از این قاعده خارج نیست، یعنی براساس اصول دینی، ما حق هیچگونه ضررر وارد کردن به زمین و محیط زیست را نداریم.
ناجی با اشاره به اینکه در سوره مبارکه هود آیه 61 آمده: «وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحًا قَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَكُمْ مِنْ إِلَهٍ غَيْرُهُ هُوَ أَنْشَأَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَاسْتَعْمَرَكُمْ فِيهَا فَاسْتَغْفِرُوهُ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ إِنَّ رَبِّي قَرِيبٌ مُجِيبٌ، و به سوى [قوم] ثمود برادرشان صالح را [فرستاديم] گفت اى قوم من خدا را بپرستيد براى شما هيچ معبودى جز او نيست او شما را از زمين پديد آورد و در آن شما را استقرار داد پس از او آمرزش بخواهيد آنگاه به درگاه او توبه كنيد كه پروردگارم نزديك [و] اجابت كننده است (61)» یعنی خداوند در آیه می فرماید که خداوند شما پروردگاری است که زمین را آفرید و آبادانی زمین را بر عهده انسان گذاشت، ابراز کرد: پس براساس این ایه شریفه انسان نسبت به آبادانی زمین و حفظ منابع طبیعی مسئول هستند.
قطع بی‌رویه درختان؛ مصداق فساد در زمین
وی ادامه داد: در سوره اعراف آیه 56 نیز آمده: « وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِيبٌ مِنَ الْمُحْسِنِينَ، و در زمين پس از اصلاح آن فساد مكنيد و با بيم و اميد او را بخوانيد كه رحمت خدا به نيكوكاران نزديك است (56)» منظور از این آیه شریفه نیز این است که انسان هرگز نباید به خاطر منافع شخصی خود در زمین فساد کند، به عنوان مثال قطع بی رویه درختان یکی از موارد فساد در زمین است.
این مبلغ دینی با بیان اینکه قرآن در آیات مختلف دستور به امر به معروف و نهی از منکر داده است، ابراز کرد: خداوند درباره اوصاف مومنان می‌گوید، کسانی که دعوت به معروف می‌کنند واز منکر دیگران را پرهیز می‌دهند، جز مومنان هستند، بنابراین ما نباید کاری بکنیم که به جامعه لطمه‌ای زده شود، در واقع انسان‌ها باید دعوت کننده به خیر واصلاح محیط زیست باشند.
ناجی گفت: در آیه 205 سوره بقره نیز آمده « وَإِذَا تَوَلَّى سَعَى فِي الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الْفَسَادَ، و چون برگردد [يا رياستى يابد] كوشش مى كند كه در زمين فساد نمايد و كشت و نسل را نابود سازد و خداوند تباهكارى را دوست ندارد (205)» منظور از فساد در کشت ونسل در این آیه شریفه، نابود کردن طبیعت است، چراکه با نابودی کشت و زرع، در واقع نسل انسان از بین می‌رود.
این مبلغ دینی با بیان اینکه فساد در روی زمین از نظر دین مبین اسلام به دو بخش نابودی انسان و گیاهان تقسیم می‌شود، اظهار کرد: گاهی انسان از طبیعت بیش از اندازه استفاده می‌کند و با نابودی جنگل‌ها به مقاصد خود دست می‌یابد، که این کار براساس آموزه‌های دینی ما مصداق فساد در زمین است، از همین رو حفظ تعادل و میانه‌روی در هر کار مورد تأکید اسلام است، بخصوص در استفاده از محیط زیست نباید افراط کرد، چرا که این کار ضربه سختی به محیط زیست و اکو سیستم می‌زند.
وی با اشاره به اینکه خداوند در آیه 58 سوره اعراف می فرماید:« وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ ، و زمين پاك [و آماده] گياهش به اذن پروردگارش برمى آيد و آن [زمينى] كه ناپاك [و نامناسب] است [گياهش] جز اندك و بىفايده برنمى آيد اين گونه آيات [خود] را براى گروهى كه شكر مى گزارند گونه گون بيان مى كنيم (58)» معنی این آیه این است که اگر از زمین نگهداری نکنیم به شوره زار تبدیل می‌شود که جز گیاهان بی‌ارزش حاصلی ندارد، عنوان کرد: علاوه براین براساس آیات قرآن کریم خداوند علاوه بر سلامت جسمی و روحی انسان، به سلامت محیط زیست انسان نیز اهمیت می‌دهد.
پرهیز از سمپاشی در زمین کفار
ناجی با بیان اسنکه خداوند در آیات 31 و32 سوره اعراف انسان را از اسراف باز می‌دارد، گفت: بنابراین اسراف کردن آب که به عنوان یکی از نعمت‌های الهی بارها از آن در قرآن یاد شده مورد تأکید است، تا جایی که پیامبر(ص) فرمودند: «آب را آلوده نکنید، زیرا آب نیز زیستگاه موجوداتی است» یا در روایات آمده که هنگام جنگ برای نابودی دشمن نباید آب را آلوده کرد.
وی با اشاره به اینکه در خصوص ضرورت داشتن هوای پاک نیز دین اسلام دستوراتی دارد، اظهار کرد: از امام صادق(ع) نقل شده که دلخوشی زندگی به چند چیز است که یکی از آنها داشتن هوای پاک است، علاوه براین حضرت علی(ع) نیز از پیامبر(ص) نقل کردند که پیامبر(ص) هیچ وقت اجازه نمی دادند که در سرزمین مشرکان سم بریزیم، زیرا زمین وآسمان آنها را آلوده می‌کند.
این مبلغ دینی با اشاره به اینکه آلودگی صوتی نیز یکی از موضوعاتی است که مصداق حق الناس است، گفت: در قرآن کریم خطاب به اعراب آمده که پیامبر(ص) را با صدای بلند نخوانید و صدای بلند را بدترین نوع صداها تصور کردند، علاوه براین در رساله حقوق امام سجاد(ع) نیز مسائل زیادی در خصوص رعایت حقوق حیوانات ومحیط زیست بیان شده که همه اینها نشان‌دهنده اهمیت حفظ محیط زیست در اسلام است.
انتهای پیام
