تخریب پوشش گیاهی؛ عامل فرسایش و مخاطرات طبیعی

حسین آبسالان، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان در گفت‌و‌گو با ایکنا از زنجان، اظهار کرد: به طور کلی منابع درآمدی، زیستی و آسایش انسان به خاک بستگی دارد. در طبیعت زندگی بشر به ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر از خاک وابسته است و لایه‌های زیرین آن سنگ بوده و خاک حاصلخیز نیست و اگر این ۲۰ سانتیمتر از خاک را به‌درستی حفظ کنیم، در جهان گرسنگی، سیل، گرد و خاک و این عوامل را شاهد نخواهیم بود.
وی با اشاره به اینکه در گذشته ۶۵ درصد مساحت ایران را مراتع و جنگل‌ها با تنوع گونه‌های گیاهی مختلف تشکیل می‌داد، بیان کرد: در جنگلها و طبیعت مشاهده می‌کنیم که گرما و سرما و سایر عوامل طبیعی روی گونه‌های گیاهی تاثیری ندارد اما وقتی مراتع را شخم زده و آنها را به دیم‌زار تبدیل کرده و در زمین‌ها چاه زدیم و باغداری راه انداختیم، با بارش یک برف مشاهده می‌کنیم که گیاهان مقاومتی ندارند و از بین می‌روند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان با بیان اینکه گردش روزگار و طبیعت، آب، باران، آفتاب و جنگل به دست خداوند می‌گردد، عنوان کرد: طبیعت حساب شده عمل می‌کند؛ در حالی که ما با استفاده بد از سرزمین، هر بلایی که خواستیم به طبیعت وارد کردیم.
این مسئول از بین بردن پوشش گیاهی را مهمترین چالش سرزمین دانست و گفت: اگر جنگل و مرتع وجود داشته باشد، فرسایش خاک‌ها و سیلاب اتفاق نمی‌افتد در حالی که با نابودی پوشش گیاهی مرتعداری را از دست دادیم و امنیت غذایی و آسایش بشر را به مخاطره انداختیم و با استفاده نادرست از زمین با باد شاهد گرد و خاک و با باران شاهد سیل هستیم.
وی یادآور شد: برای تولید یک سانتی‌متر خاک حاصلخیز که در آن گیاهان رشد کنند و باکتری‌ها و میکروارگانیسم‌ها تاثیرگذار باشند، بیش از ۴۰۰، ۵۰۰ سال طول می‌کشد. زمانی که منطقه فاقد پوشش گیاهی باشد، قطرات باران در برخورد به خاک منجر به از هم پاشیده شدن ذره‌های خاک می‌شوند؛ در حالی که با وجود پوشش گیاهی حتی تگرگ هم نمی‌تواند خاک را منهدم کند.
آبسالان تصریح کرد: قدرت سیلاب چندین برابر آب است و باعث تخریب خاک می‌شود؛ این در حالی است که قایقران‌ها در رودخانه صاف و زلال، اگرچه خروشان باشد به راحتی قایق‌سواری می‌کنند، اما در سیلاب به دلیل وجود خاک و سنگ حتی کشتی هم ممکن است، از بین برود.
وی تأکید کرد: آسان‌ترین راهکار برای داشتن زمین پاک و جلوگیری از تهدیدها این است که باقیمانده پوشش گیاهی را با چنگ و دندان حفاظت کنیم و جلوگیری از فرسایش خاک با مدیریت چرای دام، حفظ مراتع . استفاده درست و منطقی امکان پذیر است.
این مسئول به احیای پوشش گیاهی با کشت گونه‌های بومی تاکید کرد و افزود: بافت ساختمان خاک روی فرسایش تاثیرگذار است و نباید در جاهایی که طبق آمایش سرزمین به عنوان مرجع در نظر گرفته شده، کشت انجام داد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان زنجان به یحث آلودگی سرزمین اشاره کرد و گفت: متاسفانه انسان‌ها انواع پسماندها را روی خاک انباشته کردند که در نهایت فلزات سنگین و آلودگی‌ها در گیاهان تجمع کرده و خوراک دام و انسان می‌شود. در حال حاضر علم و پول کافی برای زدودن این آلودگی‌ها از سرزمین نداریم؛ از طرفی انباشت برخی پسماندها مانند نخاله‌های ساختمانی، خاک را از بین برده و آن را غیرقابل انتفاع می‌کند.
وی در مورد اینکه عده‌ای رشد جمعیت و تامین نیازهای آنها را عامل نابودی منابع طبیعی می‌دانند گفت: جمعیت، خشکسالی و تغییر اقلیم تنها بهانه است؛ در حالی‌که استفاده غیرعلمی و غیرمنطقی بشر از سرزمین، از بین بردن حیات وحش، آب و خاک عامل نابودی منایع طبیعی است.
انتهای پیام