فضای مجازی؛ خاستگاه خواستن‎های بسیار ما در زندگی امروز/ تراز زندگی با آموزه‌های حسینی

به گزارش ایکنا از خوزستان، محمدرضا سنگری محقق عاشورایی، شامگاه گذشته چهارشنبه 13 شهریور در سخنرانی خود با موضوع «امام حسین(ع) و خانواده آرمانی؛ چالش‌ها و آسیب‌ها» که در مرکز فرهنگی دفاع مقدس دزفول برگزار شد، به بیان زمینه‌های بروز «مِراء» یا جدال و درگیری در میان خانواده پرداخت و گفت: گاه نیازهای جسمی مثل گرسنگی در بروز درگیری تأثیرگذار است. ممکن است برخی مشکلات جسمی و نارسایی‌هایی در بدن موجب بی شکیبی و کم حوصلگی در رفتارها شود. این موضوع در کودکان جدی‌تر است.

وی گفت: همچنین فضاهای تخیلی نیز می‌تواند در ایجاد مراء مؤثر باشد. پس رسانه‌ها هم می‌توانند چه در آرمان سازی و چه در فضاسازی در بروز درگیری تأثیرگذار باشند. یکی دیگراز زمینه‌های مراء یا درگیری در فضای خانواده، جهان آرمانی است که محصول ارتباط ما با فضای مجازی است. تصویر زندگی‌های آنچنانی و لاکچری در فیلم‌ها ممکن است امروز زمینه ایجاد یک جهان آرمانی برای فرزندان ما باشد. اینکه به فرزندان خود بباورانیم زندگی فیلم نیست، کار دشواری است.

سنگری توضیح داد: وقتی جوان یا نوجوان به طور مرتب، آرمان می‎‌بیند، می‌خواهد در زندگی آن را بیابد؛ اما نمی یابد. بخشی از درگیری‌های زندگی ما همین است. یک اتفاقی که امروز در زندگی های ما می افتد این است که برای همه عکس می فرستیم. این کار انتظار ایجاد می کند که چرا من این را نداشته باشم؟ خیلی وقت‌ها نمی دانیم تصاویری که به اشتراک می گذاریم، چه فاجعه‌ها و درگیری‌هایی ایجاد می‌کند. نمی‌دانیم داریم جدال و درگیری در زندگی‌ها می‌سازیم.

تصاویری که با آنها جهانی دست نیافتنی برای دیگران می‌سازیم

این محقق عاشورایی با تصریح به اینکه با این کار، یک جهان آرمانی دست نیافتنی تصویر می‌کنیم که موجب فراتر شدن انتظارات می‌شود، افزود: عصر ما، عصر انفجار انتظارات است. بچه‌ها خیلی چیزها می‌خواهند. خاستگاه این خواستن‌های بسیار، همین فضاهایی است که خود ما خلق می‌کنیم. خواهش می‌کنم هر چیزی برای شما جذاب و شیرین است، نفرستید، گاهی روی این چیزها تأمل کنید چون برای زندگی دیگران مشکل آفرین می‌شود. مراء گاهی از همین جا شروع می‌شود.

معمولا در مرحله پیش از زندگی مشترک، دخترخانم‌ها و آقاپسرها در صحبت با هم به سبب فضای عاطفی شدیدی که دارند، ضعف‌های هم را نمی‌بینند. وقتی وارد زندگی می‌شوند این ضعف‌ها خود را نشان می‌دهد. زندگی فقط عشق نیست؛ عقل هست، واقعیت‌های زندگی بیرونی هم هست.

نویسنده کتاب «آیینه داران آفتاب»، رؤیاهای آغاز زندگی را یکی دیگر از زمینه‌های ایجاد مراء و بروز درگیری لفظی در خانواده عنوان کرد و گفت: بیشترین درگیری‌ها و طلاق‌ها در 5 سال اول زندگی است. معمولا در مرحله پیش از زندگی مشترک، دخترخانم‌ها و آقاپسرها در صحبت با هم به سبب فضای عاطفی شدیدی که دارند، ضعف‌های هم را نمی‌بینند. وقتی وارد زندگی می‌شوند این ضعف‌ها خود را نشان می‌دهد. زندگی فقط عشق نیست؛ عقل هست، واقعیت‌های زندگی بیرونی هم هست.

سنگری ادامه داد: در اینجا ممکن است مراء آغاز شود. عشق فروکش می‌کند، چشم‌ها باز می‌شود، حضور دیگران مطرح می‌شود. در این جا  دچار دو مسأله می شویم. گاهی می‌خواهیم خودمان رهبری کنیم، اما واقعیت این است که الان خود، به اضافه دیگران است و این دیگران ممکن است از سر دلسوزی بخواهند تجربه‌های خود را منتقل کنند. در اولین فرصت طرح تجربه‌ها اصطکاک پیش می آید و ممکن است آنها این راهنمایی ها را از جنس مداخله ببینند بنابراین گاهی خاستگاه مراء دلسوزی‌های دیگران است.

این مدرس دانشگاه گفت: گاهی هم زوج جوان در تصمیم گیری درباره یک مسأله به جهت خلأ تجربی و آگاهی و یا مالی دچار مشکل می شوند و ممکن است از بزرگترها، کمک بگیرند. بزرگترها، پیش از شروع زندگی به زوج جوان بگویند که مهندسی زندگی بر عهده خودتان است و هر تصمیمی بگیرید، بر عهده شما است؛ اما اگر نیاز به مشورت پیدا کردید ما در خدمت شما هستیم. اگر پدرومادرها در اینجا خویشتنداری کنند و در شروع زندگی مداخله نکنند، خیلی زود برای مشورت نزد آنها خواهند آمد؛ اما اگر دخالت کنند، قطع ارتباط‌ها شروع می‌شود. الان همه ترجیح می‌دهند جدا باشند و این نشان دهنده نگرانی زوج‌ها از دخالت کردن های خانواده‌ در زندگی خود هستند.

وی در ادامه چند پیشنهاد در این زمینه طرح کرد و گفت: خانواده ها سعی کنند، دخالت نکنند. فرصت تجربه و شکست و خودیابی را به فرزندان خود بدهید. گاهی شکست نردبان رشد انسان است. گاهی برای مشورت یک کتاب خوب یا یک مشاور معرفی کنید.

در کنار آرمان‎‌ها، واقعیت‌های زندگی را هم به جوانان بگوییم

این محقق عاشورایی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه گاهی قضاوت‌های دیگران، موجب تحریک افراد، ایجاد تردید و زمینه درگیری می‌شود، به نمونه‌‌هایی تاریخی در این باره اشاره کرد و گفت: حضرت محمد بن جعفر طیار، پسری به نام قاسم دارد که در کربلا شهید می‌شود. حضرت زینب(س) دختری به نام ام کلثوم دارد که امام حسین(ع) زمینه عقد او و قاسم را فراهم کردند. این دو در کربلا بودند. امام وقتی این دو را می‌نشاند و عقد آنها را جاری می‌کند، نکاتی را برای آنها بازگو می کند. از مسائل زندگی برای آنها سخن می‌گویند. این نشان می‌دهد که فقط از آرمان‌ها نگوییم، واقعیت‌های زندگی را هم بیان کنیم. حضرت اباعبدالله(ع) به آنها می فرمایند اولین لازمه زندگی این است که به حرف همدیگر گوش بدهید. یعنی مراء تعطیل.

صبوری و مهربانی حضرت اباعبدالله(ع) در برابر فرد دشنام دهنده

سنگری گفت: یک عنصر دیگری که می‌تواند موجب درگیری شود، محیط‌های کار است. این درگیری‌ها ممکن است بر اثر تفاوت سطح تفکر آدم‌ها باشد. ممکن است در میان مراجعان، شخصی از نظر روان شناسی، متلاشی یا پریشان باشد. ما باید در این موقعیت چه کنیم؟ چه طور او را درک کنیم. وقتی ذهنیت افراد را شناختیم اتفاق دیگری می افتد. در محیط کار تحمل داشته باشید. شخصی نزد امام حسین(ع) آمد و وقتی امام را شناخت، تا می‌توانست به ایشان دشنام داد. امام حسین(ع) همه صحبت‌های او را در آرامش شنیدند و بعد پاسخ دادند: حتما از جای دوری آمده‌ای و خسته‌ای. احتمالا گرسنه هستی(اینها نکته است) خانه ما برای پذیرایی آماده است. عصام می‌گوید در آن لحظه، ای کاش زمین دهان باز می کرد و در آن فرو می رفتم. پس از آن حسین(ع) محبوب‌ترین چهره برای من بود.

گره‌گشایی برخوردهای محبت آمیز

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه از این برخوردها در مسیر کربلا کم نداریم، با اشاره به گره گشا بودن برخورد خوب با مردم، اظهار کرد: در محیط‌های اداری، برای مراجعان بلند شویم، به استقبال آنها برویم، گاهی با این برخوردهای ساده نیمی از مسائل حل می‌شود. در کربلا ببنید امام حسین(ع) چه طور برای یاران و فرزندان خود آغوش می گشودند. ما هنوز آغوش گشودن برای فرزندان و نزدیکان خود را بلد نیستیم. بینید امام حسین(ع) چگونه یاران خود را با محبت جذب خود می کردند.

توصیه‌هایی از امام حسن(ع) در هنگام بروز درگیری

نویسنده کتاب «عاشورانگاران» اظهار کرد: در هنگام بروز مراء یا درگیری، امام حسین(ع) چند توصیه دارند؛ اول آنکه صبور باشیم، مراء را مدیریت کنیم و دیگر اینکه از صحنه فاصله بگیریم. این جابه‌جایی‌ها مؤثر است. یکی دیگر از عوامل بروز درگیری، مراودات بیرونی ما است. در شبکه‌های  ارتباطی خود باید مراقب باشیم. آقایان مراقب باشند در مهمانی‌ها از همسر خود بدگویی نکنند، در حضور همسر، از زندگی دیگران تعریف نکنند. بخشی از درگیری‌ها بین همسران مربوط به فضاهای مهمانی است، همسران از هم تعریف کنند، ارزش همدیگر را حفظ کنند.

سنگری، در ادامه تحول و بی ثباتی در شخصیت افراد را یکی از نکات مهم در بروز درگیری دانست و گفت: تحول و بی ثباتی ممکن است محصول عواملی باشد؛ یکی از آنها فقدان تعمق دینی است. امروز در خانواده‌ها گاهی این مسأله را می بینیم که اصطکاک اعتقادی وجود دارد، چون بنیان های اعتقادی به خوبی شکل نگرفته است. لازم است گاهی اعتقادات خود را با هم چک کنیم، خوب است زن و شوهر بعد از گذشت مدتی مسائل خود را پیش کسی که مسائل اعتقادی را عمیق و دقیق می فهمد، طرح کنند.

بنیان‌های اعتقادی خود را بازسازی و بازآفرینی کنیم

وی تصریح کرد: ممکن است چرخش در رفتار همسران به سبب گرایش‌هایی است که در زیست امروزی به وجود می آید؛ مثلا شایعه می‌شود فلان کالا نیست و فرد دست به احتکار در خانه بزند. گاهی ما به اندازه خود و در سطح خود محتکر می‌شویم، اختلاس یا دزدی می‌کنیم. این رفتارها ضد دینی است. بنیان‌های اعتقادی که سست باشد، چنین می‌شود. برای این مسائل باید بنیان‌های اعتقادی خود را بازسازی و بازآفرینی کنیم. به هم رساندن کفو اعتقادی زمینه قطع مراء است، هر چه افق‌های اعتقادی به هم نزدیک‌تر شوند، جدال کمتر می‌شود.

انتهای پیام