اسلام به عنوان جامعترین دین آسمانی میتواند در کنترل رفتارهای انسان مؤثر باشد
گروه اندیشه: عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور زنجان گفت» بیتردید دین این ویژگی و ظرفیت را دارد که امیال درونی انسانها را کنترل کرده و به عنوان یک اهرم خودکنترلی در وجود انسان نمود و ظهور داشته باشد و در این میان دین مبین اسلام، به عنوان آخرین و جامعترین دین آسمانی میتواند در کنترل رفتارهای انسان مؤثر واقع شود.
حمید صنعت‌جو، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور زنجان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از زنجان، با اشاره به این‌که جامعه آرمانی در هیج کجای دنیا دست‌یافتنی نیست، اظهار کرد: تصور ما از جامعه دینی نباید بر این اصل استوار باشد که در آن هیچ فرد بزهکاری وجود نداشته باشد، بلکه بنابر نظر «امیل دورکیم»، جامعه‌شناس غربی، وجود جرم در هر جامعه تا اندازهای طبیعی است.
وی افزود: حتی در زمان رسول اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) هم افراد منحرف و کج‌رفتاری زیست میکردند و بنابراین میبایست این ذهنیت را که جامعه دینی مبرا از حضور افراد خلافکار و بزهکار است، از افکار عمومی زدود.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیامنور زنجان تصریح کرد: بیتردید دین این ویژگی و ظرفیت را دارد که امیال درونی انسانها را کنترل کرده و به عنوان یک اهرم خودکنترلی در وجود انسان نمود و ظهور داشته باشد و در این میان دین مبین اسلام، به عنوان آخرین و جامعترین دین آسمانی میتواند در کنترل رفتارهای انسان مؤثر واقع شود.
صنعت‌جو خاطرنشان کرد: ایمان به خدا، درجات مختلفی داشته و یکنواخت نیست و به طور قطع کسانی که ایمانشان ضعیف بوده و دین را با برهان و منطق نپذیرفته‌اند؛ دین نه تنها نمی‌تواند بازدارنده خوبی برای آنان باشد بلکه تأثیر چندانی هم در زندگی این گروه از افراد نخواهد داشت.
پذیرش منطقی دین، بر کنترل امیال درونی انسان مؤثر است
وی ادامه داد: زمانی دین در زندگی فرد مؤثر بوده و میتواند کارساز باشد که فرد دین را با منطق و استدلال پذیرفته و آن را خوب فرا گرفته باشد.
مؤلف کتاب «جامعهشناسی ادبیات دینی» با اشاره به این‌که در فراگیری صحیح دین، متفکران و مبلّغان دینی نقش بسیار مهمی را برعهده دارند، بیان کرد: به عنوان نمونه متفکرانی همچون علامه جعفری و شهید مطهری، جزو اندیشمندانی بودند که دین را به شکل عمیق آموخته بودند و به همین دلیل میتوانستند آموختههای خود را از طریق آثار خویش، با منطق و استدلال به جوانان منتقل کنند.
عضو هیئت علمی دانشگاه پیامنور زنجان افزود: از سوی دیگر شیوه نگارش آثار این بزرگواران به قدری روان است که همه افراد به راحتی میتوانند با آن ارتباط برقرار کنند و این در حالی است که امروزه بسیاری از کتب دینی که به بازار کتاب روانه می‌شوند، برای مطالعه حتماً نیاز به یک دایرةالمعارف همراه داریم و همین مسئله موجب عدم ارتباط بین نویسنده و مخاطب می‌شود.
صنعت‌جو عنوان کرد: درحال حاضر در دنیا اندیشههایی مطرح است که به زبان فارسی ترجمه شده و در دسترس دانشجویان و جوانان قرار دارد که فرد با مطالعه این اندیشهها و دچار شبهه در مبانی فکری خود شده و به دنبال تریبونی است که پاسخ پرسشهای خود را در آن بیابد که در این میان نقش متفکران دینی بیش از پیش به چشم میخورد.
شبهات فکری جوانان باید توسط متفکران دینی پاسخ داده شود
وی خاطرنشان کرد: در گذشته اندیشمندانی همچون شهید مطهری، جریانهای فکری روز را شناسایی کرده و به شکل منطقی و استدلالی به این اندیشهها پرداخته و پاسخ شبهات فکری جوانان را می‌دادند که در حال حاضر در این زمینه متأسفانه دچار خلأ هستیم.
این جامعه‌شناس زنجانی گفت: جوان امروزی با فناوری‌های نوین ارتباطی در ارتباط بوده و با بمباران فکری رسانهها روبروست که اگر افرادی متفکر در داخل کشور نباشند که خوراک فکری مناسب به او ارائه دهند، بیتردید به سمت این جریانات فکری گرایش خواهد یافت.
وی، الگوهای سیاسی و اجتماعی جوانان را از دیگر عوامل مؤثر در گرایش درست آنان به دین دانست و یادآور شد: اگر الگوهای جامعه کسانی باشند که خودشان را به دین منتسب کرده و در این بین خطایی جبران‌ناپذیر از آنان سر می‌زند، در سست شدن ایمان برخی از جوانان مؤثر واقع خواهند شد؛ به ویژه این موضوع در میان شخصیتهای سیاسی که الگوهای جوانان هستند، جلوه بیشتری دارد چرا که همواره در معرض دید بوده و جوان همه رفتار و سکنات او را رصد میکند.
بزرگ‌ترین مشکل امروز جهان، بحران معنویت است
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور زنجان با بیان این‌که نقش رسانههای گروهی در گرایش جوانان به دین بیبدیل است، ابراز کرد: تجربه نشان داده است که تولید آثار هنری دینی همچون سریال یوسف پیامبر(ع)، امام علی(ع) و مردان آنجلس در میان گروه هدف تأثیر بسزایی داشته و توانسته است آنان را در استحکام باورهای دینی یاری دهد.
صنعت‌جو با رد این نظریه که جامعه ایرانی در آینده نه‌چندان دور با سقوط اخلاقی مواجه شده و دچار پوسیدگی فرهنگی خواهد شد، اظهار کرد: این نگرش، نگاه بدبینانه‌ای بوده و کسانی چنین دیدگاهی را مطرح می‌کنند که نگاه سکولاریستی داشته و الگوهای خود را مبتنی بر این مکتب انتخاب می‌کنند و به سخن دیگر دیدگاه‌های این افراد پایههای محکمی نداشته و سست است.
وی در پایان، بزرگ‌ترین مشکل جهان را در عصر کنونی بحران معنویت دانست و گفت: اکثر متفکران، به ویژه در غرب به این نتیجه رسیده‌اند که علم نمی‌تواند به سؤالات هستیشناسی افراد پاسخ گوید و تنها دین قادر به برآورده ساختن این نیاز است.
