نقش بی‌بدیل حضرت فاطمه(س) در حفظ امامت

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالمجید معادیخواه، شامگاه سه‌شنبه، هشتم بهمن‌ماه در جلسه «امتداد خط رسالت در دو نگاه» در موسسه فهیم، ضمن تسلیت شهادت حضرت زهرا(س) با اشاره به فراز «یا ممتحنة امتحنک الذی خلقک قبل أن یخلقک فوجدک لما امتحنک به صابرة» گفت: اینکه شخصیتی پدر و مادر خاصی دارد و اینکه این مسئله بر سرنوشت او اثرگذار است، شکی نیست و در اینکه این ویژگی به انسان‌های متفاوتی داده می‌شود نیز شکی نیست، ولی کسی قبل از خلقت، امتحان شده باشد برای ما به لحاظ عقلی قابل فهم نیست.  

وی با بیان اینکه این دعای معروف حاکی از یک حقایقی است که زندانی زمان و مکان نیست افزود: پیامبر  در اواخر عمرشان ابرهای فتنه را(کقطع اللیل المظلم) در آسمان دیدند؛ اجماع شیعه و سنی است که پیامبر روزهای آخر زندگیشان غمگین بودند و کسی تبسم بر لبان ایشان ندید و زمزمه‌هایی داشتند که هر قدر به روزهای آخر نزدیک می‌شد، شفاف‌تر می‌شد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت‌ شهید باهنر افزود: در روایت نقل شده که پیامبر را برای زیارت قبور بقیع بردند و ایشان طولانی صحبت کردند و فرمودند خوشا به حال شما که نیستید زیرا آنچه در زیر خاک به شما می‌گذرد، بهتر از وضعی است که مردم گرفتار آن شده‌ند. این فتنه‌ای بود که بعد از وفات ایشان رخ داد و تا امروز هم گریبان امت اسلامی را گرفته است و هرگز فضای سالمی برای گفت‌وگو فراهم نشد و نوع سخنانی که گفته می‌شود در فضای هیاهو است.

توصیه فراموش شده قرآن

معادیخواه با بیان اینکه قرآن فرموده از زیباترین(احسن) ادبیات «وَقُلْ لِعِبَادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ» در سخن گفتن با یکدیگر استفاده کنید تصریح کرد: اگر همین توصیه قرآن در گفت‌وگوهای میان مذهبی مهجور نبود و رعایت می‌شد، امروز شاهد این وضعیت در جهان اسلام نبودیم؛ قرآن تاکید فرموده اگر شما این توصیه را رعایت نکنید، زمینه برای تخاصم شیطانی در میان شما فراهم می‌شود.

این استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: اگر از زاویه فتنه‌هایی که در مدینه و سایر نقاط اسلامی بعد از وفات پیامبر رخ داد، بنگریم تماما تاریکی برای آینده اسلام مشاهده می‌شد، ولی اگر از زاویه نگاه بیت فاطمه(س) به آینده اسلام نگاه کنیم سراسر نورانیت است. از نگاه مخالفان کسی نبود که بتواند میراث پیامبر را برعهده بگیرد و بعثت را ابتر می‌دانستند و متاسفانه این گفتمان مسلط بود، ولی گفتمان دیگری هم قرآن در برابر این تفکر دارد که فراتر از سوره کوثر است.

معادیخواه با بیان اینکه بنده معتقدم همه آیات قرآن که در مورد آل عمران و شاخه‌های این شجره نورانی است همه تفسیر انا اعطیناک الکوثر است، اضافه کرد: یکی از ضعف‌های جدی ما این است که بزرگان اهل تفسیر، به روش‌شناسی توجه لازم نداشته‌اند، البته علامه طباطبایی روش تفسیر قرآن به قرآن را مطرح فرمود ولی باز این ضعف وجود دارد.

این پژوهشگر دینی با بیان اینکه آیا قرآن متنی است که با تشکیک سخن بگوید؟ اضافه کرد: اگر قائل به تشکیک باشیم در این صورت زاویه بحث‌ها تفاوت می‌شود مثلا در این صورت بحث تهمت ابتر صرفا به نداشتنن فرزند ذکور خلاصه نخواهد شد و می‌تواند به ماجراهای بعد از وفات پیامبر هم اشاره داشته باشد.

معادیخواه با اشاره به آیات ابتدایی سوره آل عمران «كهيعص» تصریح کرد: مخاطب مستقیم آیات ابتدایی سوره آل عمران، شخص پیامبر است؛ خدا ایشان را نوازش کرده است؛ این نوازش آن هم در تنگنای زخم زبان‌هایی که دل خوش کرده بودند، پسری بعد از رسول خدا وجود ندارد که از میراث وی استفاده کند آیا استبعادی دارد که نگاه آیه در تسلیت و دلداری به پیامبر  باشد؟.

سوره‌های بقره و آل عمران مکملند

وی افزود: سوره بقره و آل عمران یک ارتباط خاصی با هم دارند و مکمل یکدیگرند؛ پیام محوری سوره بقره، تجربیات تاریخی یهود است و بیش از صد آیه مشتمل بر همین است و اگر مسلمین از این تجارب بهره می‌برند وضع مسلمین این نبود؛ مخاطب سوره آل عمران هم، مسیحیت است. در بقره عمدتا بنی اسرائیل مطرح است، ولی در آل عمران مرکزیت با آل عمران است و گل سرسبد آل عمران، مادر مریم(س) است.

معادیخواه با بیان اینکه در عظمت مادر مریم همین بس که قرآن با اینکه دعای ابراهیم را بعد از بنای کعبه در عمل، مستجاب کرد، ولی از کنار دعای او گذشت ولی از کنار دعای مادر مریم نگذشته و فرموده است «فَتَقَبَّلَهَا رَبُّهَا بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَأَنْبَتَهَا نَبَاتًا حَسَنًا...» لذا در فرهنگسازی قرآن بر این که بنا داشت نگاه مردسالاری را عوض کند، شک و تردیدی نیست. در اینکه نگاه مردم در آن دوره به زن مضر و بد بود جای تردید نیست و قرآن تلاش کرد این نگاه را تغییر دهد؛ ما هم گاهی دچار بدفهمی هستیم و روایات و آیاتی هم هستند که موید می‌گیریم که باید در جای خود بحث شود. 

وی با بیان اینکه پیامبر در رساندن پیام دین همانند خورشید عمل کرد و میان ابوجهل و نزدیکترین افرادش تفاوتی نگذاشت اظهار کرد: این مخاطبان هستند که باید ببینند در عمل چه می‌کنند؟ ممکن است برخی کاری کنند که آخوری از دیانت بیشتر نصیبشان نشود که متاعی تا زمان معین به تعبیر قرآن است، ولی کفه دیگر آینده بعثت، بیت فاطمه به عنوان خانواده کامل است که مکمل همه زحمات پیامبر است و اگر این بیت نبود، قطعا زحمات پیامبر ابتر می‌ماند.

معادیخواه تصریح کرد: به همین دلیل پیامبر با حالتی نگران به علی نگاه کرد و فرمود که این ودیعه و گنجینه الهی من است و من جز تو او را به چه کسی می‌توانم، بسپرم و واقعا هم بار سنگینی بر دوش امام علی(ع) نهاد. امام هم در هنگام دفن فرمود که پیامبر این امانت تو است که من در آن کوتاهی نکرده‌ام.

وی با بیان اینکه فاطمه(س) نقش بی بدیلی در حفظ امامت داشت بیان کرد: این نگاه به رسالت بود که دلخوشی پیامبر را به همراه داشت و نگذاشت آینده رسالت به فراموشی سپرده شود.