اهمیت خدماتی کردن محصولات در کسب‌وکارهای نوپا
رضوانیان اظهار کرد: شرکتهای مختلف روی مدل خدماتی کردن محصولات در حال رقابت هستند و همواره این موضوع مهم را پیگیری می‌کنند. میتوانیم نوآوری را تعریف کنیم و ایده بدهیم که چگونه یک محصول را خدماتی کنیم.
به گزارش خبرنگار ایکنا، سی‌امین دورهمی کسب‌وکارهای نوپای قرآنی با عنوان «کافه محفل» عصر شنبه، ۴ مردادماه، با ارائه محسن رضوانیان، از سوی مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی وابسته به سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور، به صورت مجازی از طریق سامانه امجد جهاد دانشگاهی کشور برپا شد.
بیشتر بخوانید:
رضوانیان در ابتدای این «کافه محفل» که با موضوع «آشنایی با سرویس‌دهی محصولات» برگزار شد اظهار کرد: کسب و کارهای پيشرو در دنيا به سمت خدمات‌دهی گرايش پيدا کرده‌اند. بنابر اطلاعات درج شده در کتاب «حقايق جهان» که سال 2017 به چاپ رسيد، حدود 63 درصد از تولید ناخالص داخلی کشورها به بخش خدمات اختصاص دارد. خدماتی کردن محصولات يا servitization of products يکی از استراتژی‌های رقابتی کسب و کارها به شمار می‌رود.
وی افزود: به عقيده پيتر دراکر، پدر علم مديريت، از نگاه مشتری تهيه کالا، ارزش به حساب نمی‌آيد بلکه کاربرد آن کالا و خدماتی که دريافت می‌کنند ارزش محسوب می‌شود. بر اساس نظریه دراکر، مشتری ارزش را نه در یک محصول، بلکه در کاربرد یا خدمتی که آن را ارائه می‌کند در نظر می‌گیرد، این نشان می‌دهد که، ذاتاً، مشتریان به دنبال محصولات نیستند، بلکه به دنبال خدماتی هستند که در آن، محصولات می‌توانند ابزار ارائه خدمات باشند.
این کارشناس استارت آپ و کسب‌وکارهای نوپا یادآور شد: اینکه بنده خودرویی داشته باشم و برای آن راننده انتخاب کنم انگار در حال خدماتی کردن محصول هستم. فرض کنید ایران‌خودرو محصولی به نام دنا یا دناپلاس دارد. اگر خودرو را به ما بفروشد، ایران‌خودرو محصول را عرضه کرده است اما اگر قابلیتی روی آن بگذارم که طراحی سرویس همانند تاکسی اینترنتی داشته باشد به معنای خدماتی کردن محصولات است.
رضوانیان تأکید کرد: طی پنج سال اخير در کشورمان رشد کسب‌وکارهای خدماتي مبتنی بر محصولات، رشد داشته است. امروزه مناسب‌ترين استراتژی برای فعالان صنايع خلاق و فرهنگی کشور خدماتی کردن محصولات است. بسیاری از شرکتهای تولیدی، از تولید محصول به ارائه خدمات گرایش پیدا کرده‌اند. تولیدکنندگان موتور جت مانند رولز رویس نیز مدل کسب وکار خود را تغییر دادهاند اما بسیاری از کسب و کارها نیز از این تحولات جا نمانده‌اند.
وی با اشاره به تفاوت محصول و خدمت ادامه داد: محصول، کالایی ملموس است که برای فروختن ساخته می‌شود در حالی که «خدمات» عملی است که از یک طرف به طرف دیگر ارائه می‌شود، در حالی که این فرایند ممکن است شامل کالاهای فیزیکی باشد اما عملکرد آن در درجه اول غیرملموس است و هیچ حق مالکیتی نسبت به آن وجود ندارد. در بسیاری از مواقع تفکیک خدمات از محصولات دشوار است. شما با نرم افزارهای کامپیوتری آشنا هستید که به عنوان یک سرویس، نرم افزار بسیار نامحسوس است این در حالی است که شرکت‌هایی مانند مایکروسافت نرم افزار خود را به عنوان محصول تبلیغ می‌کنند؛ مثلاً در وب سایت مایکروسافت موارد نرم افزاری ذیل واژه «محصولات» ذکر شده‌اند.
رضوانیان با اشاره به موضوع رقابت شرکتها بیان کرد: شرکتهای مختلف روی مدل خدماتی کردن محصولات در حال رقابت هستند و همواره این موضوع را پیگیری می‌کنند. این موضوع بسیار مهمی است. در اینجا میتوانیم نوآوری را تعریف کنیم و ایده بدهیم که چگونه یک محصول را خدماتی کنیم. الان برای جابه‌جایی یک محصول هرگز نمیرویم یک هواپیما یا ماشین بخریم بلکه مبلغی پرداخت میکنیم و جابه‌جایی را تجربه میکنیم. لذا سرویس‌ها پایدارتر از محصولات و کالاها هستند.
وی گفت: گاهی مجموعهای پرتقال پرورش می‌دهد اما مجموعهای دیگر آب پرتقال را میفروشد. در اینجا سرویس به صورت مشهود است. حال اینکه این مدل سرویس دادن چه باشد و چگونه طراحی شود هدف ما است. باید یاد بگیریم که اگر کالایی همانند صنایع دستی یا صنایع خلاق و فرهنگی داریم، وقتی بیزینس مدل ما بر اساس سخت‌افزار یا محصول است به گونهای خاص با مشتری برخورد میکنیم و اگر تصمیم بگیریم محصول را خدماتی کنیم اتفاقات جذاب دیگری برای ما رقم میخورد و شاید بتوانیم سهم بازار را به شکل سریع افزایش دهیم.
این کارشناس استارت‌آپ و کسب‌وکارهای نوپا یادآور شد: نوع مدل کسب و کار شما و روابط شما با مشتری هم اهمیت دارد. اگر شما یک انگشتر تولید کرده و صرفاً به مشتری میفروشید مدل شما مبتنی بر تولید محصول است اما اگر میخواهید آن را خدماتی کنید ممکن است شما از مشتری یک حق اشتراک مثلاً پانصد هزار تومانی هم دریافت کنید که هر مراسمی خواست برود یک انگشتر زینتی را دست کرده و از آن استفاده کند. در اینجا به مشتری سرویس داده می‌شود.
رضوانیان بیان کرد: ما از اورژانس تهران هیچ محصولی دریافت یا خریداری نمیکنیم، بلکه اورژانس برای ما شماره تماس اختصاصی، آمبولانس، راننده و پزشک فراهم کرده و ما از این خدمات استفاده و هزینهای پرداخت میکنیم. در شهربازی نیز شما محصولی همانند چرخ و فلک را خریداری نمیکنید بلکه از سرویس آن استفاده کرده و هزینهای پرداخت میکنید. بنابراین خدماتی کردن محصول بیش از آنچه که فکر کنیم رایج است و با آن روبه‌رو هستیم.
وی در پایان گفت: گاهی اوقات وقتی درباره خدماتی کردن محصولات صحبت کنیم ممکن است در مرحله اول برخی از افراد چالش‌هایی را که پیش روی آنها قرار می‌گیرد در ذهن خود مرور کنند اما اگر هم چالشی بر سر راه خدماتی کردن وجود دارد قطعاً میتوانیم برای آنها جوابی پیدا کنیم و در جلسه آینده در مورد پیاده کردن مدل خدماتی کردن محصولات صحبت کنیم و مقداری هم با کارهایی که در دنیا انجام شده است آشنا شویم.
انتهای پیام
