آیت الله مصباح یزدی در فقه اصغر صاحب نظر و در فقه اکبر صاحب سبک بود

به گزارش خبرنگار ایکنا، آیت‌الله رضا رمضانی، دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت (ع) امروز در آیین نکوداشت مقام علمی، اخلاقی و شخصیت بین‌المللی فقیه و مجاهد علامه مصباح یزدی که در سالن قدس مجتمع جامع امام خمینی (ره) جامعه المصطفی(ص) العالمیه برگزار شد، اظهار کرد: علامه مصباح یزدی از مصادیق بارز اهل ذکر و عالم ربانی بود.

وی به جامعیت آثار علمی علامه مصباح یزدی اشاره کرد و با بیان اینکه ایشان با علوم روز آشنا بود و نشست‌های علمی را باید مبتنی بر نظریات ایشان در نقد تجدد برگزار کرد، افزود: وی بدون مسامحه، در میدان تکلیف حضور به هم رسانید و به جد با بدعت‌ها مقابله نمود و از سردمداران و رهبران فکری مبارزه با انحراف و التقاط بود.

آیت‌الله رمضانی با تأکید بر اینکه حضور علمی ایشان با تبیین فلسفه سیاسی نظریه اسلام، قدرت علمی ایشان را در حوزه‌های سیاسی کاملاً روشن می‌کرد، ادامه داد: شایسته است طلاب در مباحثی مانند حقوق بشر، مدیریت اسلامی، نظریه سیاسی اسلام و نقد تفکرات اومانیسم، لیبرالیسم و سکولاریسم، برای به‌روزرسانی خود، با اندیشه‌های این حکیم وارسته آشنا شوند.

وی افزود: زمانی که اعلامیه حقوق بشر اسلامی را مطرح نمودیم، در نقد اعلامیه جهانی حقوق بشر از کتب ارزشمند مبنایی و اصولی ایشان بهره‌مند شدیم.

دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) با اشاره به برخی از آثار فاخر علامه مصباح یزدی، عالمانه و واقع‌بینانه بودن و جامعیت در نقد تفکرات را از ویژگی‌های بارز این آثار و الگویی برای حوزه‌های نقد و مراکز علمی و دانشی حوزوی و دانشگاهی در عرصه‌های نظریه‌پردازی دانست.

آیت‌الله رمضانی آراستگی به اخلاق اسلامی را یکی از دغدغه‌های این عالم فرهیخته عنوان و ابراز کرد: مشرب‌ها و مکتب‌های متعددی در حوزه اخلاق مطرح است و ایشان با توجه به نگاه و ذهن فلسفی، در این حوزه صاحب سبک بود و مباحث اخلاق قرآنی را به صورت برجسته مطرح کرد.

وی برداشت‌های دقیق علامه مصباح یزدی را از آیات الهی، از ویژگی‌های بارز شخصیتی ایشان عنوان کرد و خاطرنشان کرد: علامه مصباح یزدی در حوزه اخلاق در قرآن صاحب سبک بود؛ قلم ایشان و نحوه بیان ابتکاری، از نوآوری‌های این عالم فرهیخته برشمرده می‌شود؛ از این رو، در توسعه ارتباطات انسانی باید به صورت جدی آثار ایشان مورد بحث قرار گیرد.

آیت‌الله رمضانی بر توجه به ابتکار عمل در نوع نگارش و گفتار در بیان آموزه‌ها تأکید و اذعان داشت: نوآوری و نکته‌هایی که ایشان از مباحث علمی احصا می‌کرد، مهم‌ترین پایه محبوبیت و مقبولیت ایشان در بین اندیشمندان بین‌المللی بود.

دبیرکل مجمع جهانی اهل‌بیت (ع) ادامه داد: مرحوم علامه مصباح یزدی مؤدب به آداب الهی بود و جوارح و جوانح را در عقل، نفس و روح خویش به خوبی تربیت کرد؛ علامه مصباح یزدی با شکر منابع خدادادی، به توسعه روح پرداخت و بدان وسعت بخشید.

وی با بیان اینکه آیت‌الله مصباح یزدی در تبیین مباحث، پاسخ‌گویی به پرسش‌ها و رفع شبهات قرن اخیر نقش بسزایی ایفا و خاطرنشان کرد: توسعه خودی یا توجه به خود واقعی در برابر خودپنداری، نیازمند شناخت دقیق ظرفیت نفسانی است؛ توسعه انسان با رویکرد مکتب اهل‌بیتی (ع) و تقویت رابطه با خود، از بحث‌های مهم و قوی است که در علم‌النفس، مباحث روان‌شناسی، فلسفه و عرفان مطرح می‌گردد.

آیت‌الله رمضانی، به فرازهای مختلف رابطه انسان با خود اشاره و افزود: علامه مصباح یزدی در رابطه انسان با خود و رابطه روح با بدن مادی و مباحث پیرامونی آن، با نگرشی نو، ضمن نفی دو نوع من و خود، بر حقیقت واحد در انسان تأکید می‌کرد. آیت‌الله مصباح یزدی در مواجهه با بینش‌ها و گرایش‌ها، قدرت، علم و محبت را سه عنصر مهم و تأثیرگذار در توسعه رابطه انسان و جهت‌دهی به آن ذکر کرد.

اخلاق و تهذیب حوزویان، از دغدغه‌های آیت الله مصباح بود

در ادامه نیز؛ حجت‌الاسلام والمسلمین محمود رجبی، قائم مقام موسسه امام خمینی(ره) اظهارکرد: در مباحث فلسفی، اصولی و مبانی علوم انسانی، که جنبه‌های عقلانی دارد، آثار متنوع و مختلفی از علامه مصباح منتشر شده است که تنها بخشی از اندیشه‌های ایشان را شامل می‌شود.

وی با بیان اینکه بسیاری از مبانی اندیشه‌ای علامه مصباح یزدی هنوز منتشر نشده است، خاطرنشان کرد: واژه‌های اخلاقی و شرح‌الحدیثی ایشان، در دست اقدام بوده، می‌تواند در تحلیل معناشناختی مؤثر باشد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به جامعیت علامه مصباح یزدی در علوم انسان شناختی اشاره و اذعان کرد: تسلط و آشنایی ایشان با زبان‌های مختلف، مسیر را برای شناخت مبانی نظری اندیشمندان بین‌المللی باز کرده است و همچنین در عرصه علوم انسانی، فلسفه علوم انسانی و فلسفه علم بحث و نظر داشت به طوری که در جلسات و نشست‌های علمی که با حضور آیت‌الله مصباح یزدی تشکیل و مباحث علمی مطرح می‌شد، وی در جمع‌بندی، ضمن تشریح دیدگاه‌های مختلف در آن علوم، نقدهایی مطرح می‌کرد که مورد توجه استادان و اندیشمندان قرار می‌گرفت؛ با تشریح کامل ابعاد مختلف مباحث، استادان رشته‌های مختلف علوم انسانی را اقناع می‌کرد و اندیشمندان این مهم را فرصتی برای بهره‌برداری علمی از اندیشه‌های ایشان می‌دانستند.

وی با بیان اینکه آیت الله مصباح یزدی در فلسفه علوم و تخصص‌های مختلف علوم انسانی صاحب نظر بود، تصریح کرد: آثار علامه مصباح یزدی در عرصه فرهنگی در خور توجه است و در عرصه فرهنگ عمومی، با رصد شبهات و تهاجمات به نظام اسلامی و فرهنگ دینی، به دقت به آن‌ها پاسخ می‌داد.

طرح ویژه نظام آموزشی حوزه توسط علامه مصباح یزدی

استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه مباحث اخلاقی علامه مصباح یزدی صرفاً موعظه نبود و با تحلیل مباحث، ابواب جدید را در این حوزه باز کرد و مسیر جدیدی پیش روی پژوهشگران اخلاق باز می‌کرد، گفت: اخلاق و تهذیب حوزویان، همواره از دغدغه‌های ایشان در طول عمر با برکتش بود و تمایل داشت در مقام استاد و معلم اخلاق به وظیفه دینی خود عمل کرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین رجبی، در بخش دیگری از سخنان خود، با بیان اینکه آثار ایشان در عرصه عرفان اسلامی استثنایی است، اظهارکرد: علامه مصباح یزدی عرفان اسلامی را با توجه به آسیب‌ها به خوبی ترسیم کرد. ایشان تأکید داشت جز حضرات معصومان (علیهم‌السلام)، کسی را نباید به صورت کامل پذیرفت. مباحث عرفانی ایشان در آثار مختلف، حتی مباحث کلامی به خوبی نمایان می‌شود.

وی با بیان اینکه علامه مصباح یزدی طرح ویژه‌ای برای نظام آموزشی حوزه‌های علمیه داشت، خاطرنشان کرد: علامه مصباح یزدی نظام آموزشی حوزه و آسیب‌های حوزه‌های علمیه را ناظر به ارائه راهکار های هدفمند مورد توجه قرار داده، طرح ویژه‌ای برای تقویت بایسته‌ها و برطرف سازی آسیب‌ها مانند طول دوره، متون آموزشی و شیوه برنامه‌ریزی ارائه کرد و آن را نیازمند تکمیل می‌دانست.

قائم مقام مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) با بیان اینکه آیت‌الله مصباح یزدی در نظام فکری، علمی و تربیتی، همواره بر شاگردپروری و نهادسازی آموزش تأمل داشت، افزود: نوآوری در نظام آموزشی و متون و نهاد آموزشی و نظام پژوهشی حوزه‌های علمیه و رابطه نظامات علمی حوزه با یکدیگر به صورت منظومه‌ای به‌هم‌پیوسته، از مهم‌ترین توجهات علامه مصباح یزدی بود.

آیت‌الله مصباح یزدی از افتخارات تاریخی و سرمایه‌های ارزشمند جامعه

در ادامه این مراسم نکوداشت حجت الاسلام و المسلمین علی عباسی، رئیس جامعةالمصطفی(ص) العالمیه، ضمن عرض تسلیت به مناسبت ارتحال ملکوتی حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، این فقیه بصیر و زمان‌شناس را شخصیتی جامع ابعاد خواند که جامعه امروز از آثار علمی ارزشمند و مؤثر ایشان و شاگردان متعدد تربیت‌یافته در مکتب این فقیه مجاهد در عرصه‌های مختلف علمی و معرفتی بهره‌مند است.

وی نقش‌آفرینی اجتماعی، تکلیف محوری، بصیرت و تشخیص دقیق مسائل روز را از ویژگی‌های حضرت آیت‌الله مصباح یزدی دانست و خاطرنشان کرد: ایشان در رساندن پیام‌های معرفتی و الهی، جز خدای متعال را در نظر نمی‌گرفت و برای ورود به این مسیر، چیزی جز پروای الهی در نظر نداشت و اهل محاسبه‌گری و مصلحت‌سنجی نبود.

استاد جامعه المصطفی(ص) العالمیه یکی دیگر از ابعاد شخصیتی آیت‌الله علامه مصباح یزدی را آشنایی ایشان با افکار جدید دانست و ابراز کرد: آیت‌الله مصباح ضمن شناخت مکاتب فکری و فلسفی روز و آشنایی با اندیشه‌های بنیادین در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی و حقوقی، موفق به گشودن فضای جدیدی در حوزه علمیه شد و علی رغم برخی داوری‌ها و ارزیابی‌های خاصی که درباره ایشان انجام می‌گیرد، مشرب وسیع علمی این عالم گران‌قدر، برای همه کسانی که با مجموعه ارتباطات علمی ایشان آشنا هستند، شناخته‌شده است.

رئیس جامعةالمصطفی، آیت‌الله مصباح یزدی را از افتخارات تاریخی و سرمایه‌های ارزشمند جامعه برشمرد و خاطرنشان کرد: حضرت آیت‌الله مصباح یزدی، علی رغم برخورداری از روحیه نقدپذیری، هرگز شخصیتی منفعل نبود و اهل ایستادگی در موضع حق بود و شاید گرد و غباری که گاهی پیرامون ایشان برانگیخته می‌شد نیز به دلیل همین پافشاری معظم‌له بر جبهه حق بود.