خوشنویسی پاکیزه‌ترین هنر است / کمک جشنواره کتابت به اقتصاد هنر
معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اگر دامان برخی هنر‌ها آلوده شده است، قابل انکار نیست، اما هنر خوشنویسی با قرآن و عترت همنشین بوده و این اقبال را داشته که دامنش نیالوده است.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ مراسم افتتاحیه جشنواره ملی کتابت قرآن کریم و اختتامیه پویش روضه‌های خانگی عصر امروز ۲۹ دی‌ماه با حضور عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی و محمدحسین حسنی، رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور در سالن شهیدسیدمهدی تقوی در سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور برگزار شد.
عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزیر ارشاد در این نشست با بیان اینکه اولین هنر قرآنی، هنر کتابت است، گفت: رژی بلاشر، یکی از مستشرقان در یکی از مطالعات ضدهنجاری خود درباره قرآن با عنوان «در آستانه قرآن» تصدیق کرده است که پیامبر آیات قرآن را همزمان حفظ می‌کردند و دستور داده بودند دیگران حفظ و کتابت کنند. در صدر اسلام، دو دسته کاتبان به وجود آمدند؛ یک دسته برگزیدگان پیامبر بودند که به عنوان کاتب منصوب شدند و عده‌ای هم در دوران پیامبر(ص) به صورت خودجوش دست به نگارش قرآن زدند.
وی با بیان اینکه به تدریج بر تعداد کاتبان افزوده شد و ایران اسلامی در این زمینه خدمات بسیاری ارائه کرد، افزود: در قرن نهم، بایسنقر میرزا، از شاهزادگان تیموری قرآن‌های بسیاری کتابت کرد و کتابت قرآن تا امروز ادامه داشته و شاهد خلق آثار مهم و ارزشمندی از سوی کاتبان برجسته ایرانی بوده‌ایم.
فقهی‌زاده ادامه داد: اینکه خوشنویسان قرآن، انسان‌هایی فرهیخته و دین‌مداری بودند، به واسطه کاری بود که انجام می‌دادند و در واقع مایه‌های اصیل مفاهیم قرآن را با دل و جان خود سرشته می‌کردند.
معاون وزیر ارشاد هنر خوشنویسی را پاکیزه‌ترین هنر خواند و بیان کرد: اگر دامان برخی هنر‌ها آلوده شده است، قابل انکار نیست، اما هنر خوشنویسی با قرآن و عترت همنشین بوده و این اقبال را داشته که دامنش نیالوده است.
وی در ادامه به پویش روضه‌های خانگی اشاره کرد و افزود: به تعبیر شهید سلیمانی، «ما ملت امام حسینیم». این حرف ریشه در سنت اهل بیت(ع) دارد و نخستین روضه‌ها را اهل بیت(ع) برگزار کردند که حقایق اعتقادی، معرفتی و بینشی در آن واگویه می‌شده و هدفش هم تثبیت و توسعه دلبستگی به آموزه‌های اهل بیت(ع) بوده است.
فقهی‌زاده ادامه داد: اگر بر امام حسین(ع) و مظلومیتش گریه می‌کنیم، در واقع بر تاریخی گریه می‌کنیم که عده‌ای دین را به مذبح بردند و نماد دین را سر بریدند. به تعبیر شهید مطهری، این مسئله فاجعه‌آمیزترین و بزرگترین جنبه عاشوراست؛ بنابراین پویش روضه‌های خانگی، تلاشی بسیار مبارک و متواضعانه‌ای برای ارائه پاسخ‌های سؤالات جوانان است که در این زمینه باید حقایق ناب را بازگو کنیم و به شکلی هنرمندانه ارائه دهیم. همچنین از افتادن در وادی خرافه‌گویی بپرهیزیم.
کمک جشنواره کتابت به اقتصاد هنر
عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در بخش دیگری از این مراسم درباره پویش روضه‌های خانگی گفت: پس از شیوع ویروس کرونا، نسبت به اجرای برنامه‌های فرهنگی در کشور بازنگری صورت گرفت؛ برخی برنامه‌ها متوقف و بخشی نیز تغییر شکل اجرا به خود گرفت. در جهاددانشگاهی نیز این روال را پیش گرفتیم؛ درباره روضه‌های خانگی کوشیدیم از ظرفیت‌های مخاطبان استفاده کنیم و هر مخاطب براساس علاقه خود در آن حضور پیدا کند. همچنین در حوزه تولید محتوا در فضای مجازی نیز اتفاق‌های خوبی رخ داد.
وی در ادامه به سابقه درخشان سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور در زمینه برگزاری بیست و پنج دوره جشنواره قرآن دانشجویی گفت: یکی از اهداف مهم این جشنواره بهره‌گیری از ظرفیت‌های هنر در حوزه قرآن بود تا هنرمندان براساس سوره‌های قرآن موفق به خلق آثار هنری شوند.
علیزاده ادامه داد: فضاسازی سوره‌های قرآن یکی از موارد مهمی است که هنرمند باید نسبت به آن آشنا باشد تا بتواند اثر فاخر و متناسب با فضای سوره را خلق کند. برخی هنر‌ها مانند نگارگری، تذهیب و خوشنویسی با قرآن کریم عجین بوده و ارتباط نزدیکی با کلام وحی داشته است.
وی با بیان اینکه خوشنویسی هنر قرآنی است، بیان کرد: جشنواره ملی کتابت قرآن کریم با هدف تولید آثار فاخر هنری با بهره‌گیری از کلام وحی آغاز به کار کرده و تلفیقی از محتوا، هنر و فرم است و با ارائه آن‌ها در نمایشگاه‌های هنری می‌توان به اقتصاد هنر کمک شایانی کرد.
جشنواره کتابت با محور آموزش
محمدحسین حسنی، رئیس سازمان قرآنی دانشگاهیان نیز در ادامه با اشاره به سابقه فعالیت این سازمان در بهره‌گیری از ظرفیت‌های هنر در حوزه قرآن گفت: در سال جاری دو نمایشگاه خوشنویسی در ماه مبارک رمضان و محرم الحرام برگزار شد و آثار خوبی در این زمینه خلق شد که در حال حاضر ذخایر ارزشمندی از این آثار هنری به وجود آمده است؛ که برخی از آن‌ها در اختیار رایزنی کشور‌های ایتالیا و اندونزی قرار گرفته است و بناست طی ماه آینده نمایشگاه مجازی از این آثار برگزار شود.
وی افزود: هنر خوشنویسی تنها هنری است که با قرآن اخوت، برادری و رابطه‌ای ناگسستنی دارد و از همان ابتدای نزول قرآن این دو با یکدیگر پیوند عمیقی داشتند. در این عرصه، ایرانی‌ها پیشتاز بودند و در سال‌های اخیر، قرآن به خط عثمان‌طه به عنوان محور وحدت در بسیاری از کشور‌ها توسعه بسیاری پیدا کرد. اما استفاده افراطی از این خط باعث شد سعی کنیم از رسم الخط ایرانی بهره بگیریم، با این نگاه که خوشنویسی قرآن می‌تواند به عنوان مروج قرآن باشد و جشنواره ملی کتابت قرآن نیز در همین راستا راه‌اندازی شده است.
حسنی با اشاره به وجه تمایز این جشنواره با سایر جشنواره‌ها گفت: در این جشنواره تأکید بر آموزش است و کسانی که به این هنر علاقه‌مند هستند، در ابتدا آثار خود را ارائه می‌کنند که در صورت نیاز داشتن به آموزش، وارد جریان آموزش می‌شوند و پس از آموزش، آثاری خلق می‌کنند که مورد داوری قرار می‌گیرد و همه این مراحل دارای امتیاز‌هایی است که این فرد کسب خواهد کرد و جمع امتیاز‌ها مورد توجه قرار خواهد گرفت.
غلامرضا راهپیما، خوشنویس پیشکسوت و مشاور علمی جشنواره کتابت قرآن کریم در ادامه این مراسم درباره ظرفیت‌های کتاب‌آرایی و خوشنویسی ایرانی‌ها گفت: با توجه به اینکه ایران در چهار راه تمدنی جهان قرار داشته، از این رو از طریق هنرمندان، فرهنگیان، جهانگردان و ... با هنر‌های کتاب‌آرایی آشنا شده و اندیشه‌های ایرانی را از راه هنر، به جهانیان انتقال داده است.
وی افزود: در حوزه قرآن، انسان‌های بسیاری به کتابت و کتاب‌آرایی پرداخته‌اند و امیدوارم جشنواره ملی کتابت قرآن بتواند با تکیه بر این هنر، اندیشه‌های نو و راهکار‌های جدیدی را در اختیار محققان و پژوهشگران قرار دهد.
در پایان این مراسم سایت جشنواره ملی کتابت قرآن کریم رونمایی و پوستر آن امضا شد. همچنین از برگزیدگان پویش روضه‌های خانگی با اهدای لوح و هدایی تجلیل و قدردانی شد.
