چگونه به استقلال نوجوانان کمک کنیم + فیلم

به گزارش ایکنا، در دنیای کنونی با فراگیر شدن رسانه‌ها و ابزار ارتباطی، تربیت رسانه‌ای یکی از مهمترین موضوعاتی است که باید مدنظر والدین قرار گیرد تا نسبت به روند تربیتی فرزندان خود کنترل و تأثیرگذاری بیشتری داشته باشند.

ایکنا بنا بر رسالت آموزشی خود نسبت به ارائه بسته‌های آموزشی برای خانواده‌ها در رابطه با رمزگشایی از دنیای نوجوانی اقدام کرده است تا با ایجاد زمینه‌های شناخت نوجوان به کاهش فاصله بین والدین و فرزندان و ورود بهتر به موضوع تربیت رسانه‌ای کمک کند. در این درس‌گفتارها میرسبحان سادات، روانشناس به بیان نکاتی مهم در موضوع نوجوان و سواد رسانه‌ای می‌پردازد.

سادات در هشتمین قسمت از این مجموعه به موضوع «نیاز نوجوان به استقلال» پرداخت که مشروح آن را در ادامه می‌شنوید و می‌خوانید.

یکی از مسائلی که نوجوانان خیلی با آن مواجه شده و می‌تواند چالش‌هایی را نیز برای خانواده‌ها ایجاد کند، بحث استقلال است. اینکه نوجوان بگوید می‌خواهد برای خود تصمیم گرفته و انتخاب کند و یا اینکه بخواهد بدون امر و نهی کارهای خود را انجام دهد، همگی مصداق این امر است. البته این اتفاق باید در نوجوانی رخ دهد و نوجوانان استقلال پیدا کرده و وابستگی ایشان کمرنگ شود اما شرط آن این است که فرزندان آموزش‌های لازم در این زمینه را دیده باشند و پدر و مادر با رفتار و سخنان و توصیه‌های خود کمک کنند تا نوجوانان ملاک و معیار مشخصی برای رفتارهایشان پیدا کرده و بر اساس آن انتخاب کنند.

زمانی که در مورد مستقل شدن نوجوانان صحبت می‌کنیم، این مثال مطرح می‌شود که مستقل شدن نیز مانند فراگیری دوچرخه‌سواری است و پدر و مادر مانند دو چرخ کمکی هستند که باید در ابتدای یادگیری دوچرخه‌سواری، آموزش‌ها و راهنمایی‌های لازم را به فرزندان خود ارائه داده و مثل همیشه سعی کنند تا فرزندان به جایی برسند که آرام آرام استقلال خود را به دست آورده و دو چرخ کمکی ایشان برداشته شود.

فرزندان باید به جایی برسند که بتواند با استقلال و بدون کمک دیگران دوچرخه‌سواری کنند و در این مسیر نیز والدین باید در کنار ایشان به عنوان مربی و راهنما حضور داشته باشند تا به جایی برسند که بتوانند مستقلانه رفتار کنند. نکته دیگر این است که در زمان مستقل شدن فرزندان والدین نباید برای ایشان تصمیم‌گیری کنند بلکه باید تصمیم‌‌سازی کرده و آموزش‌ها و مشورت‌های لازم را در اختیار ایشان قرار دهند تا به نقطه‌ای برسند که بتوانند به درستی تصمیم بگیرند. کار اشتباه بسیاری از خانواده‌ها این است که به جای نوجوانان تصمیم می‌گیرند؛ در صورتیکه باید فرآیندی را طی کنند که فرزندان با همراهی ایشان، بتوانند تصمیم درست بگیرند.

در بحث رسانه و استفاده از آن نیز همینطور است، یعنی زمانی که نوجوانان می‌خواهند به صورت مستقل ار رسانه استفاده کنند، باید آموزش‌های لازم در این زمینه را نیز دیده و فرهنگ استفاده از رسانه را در اختیار داشته باشند. برخی مواقع نوجوانان این گونه مطرح می‌کنند که ابزار رسانه‌ای همچون موبایل و ... وسایلی شخصی هستند و خانواده نباید به نحوه استفاده از آن‌ها و ... کاری داشته باشد. خانواده‌ها موظف هستند که در این زمینه راهنمایی لازم را به فرزندان ارائه داده و این‌گونه بیان کنند اتومبیل نیز وسیله‌ای شخصی است اما نمی‌توانیم با هر سرعت دلخواهی از آن استفاده کنیم؛ چراکه با توبیخ و توقیف پلیس مواجه خواهیم شد.

در رابطه با موضوع رسانه نیز به همین صورت است، یعنی والدین باید فرهنگ استفاده از رسانه‌های مختلف و ابزار مربوطه را به فرزندان خود ارائه دهند. اگر نوجوانان هنوز به آن پختگی لازم نرسیده‌اند که بتوانند از ابزار رسانه به درستی استفاده کنند، والدین نیز نباید آن‌ها را به صورت کامل در اختیارشان قرار دهند، بلکه باید آموزش لازم را در اختیار ایشان قرار داده و این ابزار را به تدریج در اختیار آن‌ها قرا دهند.

همانگونه که در زمان یادگیری دوچرخه‌سواری والدین فرزندان خود را به یکباره به خیابان نمی‌برند، در فضای رسانه‌ای نیز باید کنارشان باشند تا حاشیه‌هایی که برای فرزندانشان خطرآفرین است را از ایشان دور کنند. همچنین، والدین باید حواسشان این موضوع باشد که دیگر نمی‌توانند مانند دوران کودکی، صفر تا صد زندگی نوجوان خود را کنترل کنند، بلکه فقط می‌توانند در زمان‌های ویژه مانند استفاده از رسانه با ارائه آموزش‌های لازم، به نقطه‌ای برسند که خیالشان از فرزند خود در زمینه استفاده درست و صحیح از رسانه راحت باشد.