نظر وهابیون در حرمت گریه بر مرده، خلاف نظر اهل سنت است
حجت‌الاسلام محمد محمودی گفت: اصل گریه برای مردگان ایرادی ندارد، در حالی که وهابیون برخلاف بسیاری از منابع و آرای عالمان اهل سنت، زنان را به قبرستان راه نمی‌دهند و گریه بر میت را حرام می‌دانند.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمودی، استاد حوزه و نویسنده برگزیده کتاب سال حوزه علمیه، شامگاه شنبه 5 شهریورماه در نشست «بررسی مقتل عبرات المصطفین فی مقتل الحسین(ع)» نوشته علامه محمودی گفت: علامه محمودی در طول 80 سال عمر بابرکت خود حدود 60 جلد کتاب را تقدیم جامعه علمی کرد که عمدتا در دفاع از اهل بیت(ع) است. وی خود را سربازی در رکاب اهل بیت(ع) میدانست و عبرات المصطفین یکی از این نمونه‌هاست. شاکله کتاب عبرات براساس چهار منبع عمده قرون دوم و سوم است که قدیمی‌ترین آنها مقتل ابومخنف محسوب می‌شود و نیز مؤلف با یک یا دو واسطه از شاهدان حادثه کربلا آن را نوشته است.
محمودی بیان کرد: منبع دیگر عبرات، طبقات الکبری از محمدبن سعد کاتب است. در این کتاب به شرح حال صحابه به صورت طبقه طبقه پرداخته شده است؛ مثلا طبقه صحابه پیامبر قبل از جنگ بدر و بعد از جنگ بدر و بعد صحابه پیامبر در بغداد و کوفه و طبقه آخر هم صحابی هستند که در عهد پیامبر(ص) صغیر بودند، مانند امام حسین(ع) و عبدالله ابن عمر و ابن عباس. طبقات ابن سعد سال‌ها قبل چاپ شده بود، ولی شرح حال امام حسین(ع) را در برنداشت. مرحوم علامه محمودی شرح حال امیرالمؤمنین(ع)، شرح حال امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و امام سجاد(ع) و امام باقر(ع) را از تاریخ دمشق به صورت تحقیق مستقل با حواشی مفید انجام داد و شرح حال امام حسین(ع) را در سه جلد و حدود 1700 صفحه منتشر کرد، در صورتی که این شرح حال در تاریخ دمشق مختصر است.
این پژوهشگر و استاد حوزه علمیه اظهار کرد: ابن عساکر دمشقی که فردی اندیشمند و جهانگرد بود و تاریخ مدینه دمشق را نوشت که بخشی از آن مربوط به امام حسین(ع) است. ویژگی ابن عساکر این است که اسناد را ذکر کرده و عمده اسناد وی هم به طبقات الکبری می‌رسد که نویسنده آن فردی معتبر در بین اهل سنت است و اسناد معتبری هم دارد؛ مثلاً گاهی اوقات از مدائنی روایت کرده که او با دو واسطه از افرادی که شاهد حادثه کربلا بودند نقل کرده است و او در سال 230 هجری وفات کرد.
انساب منبعی برای عبرات
وی با بیان اینکه علامه محمودی از 30 منبع برای نوشتن این مقتل استفاده کرده است، گفت: سومین منبع اصلی علامه محمودی، انساب الاشراف، احمدبن یحیی بلاذری است. بلاذری اصالتا ایرانی و به فارسی مسلط بود و در سال 250 وفات کرد. عهدنامه اردشیر بابکان را که به فارسی دری است به عربی ترجمه کرد. البته اصل این کتاب موجود نیست. بلاذر یک نوع گیاه است که وی از آن برای تقویت حافظه استفاده می‌کرد و بر اثر استفاده زیاد از آن از دنیا رفت.
محمودی بیان کرد: وی فردی بسیار منصف بود و اولین اثر علمی وی در دربار مأمون عباسی و در دوره امام رضا(ع) نوشته شد. وی مورخ، شاعر و ریاضیدان بود و مأمون عباسی را برای گرفتن صله مدح کرد و معلم برخی از فرزندان متوکل عباسی هم بود. با توجه به رونق علمی فراوان در این دوره در بغداد و حضور عالمان بزرگی چون سیدرضی، شیخ مفید و ... او هم در آنجا ماند.
وی افزود: طبری مورخ با تبحر، فوق العاده در تاریخ و تفسیر ملاحظات سیاسی زیادی داشت، ولی بلاذری اینطور نبود. مثلا محمدبن ابی بکر از طرف امام علی(ع) به عنوان حاکم مصر معرفی شد ولی معاویه با شیطنت‌هایی تلاش کرد که محمد را جذب خود کند و موفق نشد. محمدبن ابی بکر نامه تندی علیه معاویه نوشت که در تاریخ ذکر شده است. هشام کلبی از ابومخنف و او از یزید بن ذبیان همدانی نقل کرده که محمدبن ابوبکر وقتی به حکومت مصر رسید و نامه‌ای به معاویه نوشت و نامه‌هایی بین آن دو رد و بدل شد. طبری گفته است که من ذکر این نامه‌ها را پسندیده نمی‌دانم، چون عموم مردم تاب شنیدن آن را ندارند، ولی بلاذری این نامه را در انساب الاشراف آورده است، چون ملاحظه سیاسی نداشت. همچنین بین عثمان و ابوذر سخنانی رد و بدل شد که طبری آن را ذکر نمی‌کند، زیرا عثمان اهل فحاشی و تندخویی بود، ولی بلاذری این سخنان را آورده است؛ با وجود اینکه او سنی بود.
انصاف بیشتر بلاذری در نقل حوادث
این استاد حوزه اضافه کرد: در تاریخ حب و بغض مهم است و بلاذری سعی کرده منصف باشد و متاسفانه مورخان زیادی داریم که مورخ‌السلطنه بودند. فتوح البلدان و انساب الاشراف دو کتاب مهم او هستند و ابتدا نسب بنی‌هاشم و نیز شرح حال امام علی(ع) را نوشت تا به کربلا رسید و مفصلا وقایع را نوشت و علامه محمودی هم کل مطالب بلاذری را در چارچوب و ساختار عبرات المصطفین نقل کرده است. کتاب دیگر مورد استفاده علامه محمودی، اخبار الطوال نوشته احمد بن داود دینوری است؛ دینور در قرون سوم و چهارم هجری، شهری آباد بود و محل فعلی آن در استان کرمانشاه فعلی و بخشی از شهرستان صحنه است و امروزه به یک بخش با 16 هزار جمعیت تبدیل شده است، در حالی که از قرن سوم تا پنجم هجری مأمن اندیشمندانی چون ابن قتیبه دینوری و ابوبکر دینوری بود؛ نویسنده اخبارالطوال اهل سنت بود، ولی حس ملی‌گرایی هم داشت و اخبار و گزارشهای مربوط به ایران را ذکر کرده است. از این رو در مورد پیامبر(ص) مطلبی ندارد و در بحث خلفا هم به فتوحات آنها در ایران پرداخته، ولی به صورت مفصل و مستند حوادث مربوط به کربلا را ذکر کرده است.
محمودی بیان کرد: عمده این منابع، مطالبشان را با سند ذکر کرده‌اند؛ گرچه اخبار بدون سند هم در آنها وجود دارد و علت اصلی رجوع علامه محمودی به این منبع به خاطر اعتبار آنهاست. گاهی گزارشهای تاریخی وجود دارد که این چهار نفر ذکر نکرده‌اند و مشایخ اینها برای دیگران نقل کرده‌اند، مثل شیخ مفید و مسعودی صاحب مروج‌الذهب. لذا علامه محمودی علاوه بر این چهار منبع اصلی، از بیش از 30 کتاب مطالبی را آورده است.
نام بیش از 80 تن از یاران حسین(ع) در اقبال
محمودی با بیان اینکه برخی آثار مانند اقبال الاعمال سیدبن طاووس به مناسبتی در بحث زیارت شهدای کربلا، نام بیش از 80 تن از شهدای کربلا را ذکر کرده است، اضافه کرد: علامه محمودی در ذکر تعداد شهدای کربلا به کتبی چون ابن طاووس رجوع کرده یا به نقل از بلاغات النساء، خطبه ام‌کلثوم را آورده است (بلاغات النساء خطبه‌ها و سخنرانی‌های زنان مشهور را جمع‌آوری کرده است). همچنین در 4 کتاب اصلی رجزخوانی شهدای کربلا وجود ندارد، ولی در برخی منابع دیگر مانند مقتل الحسین خوارزمی آمده و آیت‌الله محمودی هم از خوارزمی نقل کرده است. بسیاری از منابع مانند ترمذی گزارش داده‌اند که در سال 61 هر سنگی را که در منطقه بیت المقدس برمی‌داشتند از آن خون جاری می‌شد. این مطلب در منابع اصلی مقتل عبرات وجود ندارد. لذا علامه محمودی آن را از آثار ترمذی نقل کرده است.
وی با اشاره به محتوای کتاب عبرات المصطفین، گفت: نویسنده سیر تاریخی حرکت امام را از مدینه به مکه و عراق و بحث بیعت گرفتن برای یزید به صورت پیوسته گزارش کرده و به روز عاشورا و وقایع بعد از شهادت، آتش زدن خیمه‌ها، بحث اسارت اهل بیت(ع) و بردن سرهای شهدا به سمت شام و کوفه همچنین گرفتن سر از سوی یک راهب مسیحی اشاره کرده است. خطبه امام سجاد(ع) و مراجعت اهل بیت (ع) از شام و بحث انتقام از قاتلان کربلا از سوی مختار بیان شده است.
فضیلت اهل بیت(ع) در آیات تطهیر و مباهله
محمودی با بیان اینکه در مقدمه کتاب مطالبی از شیعه و سنی حتی از صحیح بخاری در عظمت امام حسین(ع) مانند آیه تطهیر و داستان مباهله را آمده است، تصریح کرد: خداوند در نماز واجب از مسلمین خواسته که بر پیامبر(ص) و اهل بیت ایشان صلوات بفرستند. همچنین در این کتاب تاکید شده که اصل گریه برای دیگران ایرادی ندارد، در حالی که وهابیون زنان را به قبرستان راه نمی‌دهند و گریه بر میت را حرام می‌دانند. در این کتاب در بحث بکاء بر امام حسین(ع) آمده است؛ ما از پیامبر(ص) در این مسئله تبعیت داریم، زیرا وقتی ابیطالب و حضرت حمزه از دنیا رفتند بر آنها گریست و حتی فرمود که عموی من حمزه، گریه‌کن ندارد. پیامبر(ص) برای فرزندشان ابراهیم هم گریستند. حضرت زهرا(س) هم بر وفات جعفربن ابیطالب گریستند و مورد تایید پیامبر(ص) قرار گرفت. در روایت بیان شده که وقتی امام حسین(ع) متولد شدند فرشته آمد و خبر شهادت حسین(ع) را داد و اشک بر گونه‌های مبارکشان جاری شد.
وی بیان کرد: کتاب عبرات به فارسی هم ترجمه شده و کسانی که در خواندن عربی مشکل دارند می‌توانند از این ترجمه استفاده کنند. من به مداحان و وعاظ توصیه می‌کنم که از این کتاب‌های معتبر بهره ببرند و به سراغ منابع غیرمتعبر نروند. علامه محمودی کتاب دیگری به نام «زفرات الثقلین» دارد که به معنای آه سوزناک جن و انس در شهادت امام حسین(ع) است. وی در مقدمه کتاب مطالب اجمالی در مورد امام حسین(ع) دارد و در 4 بخش مطالبی را بیان کرده است؛ مقصد اول ذکر مراثی قبل از تولد است، مقصد دوم مراثی بعد از شهادت امام(ع) در قالب هواتف غیبی است، مقصد سوم شامل بکاء جن و مقصد چهارم مراثی انسا‌نها تا پایان قرن ششم است. ایشان 80 مرثیه را در جلد اول و در جلد دوم 56 مرثیه درباره امام حسین(ع) آورده که مرثیه امام سجاد، باقر و صادق (ع) از جمله آنهاست.
انتهای پیام
