نقد فیلم «زیر نور ماه» در علمی کاربردی جهاد دانشگاهی قزوین
فیلم سینمایی «زیر نور ماه» در برنامه «دوشنبه‌های قرآنی» که به همت کانون قرآن و عترت مرکز علمی کاربردی جهاد دانشگاهی قزوین برگزار شد، از منظر قرآنی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
به گزارش ایکنا از قزوین، محفل قرآنی مرکز علمی کاربردی جهاد دانشگاهی قزوین، با عنوان «دوشنبه‌های قرآنی» به همت کانون قرآن و عترت این مرکز دوشنبه ۱۲ دی ماه در دانشگاه جامع علمی کاربردی قزوین برگزار شد.
این برنامه به نقد و بررسی فیلم سینمایی «زیر نور ماه» از منظر قرآن اختصاص داشت؛ زیر نور ماه درباره طلبه جوانی به نام سید‌حسن است که در شرف ملبس شدن به لباس روحانیت دچار تردید می‌شود.
در ابتدای این نشست دکتر محمد دوسرانیان مقدم؛ سرپرست دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قزوین ضمن گرامیداشت یاد و خاطره سردار دل‌ها گفت: نام ایشان آرام‌بخش دل‌های مومنین است که در نهایت زندگی ولایتمدارانه خویش در راه اسلام و قرآن به شهادت رسیدند.
وی با بیان حدیثی از پیامبر مکرم اسلام (ص)اظهار کرد: هرکه خواهان علم گذشتگان است در قرآن تحقیق و جستجو کند و در آیه ۳۴ سوره مبارکه ابراهیم می‌خوانیم که اگر بخواهید نعمت‌های خدا را بشمارید آنقدر زیاد است که در شمار نمی‌آید و ساخت فیلم‌های ارزشی با موضوع قرآن و اهل‌بیت(ع) از نعمت‌هایی است که باید شکر آن را به‌جای آورد.
نقش مؤثر روحانیت در حل مشکلات جامعه
در ادامه برنامه دکتر محمد حسین‌خانی؛ رئیس اداره فرهنگی و دانشجویی دانشگاه جامع علمی کاربردی استان قزوین، گفت: از ویژگی‌های قرآن جامعیت آن است که خاص شده و تاریخ مصرفی ندارد و برنامه زندگی مؤمنان و عارفان است که در دل آیات خود نمونه‌های زیادی را به ما معرفی کرده است که از نمونه‌های عینی آن سردار سلیمانی است که در بین مشغله‌های کاری بسیار خود حافظ چندین جزء از قرآن کریم بود.
وی خاطرنشان کرد: علاقه شهدا به قرآن و انس با این مصحف شریف نشان می‌دهد که به‌راستی این کتاب چه راهنما و دستورالعمل خوبی برای رسیدن انسان‌ها به سعادت و عاقبت‌بخیری است.
حسین‌خانی اظهار کرد: در این محفل قرآنی برای نقد و بررسی فیلم زیر نور ماه کنار هم جمع شده‌ایم که نوع نگاه این فیلم به مباحث دینی تازه و جذاب است؛ طلبه‌ای در فضای ناهنجاری قرار می‌گیرد و به سهم خود کمک می‌کند که دوستان جدید خود را برای زندگی بهتر راهنمایی کند، متن فیلم بیانگر این موضوع است که جامعه روحانیت با استفاده از دین می‌تواند اثرات مفید و مؤثری در روند حل مسائل و مشکلات موجود در جامعه داشته باشد.
طلبه دینی با تحقیق و تعقل به خدا می‌رسد
استاد صدیف، از اساتید رشته سینما در رابطه با فیلم زیر نور ماه، گفت: فیلم داستان طلبه‌ای را به تصویر کشیده که در ملبس شدن خود تردید دارد، که آیا پوشیدن لباس روحانیت به پیشبرد اهدافش کمک می‌کند یا خیر؛ شیوه فیلم رئال است و کارگردان ایده اصلی خود را پیش برده و مطلب مورد نظر خود را به مخاطب می‌رساند.
وی بیان کرد: روند داستان طوری رقم خورده که به خودشناسی و خداشناسی صحیحی برسد. مضمون اصلی فیلم تردید طلبه را نشان می‌دهد و هدفش آن است که طلبه درست و سالم با تعقل و پرسش به خدا برسد؛ تبعیت و الگوگیری و اخلاق و منش ائمه را در روند این فیلم می‌بینیم.
این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: اتفاق شاخص دیگر در فیلم میرکریمی روند رئال است، در نقد باید به کارهای دیگر کارگردان هم نیم نگاهی داشته باشیم و میرکریمی کارگردانی است که فکر نشده دست به کاری نمی‌زند برخی معتقدند این یک کار سفارشی برای تبلیغ حوزه علمیه است که انسان خوب از دل حوزه بیرون می‌آید برخی ایراد گرفتند که رفتار واقعی حوزه را به درستی انعکاس نداده و خیلی‌ها معتقدند میرکریمی در انتخاب بازیگر و فضای رئال خود از کیارستمی تبعیت کرده است.
هدف میرکریمی از ساخت این فیلم چه بود؟
سمیه بکشلو، دانش‌آموخته علوم ارتباطات، در این برنامه گفت: فیلم زیر نور ماه در سال ۱۳۷۹ تولید شده و اقتضائات زمانی دوره خود را دارد؛ بسیاری از حساسیت‌های آن دوران در حال حاضر نه تنها قبح ذاتی ندارد بلکه ادبیات و اقتضائات ذاتی آن نیز تغییر کرده است.
وی اظهار کرد: متن این فیلم را باید در سه لایه بررسی کرد؛ که هدف کارگردان از تولید این فیلم چه بوده؟ در حوزه مطالعات فرهنگی مردم چه برداشتی از این فیلم داشتند؟ و نقد سوم اینکه فارغ از سازنده و مخاطب، خود اثر و ساختار آن از دیدگاه نظریه پردازان چگونه است؟
این پژوهشگر حوزه سینما بیان کرد: منطقی‌ترین نقد پس از گذشته ۲۲ سال از ساخت فیلم همان نقد اثر است؛ طلبه‌ای که فیلم در مورد اوست یک طلبه شهرستانی است که فیلمساز از طریق چهره، نوع پوشش و لهجه کاملاً یک شخصیت ساده شهرستانی و عقاید دینی او را به تصویر کشیده است و در ادامه فضای حوزه، حجره‌ها، طلبه‌ها و فعالیت‌های آنها به‌درستی منعکس شده است.
وی خاطرنشان کرد: سه سکانس کلیدی در فیلم موضوعیت دینی آن را عیان کرده و گره ذهنی ایجاد می‌کند؛ گره ذهنی دینی اول در آستانه درب برای رفتن و نرفتن است، گره دوم در سکانسی است که نامه پدرش را می‌خواند که دوست دارم درس بخوانی و برگردی تا برای مردم موعظه کنی و روضه اباعبدالله بخوانی و گره سوم آنجاست که مردد است بین ملبس شدن یا نشدن و نقطه اوج فیلم جایی است که لباس خود را از کسی که از خودکشی نجات یافته و به زندگی برگشته دریافت می‌کند و متوجه می‌شود که به واسطه پوشیدن لباس می‌تواند با ترویج امر فکری و روحی مردم جامعه را زنده نگه‌داشته و حیات معنوی ببخشد.
بکشلو تصریح کرد: فیلم یک رئالیسم انتقادی است که نگاهی عدالت محور دارد؛ قهرمان داستان با بحران‌های مختلفی مواجه شده و در نهایت به مسیر نورانی می‌رسد که در سیر آن عرفان عملی و نظری را در این داستان نشان می‌دهد.
وی اظهار کرد: شخصیت پردازی متعدد از جامعه روحانیت را شاهدیم، سید حسن مردد بین عرفان نظری و عملی است، دیگری در احکام و خرافات گیر افتاده و به معنا و مفاهیم دینی نمی‌رسد و نوع سوم معاونین حوزه‌اند که احتمالاً مردم با آنها مواجه‌اند و به سیره آنها انتقاد می‌کنند که در منش خود از جامعه و اتفاقات آن بی‌خبرند.
این منتقد در پایان گفت: مضامین متعددی از آیات قرآنی را می‌توان از این فیلم استنباط کرد که از جمله آنها می‌توان بخشش در راه خدا و سیر و سلوک را برشمرد که در نهایت سید حسن مُبلغ کانون اصلاح و تربیت می‌شود؛ فیلم درباره وظیفه روحانیت صحبت می‌کند از شک و تردید محرک و سازنده می‌گوید و در پایان فیلم، شخصیت قهرمان، لباس روحانیت را می‌پوشد و به سمت هدفش حرکت می‌کند، فیلم پویاست و جنبش و حرکت در دین و عدالت خواهی را به درستی نشان می‌دهد.
انتهای پیام
