نگاهی به تلاوت‌های کودکانه، والدانه و بالغانه

به گزارش خبرنگار ایکنا، هفدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان ممتاز قرآن کریم با موضوع مهندسی تلاوت از بعدازظهر روز چهارشنبه دوازدهم بهمن ماه به همت شورای عالی قرآن در مجتمع امام خمینی(ره) آغاز شد.

در این نشست تخصصی که به مدت سه روز ادامه خواهد داشت، مقالات متعددی از سوی فعالان قرآنی ارائه می‌شود. در روز نخست این نشست سه مقاله از سوی سه نفر از فعالان قرآنی کشورمان ارائه شد.

یکی از این مقالات با عنوان «جایگاه مخاطب‌شناسی و نقش احساس و ادراک در مهندسی تلاوت» از سوی محمدصادق بهشتی، قاری ممتاز کشورمان ارائه شد که در ادامه چکیده این مقاله را می‌خوانید؛

این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از نظریه روان‌شناختی تحلیل رفتار متقابل، به بررسی جایگاه مخاطب‌شناسی و نقش احساس و ادراک در مهندسی تلاوت پرداخته است. در این راستا سه گونه تلاوت «والدانه»، «کودکانه» و «بالغانه» مورد شناسایی و تحلیل و بررسی قرار گرفته است.

در تلاوت‌های والدانه، یکی از حالت‌های والد (ملامت‌گر یا حمایت‌گر) برجسته شده و تلاوتِ تلاوت‌گر تحت‌الشعاع پیام‌های منفی و مثبت درونی والد خویش قرار می‌گیرد. از این رو مخاطب اصلی تلاوت، همان «والد تلاوت‌گر» بوده و انتقال و ظهور احساسی اصیل و به تبع آن ادراکی شایسته در مخاطب تحت تأثیر فعل و انفعالات والدانه تلاوت‌گر قرار می‌گیرد.

در تلاوت کودکانه، یکی از حالت‌های روان‌شناختی کودک (انطباقی، طبیعی و خلاّق) در فرد برجسته می‌شود. در این گونه تلاوت‌ها، مهندسی تلاوت به گونه‌ای نمود می‌یابد که در آن احساس و ادراک مخاطب، تحت‌الشعاع اطمینانی اغراق گونه به حالت احساسِ اکنونِ تلاوت‌گر قرار می‌گیرد. گرچه وجود همین ویژگی می‌تواند امکان تأثیرگذاری مطلوب بر مخاطب و ماندگاری چنین تلاوت‌هایی را تقویت کند.

یافته اصلی پژوهش حاضر این است که تنها در گونه سوم یعنی همان تلاوت بالغانه، بیشترین میزان تأثیرگذاری بر مخاطب در حوزه القای حس و به تبع آن ادراک، حاصل می‌شود؛ از این جهت که تلاوت‌گر با بالغ یکپارچه‌اش به مدیریت آگاهانه حالات سه گانه مذکور می‌پردازد.

از این رو به اقتضا و شرایط روان‌شناختی و روحی مخاطبان و به واسطه انطباق تلاوت خویش با مضامین و مفاهیم آیات قرآن کریم، از تمامی یا بخشی از این حالات در چینش و مهندسی تلاوت خویش بهره می‌برد.

یادآور می‌شود هفدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان ممتاز قرآن کریم با موضوع مهندسی تلاوت طی روزهای دوازدهم تا چهاردهم بهمن ماه در مجتمع امام خمینی(ره) در جریان خواهد بود. این نشست در ایام اشاره شده از ساعت 14:30 تا 21:30 برگزار می‌شود.