«نقش تجسم، تصویرگری، القای معنا و احساس در مهندسی تلاوت» بررسی شد

به گزارش خبرنگار ایکنا، در سومین و آخرین روز از هفدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان قرآن کریم طاهره نائبی‌مقدم، مقاله خود را با عنوان «نقش تجسم، تصویرگری، القای معنا و احساس در مهندسی تلاوت» ارائه داد که در ادامه می‌خوانید؛

«اعجاز در لغت به معنای ناتوان کردن و در اصطلاح چیزی که دیگران عاجز به انجام آن هستند. دو نوع اعجاز، بیانی و تأثیری در قرآن کریم قابل مشاهده است. اعجاز تأثیری از همان زمان نزول قرآن تجلی یافته است. تالی و روش خواندن آن نیز بر این تأثیرگذاری است که بحث ما در این است.

اعجاز تأثیری از جهت اثرگذاری بر مخاطب است. مستندات روایی و تاریخی برای اثبات این بعد اعجاز زیاد داریم که کافران در برابر این اعجاز برخوردی سلبی و ایجابی داشتند. برخی به اسلام پیوسته و برخی عناد ورزیدند.

مهندسی تلاوت نیز به معنای حفظ اصول و چارچوب تلاوت است. در این میان، اعجاز بیانی بحث شگفتی شنونده است به گونه‌ای که گویی خواننده قرآن دارد با قرآن تکلم می‌کند.

اسرار قرآن در حروف، کلمات و عبارات است که جمع همه اینها و نوع مخارج حروف باعث شده آهنگ مخصوصی به قرآن داده شود که این همان موسیقی درون قرآن است.

مهندسی تلاوت چهار مقوله اصلی دارد که یکی موسیقی درونی الفاظ و دیگری موسیقی بیرونی و تلاوت قرآن است.

همچنین در چکیده این مقاله آمده است؛ یکی از آداب باطنی قرآن کریم آن است که دل خواننده قرآن، با توجه به آیاتی که تلاوت می‏‌شود، متأثر شود و در هنگام تلاوت آیات، بر حسب معنای هر آیه، حالات متفاوتی از قبیل خوف، حُزن، شادی، بَهجت، بیم، امید و... برای او حاصل شود. مقصود کلی از تلاوت قرآن، حصول همین حالات است که در دل پدید آید تا مقدمه‏‌ای برای عمل به قرآن و در نهایت میل به سعادت دنیوی و اخروی شود.

قاری قرآن علاوه براین، می‏‌بایست به گونه‏‌ای به تلاوت بپردازد، که این حالات را به مخاطب القا کند.

از آن­جا که قرآن کریم در حروف، کلمات و جملات آهنگین خود دارای اعجاز بیانی و تأثیری است، قاریان با استفاده از این موضوع، باید در تلاوت خود به گونه­‌ای برنامه­‌ریزی و مهندسی داشته باشند که ضمن بهره‏‌گیری هنرمندانه از قالب‏‌های صوتی و لحنی مناسب، آیات را برای مخاطب تجسم و تصویرگری نمایند تا معنای آیات به مخاطبان القا شود.»

این مقاله به همراه دیگر مقالات هفدهمین نشست تخصصی استادان، قاریان و حافظان قرآن کریم پس از بررسی و انجام اصلاحاتی در مقالات در قالب کتاب به چاپ می‌رسد.