به گزارش ایکنا، امیر دریادار شهرام ایرانی، فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، چند روز پیش اعلام کرد که به زودی ائتلاف مشترک نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با کشورهای منطقه از جمله عربستان، امارات، قطر، بحرین و عراق تشکیل میشود.
جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل غرب آسیا، در گفتوگو با ایکنا درباره پیام تشکیل این ائتلاف گفت: تشکیل این ائتلاف به معنای اوج روابط سیاسی و نظامی و بهبود اعتماد متقابل میان این کشورهاست. این ائتلاف از جمله ضرورتها و نیازها برای تأمین امنیت منطقه توسط خود کشورهای منطقه است. منطقه غرب آسیا به ویژه حوزه خلیج فارس در طی 250 سال گذشته محل تاخت و تاز ناوها و کشتیهای نظامی نیروهای فرامنطقهای بوده و این یکی از آرزوهای دیرینه کشورهای منطقه بوده که امنیت منطقه را توسط نیروهای منطقهای و بدون دخالت خارجی تأمین کنند و لذا چنین اقدامی بسیاری از بدبینیهای کشورهای منطقه را به یکدیگر از بین میبرد و زمینه سایر همکاریها را فراهم کرده و در نهایت منجر به همگرایی همهجانبه کل کشورهای منطقه میشود.
قنادباشی تشکیل این ائتلاف را زمینهساز عملی شدن چند راهبرد جمهوری اسلامی ایران دانست و گفت: اولین مسئله ایجاد یک منطقه عاری از حضور نیروهای بیگانه با از میان بردن بهانه حضور دشمنان است. دومین راهبرد محققشده ایران با این ائتلاف، کاهش تنشهای منطقهای با افزایش سطح همکاریها است.
این کارشناس مسائل منطقه بیان کرد: راهبرد سوم حرکت جهان اسلام به سمت اقتدار و استقلال در مقابل بیگانگان با وحدت بر روی منافع مشترک و پرهیز از برجسته کردن اختلافات است. راهبرد پایانی که میتواند از طریق این ائتلاف عملیاتی شود فراهم کردن زمینههای لازم برای مقابله با رژیم صهیونیستی یا از بین بردن نقش منفی و مخرب این رژیم در منطقه با ایرانهراسی از یکسو و ایجاد وحدت نظر در توجه به مسئله فلسطین به منزله مسئله اول جهان اسلام است، لذا حرکت به سمت تشکیل این ائتلاف نظامی منطقهای، زمینه لازم را برای تحقق این اهداف راهبردی جمهوری اسلامی ایران فراهم میکند.
قنادباشی درباره کاهش تمایل همکاری نظامی کشورهای عربی منطقه با کشورهای غربی به ویژه آمریکا و اعلام رسمی امارات مبنی بر خروج از ائتلاف دریایی با آمریکا گفت: این اتفاق تحقق یکی از پیشبینیهای رهبر انقلاب و مقامات جمهوری اسلامی ایران است که بارها بیان میکردند روزی میرسد که کشورهای عربی هم به این نتیجه میرسند که نمیتوان به آمریکا اعتماد کرد و امیدی به حمایت آمریکا از آنها در مواقع بحرانی داشت.
وی یادآور شد: از طرف دیگر کاهش تمایل به همکاری با آمریکا حکایت از این دارد که قدرت آمریکا برای سلطه بر منطقه بسیار ضعیف شده و دیگر آمریکا قادر نیست همزمان بسیاری از مسائل را در نقاط مختلف جهان کارگردانی کرده و مجبور به کاهش هزینه دخالتهای خود در سطح جهان اقدام به اولویتبندی در میان نقاط مختلف است و لذا آمریکا به همین دلیل اکنون تمرکز اصلی خود را بر روی چین گذاشته است.
قنادباشی با مهم توصیف کردن اقدام امارات گفت: البته اهداف این کشورها نیازمند جستوجو و بررسی بیشتر است زیرا هر کشوری در اتخاذ مواضع ممکن است اهداف مختلفی را دنبال کند و خروج امارات از اتحاد دریایی با آمریکا به خاطر تضعیف نقش آمریکا در منطقه مثبت است اما این خروج ابعاد دیگری هم خواهد داشت و به تعبیر رهبر انقلاب باید همواره هوشیار بود و از تحولات و تحرکات مختلف در سطح جهان غفلت نکرد و براین اساس در شرایط صلح گاهی کلاههایی که برسر گذاشته میشود بزرگتر از زمان جنگ است و لذا در خصوص نیات امارات از این اقدام باید ارزیابیها و بررسیهای دقیقتری انجام داد.
قنادباشی درباره اینکه آیا تحولات اخیر را میتوان چرخش عربستان از آمریکا و خروج از ذیل متحدان منطقهای آمریکا ارزیابی کرد، گفت: از منظر بسیاری از تحلیلگران عربستان هنوز از زیر سلطه آمریکا به معنای واقعی خارج نشده و این تحولات و چرخشهای منطقهای را تاکتیکی برای اعتمادسازی در داخل عربستان و سرپوش گذاشتن بر پیمانهای راهبردی با رژیم صهیونیستی و تسهیل پیشبرد این پیمانها میدانند اما در منطقه بسیاری از کشورها از جمله جمهوری اسلامی تحول در رفتارهای عربستان را مثبت تلقی کردند و آن را فرصتی برای تقویت همگرایی و کاهش منازعات و تنشها میدانند.
این کارشناس مسائل منطقه اظهار کرد: در حقیقت عربستان در قالب بهبود و توسعه رابطه با ایران راهبردهای دیگری را هم دنبال میکند و در عین حال روابط و پیوندهای عربستان با آمریکا و انگلیس آنقدر هست که رابطه با چین نمیتواند جایگزین شود و به عبارت دیگر از منظر سعودیها پیوند و اتحاد با چین به مثابه جایگزین اتحاد با آمریکا نیست و یا حداقل در این برهه زمانی چنین چیزی هنوز به معنای واقعی اتفاق نیفتاده است.
قنادباشی در پاسخ به این سؤال که آیا اکنون جهان در دوره گذار به نظم جدید قرار دارد، گفت: الان نه فقط در منطقه بلکه در سطح جهان شاهد تحولات بزرگی هستیم که گویای عبور از نظم فعلی به یک نظم جدید است که البته هنوز ابعاد و مختصات دقیق آن مشخص نیست.
وی ابراز کرد: به عبارتی اکنون مهندسی قدرتها، موازنه قدرت سیاسی و نظامی و جغرافیای سیاسی و نظامی جهان در حال تغییر است که رهبر انقلاب نیز چند سال پیش این وضعیت را در قالب «پیچ تاریخی» تبیین کردند که قطعا در این نظم جدید دیگر شاهد نظام تک قطبی نخواهیم بود و چندجانبهگرایی ویژگی بارز این نظم جدید است اما اینکه کدام قدرتها و مناطق چه سهمی از قدرت جهانی خواهند داشت نیازمند گذشت زمان است.
قنادباشی در پایان اظهار کرد: در منطقه نیز از هم اکنون عبور به یک نظم جدید منطقهای مبتنی بر همکاری و تعامل قابل مشاهده است که نمونه بارز آن تغیر اساسی در رویکردها و رفتارهای عربستان در قالب عقبنشینی از مواضع خصمانه در منطقه، عقبنشینی از بلندپروازیها برای سلطه بر منطقه، حرکت به سمت چین و ایران و فعالسازی دیپلماسی با جریان مقاومت است که سایر کشورهای عربی را نیز به تغییر موضع و رویکرد به ویژه در رابطه با ایران واداشته که این اتفاق قطعا فضای متفاوتی را در منطقه نسبت به قبل که جبهه عبری ـ عربی به دنبال ایرانهراسی و معرفی ایران به عنوان دشمن مشترک اسرائیل و اعراب بود، ایجاد میکند.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام