کودکان را با روش‌های خلاقانه و واقعی از بند زندگی مجازی برهانیم

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از زنجان، مرتضی منطقی، استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران پیش از ظهر امروز، 26 آبان در کارگاه تخصصی «فضای سایبری» که به همت اداره‌ کل آموزش و پرورش استان زنجان در سالن همایش‌های کانون سهروردی زنجان برگزار شد، با تأکید بر این‌که روند معمول در استفاده دانش‌آموزان از فضای مجازی در سطح جهان، همراه با زمینه‌سازی فرهنگی است، گفت: آموزش و پرورش در دیگر کشورهای پیشرفته، علاوه بر این‌که دستورالعمل استفاده از فضای مجازی را به دانش‌آموزان ارائه می‌دهد، دوره‌های آموزشی آشناسازی اولیاء آنها با فضای مجازی را نیز برگزار می‌کنند.
وی افزود: این امر می‌تواند آغاز میمون و مبارکی برای نظام آموزش و پرورش در ایران باشد که رویکرد خود به فضای مجازی را این‌گونه تغییر داده و ارتقاء بخشد.
استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران با اشاره به ایجاد انقلاب آموزشی با ورود روش «Mobile Learning»(یادگیری مبتنی بر تلفن همراه) به نظام آموزش و پرورش غرب، ابراز کرد: ورود تلفن همراه به محیط‌های آموزشی در ابتدا در غرب سبب شده بود تا برخی دانش‌آموزان از آن استفاده‌های نابجا داشته باشند ولی با ایجاد این روش، استفاده‌های آسیب‌زا از تلفن همراه در مدارس غربی مهار شده و حتی کاربردهای علمی از تلفن همراه جایگزین روش‌های سنتی آموزشی گذشته شد.

سردرگمی ایران در برخورد با فضای مجازی جدی است
منطقی تصریح کرد: متأسفانه امروز در کشور ما نوعی سردرگمی در برخورد با فضای مجازی وجود دارد و باید آگاه بود که برخورد مبتنی بر نفی در برخورد با فناوری، به معنای عدم زمینه‌سازی فرهنگی برای استفاده از این پدیده‌هاست.
وی با تأکید بر این‌که آموزش و پرورش باید با فناوری آشتی کند، اظهار کرد: آموزش و پرورش باید مغز متفکری درون سیستم خود داشته باشد تا مرحله به مرحله فناوری‌های جدید را رصد کرده، سپس تبعات آن را مهار کند و در نتیجه استفاده بهینه و مثبتی از آن به دانش‌آموزان ارائه دهد.
این کارشناس روان‌شناسی با اشاره به این‌که امروز تمام دنیا با چالش رشد کودکان در فضای مجازی روبرو هستند، عنوان کرد: امروز کودکان ما از بدو کودکی خود در فضای مجازی زندگی می‌کنند و از آن‌جایی که فناوری، هم‌گرایی را به دنبال خود می‌آورد، جذابیت آن انسان را در خود غرق می‌کند؛ از این‌رو باید نگران عاقبت نسل‌های آینده‌ای که در فضای مجازی رشد می‌کنند باشیم.

کودک با مواجهه با عظمت هستی، به باور می‌رسد
استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران ادامه داد: باید تا می‌توانیم به کودکان خود فرصت زندگی در دنیای واقعی را بدهیم و این امر نیازمند به کارگیری خلاقیت است؛ اما متأسفانه ما در این زمینه بیش از این‌که از نبود امکانات رنج ببریم، با نبود خلاقیت مواجهه جدی داریم.
منطقی با اشاره به این که کودک با روش‌های خلاقانه‌ای همچون ژئوتوریسم یا گردشگری مبتنی بر تحولات زمین‌شناختی، می‌تواند با عظمت هستی روبرو شده و مجذوب آن شود، تأکید کرد: این روش‌های خلاقانه، به معنای فرصت زندگی در دنیای واقعی است، ولی متأسفانه یکی از اشتباهات استراتژیک آموزش و پرورش ما این است که تصور از «باور»، همان «دانش» است، در حالی که کودک با مشاهده عظمت‌های جهان هستی می‌تواند به باور برسد و به خودی خود به سمت فراگیری احکام برود.
وی، تفاخرجویی را یکی از آفت‌هایی دانست که خانواده‌ها را ناآگاهانه به سمت تهیه تلفن‌های همراه و فناوری پیشرفته برای کودکان خود می‌کشاند و خاطرنشان کرد: برخی خانواده‌ها نه تنها زمینه‌سازی فرهنگی برای استفاده بجای فرزندان از فناوری را انجام نمی‌دهند، بلکه با این حس تفاخر، کاربری نامناسب از فضای مجازی را در آنها تقویت می‌کنند.

تبلیغات آموزش و پرورش در خصوص فناوری نباید هراس‌آور باشد
این کارشناس روانشناسی با تأکید بر این‌که تبلیغات آموزش و پرورش در خصوص فناوری نباید هراس‌آور باشد، بلکه باید با منطق همراه شود، گفت: آموزه‌های ادب عرفانی ما سرشار از سعه‌صدر و انسان‌گرایی است و این ادبیات می‌تواند پادزهر تبلیغات سوء علیه آموزه‌های دینی ما نیز باشد.
استادیار دانشگاه تربیت معلم تهران با اشاره به برخی ملزومات آموزش و پرورش و خانواده برای استفاده صحیح کودکان از فضای مجازی و فناوری‌های نو، یادآور شد: «Parental controls» یا کنترل‌های والدینی در فضای مجازی، ارتقای سواد رسانه‌ای مردم و دانش‌آموزان، حفظ و حراست از کودکان در فضای مجازی با به کار بردن قوانین و پاسخ مثبت به برخی خلأهای اجتماعی، از جمله این ملزومات است.
منطقی در پایان ابراز کرد: مسئولان باید توجه داشته باشند که برخوردهای مبتنی بر نفی، به نوعی فرصت‌سوزی است و باید به دنبال ترویج کاربری مناسب باشند.