تاکید سوره رعد بر رسیدن به آرامش با یاد خدا
گروه معارف: سوره رعد علاوه بر اینکه به تسبیح خدای متعال از سوی این پدیده طبیعی اشاره دارد، بار دیگر رسیدن به آرامش را در گروی یاد الهی می‌داند.
در آیه ۸۲ از سوره مبارکه الاسراء می‌خوانیم: «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ وَلَا يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إِلَّا خَسَارًا»؛ «و ما آنچه را براى مؤمنان مايه درمان و رحمت است از قرآن نازل مى كنيم و[لى] ستمگران را جز زيان نمى افزايد».
لازم است بدانیم که ثواب‌ها و فضیلت‌ها و پاداش‌هاى مهمى که براى تلاوت قرآن یا سوره‌ها و آیات خاصى نقل شده هرگز مفهومش این نیست که انسان آنها را به صورت اوراد بخواند و تنها به گردش زبان قناعت کند. بلکه خواندن قرآن براى فهمیدن، و فهمیدن براى اندیشیدن و اندیشیدن براى عمل است .اتفاقا هر فضیلتى درباره سوره‌اى یا آیه اى ذکر شده تناسب بسیار زیادى با محتواى آن سوره یا آیه دارد.
سیزدهمین سوره در قرآن کریم، سوره مبارکه رعد است، این سوره دارای 43 آیه بوده و با حروف مقطعه آغاز می‌شود. خدای متعال در آیه آغازین از این سوره مبارکه به بر حق بودن قرآن اشاره کرده و باز می‌فرماید که عده‌ای علی‌رغم این راه راست، به آن روی نمی‌آوردند: «المر تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ وَالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ».
در آیات بعدی به نعمت‌های الهی اشاره کرده و در آیه 6 باز هم اشاره به افرادی دارد که این رحمت را ندیده و درخواست عذاب دارند: «وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالسَّيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ وَقَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمُ الْمَثُلَاتُ وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ لِلنَّاسِ عَلَى ظُلْمِهِمْ وَإِنَّ رَبَّكَ لَشَدِيدُ الْعِقَابِ».
در آیه 13 این سوره مبارکه به تسبیح خدای متعال توسط رعد اشاره شده و نام این سوره نیز این آیه اخذ شده «وَيُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهِ وَالْمَلَائِكَةُ مِنْ خِيفَتِهِ وَيُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَنْ يَشَاءُ وَهُمْ يُجَادِلُونَ فِي اللَّهِ وَهُوَ شَدِيدُ الْمِحَالِ؛ رعد به حمد او و فرشتگان [جملگى] از بيمش تسبيح مى گويند و صاعقه ها را فرو مى فرستند و با آنها هر كه را بخواهد مورد اصابت قرار مى دهد در حالى كه آنان در باره خدا مجادله مى كنند و او سخت كيفر است».
در آیه 28 نیز به آرامش حاصل شده از یاد خداوند پرداخته و می‌خوانیم: «الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ همان كسانى كه ايمان آورده اند و دلهايشان به ياد خدا آرام مى گيرد آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى يابد».
در مقابل این آیه، در آیه 34 می‌خوانیم: «لَهُمْ عَذَابٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَشَقُّ وَمَا لَهُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَاقٍ؛ براى آنان در زندگى دنيا عذابى است و قطعا عذاب آخرت دشوارتر است و براى ايشان در برابر خدا هيچ نگهدارنده اى نيست».
همانطور که دیدیم در این سوره مبارکه خدای متعال اهتمام به اعمال نیک را سرمنشاء سعادت عنوان کرده و با انذار به کافران و ترسیم عاقبت شوم برای آنها، به بیان لطف و مهربانی خود برای نیکوکاران نیز اشاره کرده تا اهل تعقل، پند گرفته و پای در مسیر سعادت بگذارند.
هرچند خدای متعال بی‌نیاز از پرستش است ولی طبق برخی از آیات این سوره، مشاهده می‌شود که ابر و باد و مه و خورشید و فلک نیز به زبان حال خود تسبیح خدای متعال را به جای می‌آوردند و رعد نیز در ظاهر شاید فقط پدیده‌ای در طبیعت باشد، ولی این پدیده نیز با زبان حال تسبیح خداوند را دارد.
