جای خالی عطر گلاب در کوچ کرونایی‌ها / انسانیت را نمی‌توان فراموش کرد
جای خیلی‌ها این روزها خالی است، جای بیمارانی که با کرونا از دنیا رفتند، جای خالی عطر گلاب و حلوا و خرما روی مزارشان، اما انسانیت را نمی‌توان فراموش کرد و جایش را خالی گذاشت؛ آن‌چنان که گروه‌های جهادی بی‌تفاوت ننشستند.
اواخر اسفندماه پیامی به گروه بانوان طلبه زنجانی ارسال می‌شود: «گریه‌کن‌های امام حسین(ع) بیغسل و کفن دفن می‌شوند!» نمی‌توانی زنجانی باشی، عزاداری و سوگواری مردم در دسته حسینیه را دیده باشی و با شنیدن این جمله منقلب نشوی. دست‌هایی که به نشانه دادخواهی از مظلومان عالم در یوم‌العباس بالا می‌رفتند دیگر از دنیا کوتاه شده و کسی نیست که آخرین حقشان را از عالم فانی بگیرد. مظلومیتی در جسم بی‌جان بیماران کرونایی در پس ترسی از نزدیک شدن به تن بی‌روحشان، آنها را از همه چیز جدا کرده است.
طلبه‌هایی که این پیام را می‌بینند و می‌شوند، غوغایی از حس مسئولیت، احکام واجبی که روی زمین مانده، حس ترس از کرونا، بیمارانی که ناخواسته قربانی ویروسی منحوس شدند و فکر و خیال‌های مختلف در درونشان برپا می‌شود. عده‌ای تصمیم می‌گیرند پا پیش بگذارند و بندگان خدایی که مظلومانه می‌میرند و غریبانه دفن می‌شوند را دریابند. در این راه تعدادی از داوطلبان با مخالفت خانواده روبه‌رو می‌شوند و در نهایت 3، 4 نفری به میدان می‌آیند تا کاری بزرگ انجام دهند، کاری که در شرایط عادی و حتی بدون خطر انتقال بیماری کمتر کسی حاضر به انجام آن است.
آماده خدمت به عاشقان حسینی
مریم یادگاری و دیگر دوست طلبه‌اش از خاطراتشان در اولین رویایی با میت برای تغسیل اموات به خبرنگار ایکنا زنجان، می‌گویند: از آنجایی که پیام بیغسل و کفنی اموات کرونایی آنها را متأثر می‌کند و پس از مذاکراتی که مسئولان تبلیغات اسلامی و جمعی از طلبه‌ها و جهادگران با پزشکان، مسئولان علوم پزشکی و امام جمعه برای اطمینان از عدم انتقال ویروس در هنگام تغسیل با رعایت ملاحظات بهداشتی انجام می‌دهند، یا علی می‌گویند و برای هدیه دادن پاکی تن و پیوند آن به پاکی روح برای سفر آخرت اموات، پای در صحنه می‌گذارند.
یکی از این جهادگران که نمی‌توانست زمین ماندن واجب کفایی را در ذهن بگنجاند یک تصمیم بزرگ می‌گیرد اما در این بین 4 روز طول می‌کشد تا اول بر دلهره خود برای رفتن در دل کاری که تا کنون با آن روبه‌رو نشده و اکنون شرایط حساس‌تری هم دارد، غلبه کند و سپس با مخالفت‌های همسر روبه‌رو می‌شود، اما در نهایت پدرش وقتی موضوع را می‌فهمد همسر او را قانع می‌کند. موضوع کم‌کم جدی‌تر می‌شود و این طلبه از ترس حرف و حدیث‌ها و سرزنش‌های اطرافیان و اینکه از تصمیمی که گرفته منصرفش نکنند، فعالیتش را از تمام اقوام پنهان می‌کند.
سرانجام پس از کش و قوس‌های فراوان آن روز فرا می‌رسد، همسر خانم یادگاری که خودش هم از جهادگران پای کار برای شست و شوی اموات کرونایی بود با خانمش تماس می‌گیرد که مسئله تغسیل قطعی شده است. طلبه‌هایی که برای این امر اعلام آمادگی کردند راهی سالنی می‌شوند که از محل تغسیل سایر اموات جداست اما نه آب دارد و نه امکانات مناسب برای شست‌‌وشو. خانم‌های طلبه هم احکام تئوری غسل را در حوزه آموزش دیده بودند اما تا به حال آن را در عمل اجرا نکردند. از غساله‌های آرامستان تقاضا می‌کنند که روند کار را به آنها نشان دهند اما آنها که ترس از روبه‌رو شدن با اموات کرونایی دارند از این کار امتناع می‌کنند.
همچنان پافشاری طلبه‌ها برای تغسیل اموات به آنها اجازه نمی‌داد پا پس بکشند، وقتی فهمیدند یک میت عادی برای غسل به غسال‌خانه اعزام شده به آنجا می‌روند و در گوشه‌ای می‌ایستند تا نظاره‌گر روند کار باشند، پس از اتمام کار به سالن مخصوص اموات کرونایی می‌روند، یک لباس نایلونی از زیر و یک گان از رو، دستکش، شیلد و سایر تجهیزات حفاظتی را به تن می‌کنند، در همین لحظه دو میت با کد ویژه (اموات کرونایی) به این محل منتقل می‌شود.
دلهره‌ای عجیب گروه‌های جهادی را فرا گرفته، فکر‌هایی از اینکه نکند مبتلا به ویروس شویم و آن را به دیگران هم منتقل کنیم، یا نکند این واجب شرعی را درست انجام ندهیم، مدام در ذهنشان پرسه می‌زند اما با توکل به خدا آرامش در دلشان حکم‌فرما می‌شود، زیر لب ذکر می‌گویند، کاورها را باز می‌کنند، اشک در چشمشان حلقه می‌زند و باز به یاد گریه‌کن‌های امام حسین(ع) می‌افتند که این چنین غریبانه باید کوچ کنند، مواد ضد‌عفونی‌کنده را روی جسد می‌ریزند و یک به یک مراحل تغسیل را انجام می‌دهند، جنازه‌ها سنگین است، امکانات کم و قوای این خانم‌ها برای جابه‌جایی جسد اندک؛ اما هر لحظه از پروردگار مدد می‌گیرند تا کار را تمام کنند، میت‌ها در شرایط حفاظتی که پس از کفن در نایلون‌های مخصوصی پیچیده شدند، آماده تحویل هستند.
بیرون از سالن چند نفری منتظر و نگرانند تا ببیند کار چطور پیش رفته، بانوان طلبه مثل پزشکی که با یک فرآیند موفقیت‌آمیز از اتاق عمل بیرون می‌آید، میت را تحویل می‌دهند و یک حس فرح معنوی وجودشان را فرا می‌گیرد و از اینکه واجب الهی روی زمین نمانده احساس رضایت می‌کنند. با وجود اینکه پوشیدن لباس‌ها و جابه‌جایی بعضی جنازه‌ها برایشان دشوار بود، تصمیم می‌گیرند این کار را ادامه دهند و کم‌کم تجهیزات بیشتری هم در اختیار آنها قرار می‌گیرد.
همه چیز این روزها با روال عادی فرق می‌کند، از بوی الکل و مواد ضدعفونی‌کننده که جای عطر گلاب سر مراز را گرفته تا تدفینی که در کمال غربت انجام می‌شود و آنجایی که حتی برای آخرین بار نمی‌توانی با عزیزت دل سیر خداحافظی کنی و گم می‌شوی در دلتنگی، غربت، سکوت، فریادهای درونی و هزاران اندوه! حتی دختری که مادرش را 20 روز ندیده بود، از ترس گرفتار شدن به کرونا جرئت نمی‌کند با پوشیدن لباس‌های حفاظتی برای جابه‌جایی تن مادرش، نزدیک شود و به غسال‌ها کمک کند. یک نفر هم از بستگان این اموات بیرون ایستاده و از اینکه می‌بیند کسی حاضر نیست به کرونایی‌ها نزدیک شود و این خانم‌ها این چنین شجاعانه گام در این راه نهادند، بلند می‌گوید: «براتون آیه‌الکرسی می‌خونم و روزه هم نذر کردم.»
افزایش داوطلبان برای تغسیل اموات کرونایی
زهرا علمی‌فرد، مسئول کمیته تغسیل خواهران زنجان هم از روزهایی سخن می‌گوید که اولین متوفیان زنجانی خاک‌سپاری می‌شوند، اما با وجود آب و شرایط تغسیل به تیممشان اکتفا می‌شود و حتی برای اموات خانم هم به دلیل نبود نیرو، آقایان این وظیفه را انجام می‌دهند و این خبر ناراحتی شبکه تبلیغی و جامعه دینی را به همراه دارد؛ با اطلاع‌رسانی که انجام می‌شود 3، 4 نفر از طلبه‌های خانم داوطلب تغسیل می‌شوند و با کسب مجوز از مراجع ذی‌صلاح فرآیند کار شکل می‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: این درحالی است که با وجود ترس و دلهره روزهای اول برای تغسیل اموات کرونایی، پس از گذشت یک هفته تعداد نیروها به 10 نفر می‌رسد و در نهایت 20 نفر داوطلب این کار می‌شوند که حدود 15 نفر از آنها طلبه و نیروهای جهادی و باقی از کادر پزشکی و پرستاری هستند، این افراد لحظه به لحظه از طریق فضای مجازی تحت آموزش قرار می‌گرفتند تا کار را با رعایت ملاحظات بهداشتی و شرعی انجام دهند و اکنون با دیدن اطمینان از شرایط ایمن و عدم انتقال ویروس نیروهای آرامستان و غسال‌های آنجا کار را به عهده گرفتند و فعلاً نیازی به حضور طلبه‌ها نیست.
روح روحانی ارزشمندتر از جسم جسمانی است
حجت‌الاسلام محرمعلی شیرمحمدی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی زنجان نیز در مورد تغسیل اموات کرونایی اظهار می‌کند: احکام عبادی توقیفی هستند و از طرف شارع مقدس بنا به مصالح روح و جسم انسان‌ها تعریف می‌شود. غسل حتی در شرایط عادی برای انسان‌ها جهت پاکی روح و تن سفارش شده و در شرایط خاص و نبود آب این غسل می‌تواند به تیمم تبدیل شود.
وی در مورد لزوم غسل برای میت بیان می‌کند: امکان دارد غسلی در دوران حیات فرد بر گردنش مانده باشد، بنابراین وقتی از دنیا می‌رود، مؤمنان وظیفه دارند 3 غسل را برای او انجام دهند تا پاک و طاهر در عرصه قیامت محشور شود. در شرایط فعلی با شیوع کرونا، اگر مسائل بهداشتی برای جلوگیری از سرایت ویروس رعایت شود و شرایط غسال‌خانه نیز مناسب باشد، شایسته است که به جای تیمم میت غسل داده شود.
ابن مسئول با اشاره به اینکه به همت گروه‌های جهادی امکان تغسیل اموات کرونایی در شهرستان زنجان فراهم شد، تصریح کرد: در دیگر شهرستان‌ها به دلیل اینکه مکان مناسبی برای تغسیل اموات ویژه و شرایط حفاظتی فراهم نیست، در حال حاضر کار تیمم انجام می‌شود اما پیگیر هستیم که به زودی موضوع تغسیل اتفاق بیفتد. اموات نیز در شرایط ایزوله و در عمق بیشتری نسبت به قبور اجساد عادی دفن می‌شوند.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه علوم پزشکی زنجان با اشاره به اینکه ترشحات درونی فرد بیمار عامل انتقال ویروس کروناست، ادامه می‌دهد: در هنگام تغسیل منافذ میت‌ها از جمله بینی و دهان او را مسدود می‌کنند و پیش از غسل از مواد شوینده برای ضدعفونی استفاده می‌شود و از طرف دیگر لباس‌های مخصوص و حفاظتی نیز در اختیار غسال‌ها قرار می‌گیرد تا خطری آنها را تهدید نکند.
تاریخ بشری همواره گواه این موضوع بوده که باید خودمان را از لحاظ مادی و معنوی برای حوادث آماده کنیم و این ویروس کوچک و قوی با آمدنش حتی تکنولوژی‌های پیشرفته دنیای غرب را نیز به سخره گرفت و نشان داد که هرگز یادمان نرود که روح روحانی با ارزش‌تر از جسم جسمانی است.
گزارش از فاطمه تاج‌بخش
انتهای پیام
