تعطیلی نیمی از مساجد در سلطانیه

مساجد به عنوان محور فعالیت‌های عبادی مسلمانان همواره نقش و جایگاه ویژه‌ای داشتند و کارکردهای آن فقط به بعد معنوی خلاصه نشده و پایگاه‌های فرهنگی و اجتماعی نیز به‌ شمار می‌رود اما نبود هیئت‌‌امنای منسجم، اداره کردن مساجد به روش‌های قدیمی، تعطیلی برخی مساجد یا عدم برخورداری از امام جماعت از چالش‌های تعدادی از این اماکن مقدس بوده و شیوع کرونا نیز بعضی از این چالش‌ها را برجسته کرده است.

حجت‌الاسلام سیدعمران حسینی‌نسب، امام‌جمعه سلطانیه، در گفت‌وگو با ایکنا از زنجان، با اشاره به اینکه وضع مساجد شهری و روستایی سلطانیه مناسب نیست، اظهار کرد: در شهر سلطانیه هفت مسجد وجود دارد که از بین آن‌ها فقط چهار باب از امام جماعت برخوردار است و سه مورد آن‌ها فعالیتشان محدود به ماه رمضان و محرم بوده و در سایر مواقع سال در عمل تعطیل هستند و امام جماعت و هیئت‌امنای منسجم ندارند.

وی با اشاره به اینکه دو باب مسجد در محوطه گنبد سلطانیه قرار دارد، ابراز کرد: محدودیت‌های ایجاد شده در این محوطه سبب دلسردی مردم شده است. علاوه بر این یک مسجد نیز به تازگی در شهرک‌های جدید سلطانیه که اکثر آن متعلق به مسکن مهر بوده و زوج‌های جوان در آن مستقر هستند ساخته شده است اما فعالیت اثربخشی ندارد، به طوری‌که روحانی هم به این مسجد معرفی شد اما با بهانه‌جویی هیئت‌امنا در آن مستقر نشد.

این مسئول ادامه داد: شهرستان سلطانیه در بخش مرکزی و باغ حلی 44 روستا دارد که در 6 روستا 10 روحانی مستقر است و معمولا روحانیون به دلایل مختلف تأمین نمی‌شوند؛ چراکه سازمان تبلیغات اسلامی برای روحانیون مستقر مبلغی حدود 700 تا یک میلیون و 200 هزار تومان پرداخت می‌کند که این مبلغ با شرایط اقتصادی جامعه، کفاف زندگی و معیشت آن‌ها را نمی‌دهد.

امام‌جمعه سلطانیه تصریح کرد: مساجد از لحاظ کالبدی و تجهیزاتی نیز دارای چالش‌هایی هستند. مصلی نمازجمعه نیمه‌کاره است و از سال 96 که کلنگ‌زنی شد، تاکنون ستون‌های آن‌ بالا رفته و هیچ منبعی برای ساخت مساجد در کشور وجود ندارد و فقط با از کمک‌های خیران و مشارکت‌های مردمی برای ساخت این مصلی استفاده می‌شود.

وی یادآور شد: در حال حاضر نماز جمعه در مساجد اقامه می‌شود. البته مساجد نیز سیستم صوتی مناسبی ندارند و در مناسبت‌های مختلف با مشکل مواجه هستیم. همینطور سیستم‌های سرمایش و گرمایش و سرویس‌های بهداشتی نیز دارای نواقصی است که باید مسئولان و هیئت‌امنا به آن‌ها توجه کنند.

مردم؛ محور اصلی مسجدسازی

حجت‌الاسلام علی ناصر، رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد زنجان، نیز بیان کرد: طبق دستور مقام معظم رهبری به نمایندگان ولی‌فقیه در استان‌ها، تشکیل مرکز رسیدگی به امور مساجد در دستور کار قرار گرفت و زنجان جزو استان‌های آخر در راه‌اندازی این مرکز است که مجموعه‌ای تشکیل شده اما به ثبت کامل نرسیده است. در حال حاضر صرفا بحث‌های اختلافی هیئت امنا، ساماندهی امامان جماعت و مسائل این چنینی در این مرکز پیگیری می‌شود.

وی در مورد اینکه چه ارگانی وظیفه ساخت و ساز و ساماندهی مساجد را برعهده دارد، تصریح کرد: مبنای اصلی ساخت و ساز مساجد در شهرک‌های جدید، پیمانکاران و شرکت‌های تعاونی است که باید به تناسب جمعیت بنای اولیه مسجدی را در محله بسازند و اداره آن را به افراد و نهادهای مربوطه بسپارند. در این بین کمک‌های مردم، نهادها و سازمان‌ها در ساخت مساجد برجسته‌تر است.

این مسئول مردم را محور اصلی مسجدسازی خواند و گفت: نهادی که صفر تا 100 کارهای عمرانی مساجد را برعهده بگیرند نداریم. در برهه‌ای نیز مجمع خیران مسجدساز در استان تشکیل شد و تا مدتی فعال بود اما اکنون فعالیتی ندارد و در عمل تعطیل است و در واقع بیشتر کارهای عمرانی با محوریت کمک‌های مردمی انجام می‌شود.

رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد زنجان در مورد کمبود روحانی در مساجد اظهار کرد: طبق آموزه‌های مکتب اسلام آبادانی مسجد با حضور نمازگزاران محقق می‌‌شود و با طلاکاری و آینه‌کاری نمی‌توان به آن رونق بخشید. از طرفی ائمه جماعات عمدتا طلبه‌هایی هستند که در نهاد خاصی شاغل نبوده و بیشتر به امر تبلیغ می‌پردازند و زندگی روزمره آن‌ها با توجه به شهریه مختصر سپری می‌شود و منبع پایداری برای کسب درآمد ندارند. مبالغ پرداختی به آن‌ها به اندازه هزینه ایاب و ذهاب هم نمی‌شود و این موضوع آن‌ها را دلسرد می‌کند.

وی با اشاره به اینکه در دوران کرونا نیز شاهد بودیم یکی از مجموعه‌هایی که از تعطیلات ضرر دید، مساجد و ائمه جماعات و هیئت‌های مذهبی بودند، یادآور شد: مساجد جدید با احداث مغازه و واحدهای تجاری، منبع درآمدی برای مجموعه ایجاد می‌کنند. در این بین حوزه‌های علمیه که وظیفه اصلی تربیت طلاب را دارند نیز باید در خصوص ساماندهی طلاب و تأمین ائمه جماعات مساجد چاره‌اندیشی کنند.

ناصر با بیان اینکه برخی مساجد نیز درگیر اختلافاتی بین هیئت امنا و خادمان و سایر مسائل هستند، ابراز کرد: باید فعالیت هیئت امنا تخصصی و به‌روزرسانی شود که موضوعات در مرکز رسیدگی به امور مساجد پیگیری می‌شود و امیدواریم با فروکش کردن کرونا، فعالیت مساجد بیش از پیش رونق یابد.

مساجد؛ مهمترین خاستگاه انقلاب اسلامی

حجت‌الاسلام سعید احمدی، مدیرکل تبلیغات اسلامی استان زنجان، نیز با بیان اینکه مساجد به عنوان مهمترین خاستگاه انقلاب اسلامی متولی ندارد، تصریح کرد: در قانون اساسی این‌طور تعریف شده که مساجد از طریق مردم اداره شود اما ساماندهی روحانی و اعضای هیئت‌امنا تاکنون در دست اوقاف بوده است.

وی ادامه داد: اخیراً مرکز رسیدگی به امور مساجد تشکیل شده که تبلیغات اسلامی نیز عضو این مرکز هم در سیاست‌گذاری و هم در امور اجرایی است اما تبلیغات اسلامی در استان به صورت ویژه نسبت به پایگاه‌های اجتماعی در مناطق آسیب‌پذیر استان در شهرستان‌های زنجان، ابهر، خدابنده و خرمدره برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی را دنبال می‌کند. سازمان در هر یک از مساجد روحانی مستقر کرده است و با محوریت روحانی همه مسائل محله در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی پیگیری می‌شود.

ساخت مسجد با مشارکت‌های مردمی

حجت‌الاسلام مختار کرمی، مدیرکل اوقاف و امور خیریه نیز بیان کرد: عموم مردم این تصور نادرست را دارند که اوقاف مسئول ساخت مسجد است درحالی‌که اوقاف و امور خیریه اعتبار قانونی برای این کار در اختیار ندارد. کل اعتبار برای 1460 مسجد استان زنجان و 130 امامزاده و چند مصلی 300 میلیون تومان است که با توزیع آن مبلغ ناچیزی نصیب اماکن متبرکه می‌شود.

وی با اشاره به اینکه ساخت مسجد با مشارکت‌های مردمی انجام می‌شود، یادآور شد: اوقاف و امور خیریه طرحی با نام «مودت» اجرا می‌کند که با استفاده از مشارکت‌های مردمی به ساخت و تجهیز مساجد و امامزادگان کمک می‌کند.