بازنگری در پیاده‌سازی سیره پیامبر(ص)؛ نیاز امروز جامعه ایرانی

حجت‌الاسلام احمد رضایی، مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان‌جنوبی اظهار کرد: مهم‌ترین پیام بعثت پیامبر(ص) حریت انسان‌ها از زیر بار جور و ظلم و ستمی بود که در آن ایام وجود داشت؛ رهایی از اندیشه غلطی که در آن عصر حاکم بود مهم ترین اصل بعثت بود‌.

وی افزود: شرایط جامعه قبل از بعثت ایشان به گونه‌ای بود که جهالت و ظلم و ستم و غارتگری رواج داشت و آنچه در تاریخ می‌خوانیم تضییع حقوق شیعیان و مظلومان را شاهد هستیم؛ فساد  و بی‌بند و باری و تبعیض بیداد می‌کرد که طلوع خورشید عالم تاب پیامبر(ص) و بعثت، این شرایط خاص را تغییر داد و فضای جامعه آن روز را براساس عدل و قسط تغییر موضع داد؛ اگر چه قدری طول کشید و ایشان زجرها و سختی‌ها کشیدند اما نتیجه داد.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: مبعث، طلوع خورشید دین اسلام بود و محدود به جغرافیای محدود و خاص و شبه جزیره عربستان نبود؛ از آنجا که پیامبر اسلام(ص) آخرین پیامبر الهی و رسول رحمت و مهربانی بودند دین خود را ضمن عرضه به مردم عربستان به بقیه بلاد  اسلامی با نوشتن نامه به حاکمان و پادشاهان و یا فرستادن نمایندگان عرضه کردند؛ بنابراین این دین جهانی بوده و آخرین ادیان الهی و برای همه بشریت است؛ در واقع این خورشید می‌تابد و برخی خود را در در معرض نور و حرارت خورشید قرار می‌دهند و برخی فرار می‌کنند، اما خورشید کار خود را انجام می‌دهد.

رضایی ادامه داد: اندیشه‌ای که پیامبر(ص) به ارمغان آوردند محدود به مسلمانان نیست و آنچه در سیره عملی و رفتاری ایشان شاهد هستیم این است  که فرد اگر مسلمان هم نباشد می‌تواند از این سرمایه بزرگ بشریت استفاده کند؛ همانگونه که در سیره ایشان می‌بینیم که به هه سلام می‌کردند و هیچ کس در سلام کردن بر پیامبر(ص) پیشی نمی‌گرفت.

وی با بیان اینکه اخلاق ایشان زبانزد همه بود، افزود: اگر کسی متخلق به اخلاق پیامبر(ص) بوده و سیره ایشان را مطالعه کند قطعا موفق خواهد بود؛ پیامبر(ص) دین خود را عرضه کرده و برخی به دلیل حسن خلق ایشان پذیرفتند و بعضی نپذیرفتند؛ این دین جامع ترین بوده و هر‌کسی می‌تواند از سیره رفتاری پیامبر بهره ببرد چراکه ممکن است انسان‌ها از نظر اعتقادی متفاوت باشند، اما اخلاق در انسانیت حرف اول را می‌زند.

مدیرکل سازمان تبلیغات اسلامی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه دین و اندیشه پیامبر(ص) تطابق با عقل دارد و این امر را هر انسانی فارغ از دین و اعتقاد خود می‌پذیرد، بیان کرد: دین اسلام دینی نیست که کهنه شود؛ این دین کتابی به نام قرآن دارد که خداوند متعال بر قلب پیامبر خود نازل کرده و ایشان نیز به امت خود رساندند؛ این کتاب فرستاده شده و باید آن را حفط کنیم. درست است که در عالم بدخواهان این دین گاهی به قرآن اهانت کردند، اما سوال این است چه قسمتی از این کتاب با عقل بشریت ناسازگاری دارد؟. باید گفت آیه به آیه قرآن بروز بوده و کاربرد دارد.

رضایی با بیان اینکه امروز هم هرکس پای این دین آید و به آن عمل کند و به آنچه پیامبر(ص) به ارمغان آورده توجه کند خود به آرامش می‌رسد، تصریح کرد: این دین کامل ترین ادیان است؛ آیه ۱۵۱ سوره انعام می‌فرماید: قُلْ تَعَالَوْا أَتْلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمْ عَلَيْكُمْ ۖ أَلَّا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا ۖ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا ۖ وَلَا تَقْتُلُوا أَوْلَادَكُمْ مِنْ إِمْلَاقٍ ۖ نَحْنُ نَرْزُقُكُمْ وَإِيَّاهُمْ ۖ وَلَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ ۖ وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللَّهُ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ؛ بگو: بیایید تا آنچه خدا بر شما حرام کرده همه را بر شما بخوانم، و آن اینکه به هیچ وجه شرک به خدا نیاورید، و به پدر و مادر احسان کنید، و دیگر اولاد خود را از بیم فقر نکشید، ما شما و آنها را روزی می‌دهیم، و دیگر به کارهای زشت آشکار و نهان نزدیک نشوید و نفسی را که خدا حرام کرده محترم شمرده جز به حق به قتل نرسانید. خدا شما را به این اندرزها سفارش نموده، باشد که تعقل کنید.

وی با بیان اینکه اگر بشریت امروز به همین موارد که تنها در این آیه آمده عمل کند آیا ضرر می‌کند، افزود: اگر کسی عمل نکند قطعا ضرر خواهد کرد چراکه خداوند متعال نعمت عقل را به انسان داده تا زیر چتر آموزه‌های دینی قرار گیرد؛ اگر زیر چتر دین برویم از تلخی‌ها، مشکلات و سختی‌ها مصون می‌مانیم؛ بنابراین دین اسلام برای تمام شرایط زندگی بشر برنامه دارد و به نفع بشریت است.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: اگر اسلام می‌فرماید احترام کنید و یا حقوق همدیگر را رعایت کنید همه به نفع بشریت است و خود بشریت بهره این همه زیبایی را می‌برد و اگر رعایت شود مدینه فاصله ایجاد شده و آن آرامشی که همه انسان‌ها به دنبال آن هستند به دست خواهد آمد چراکه آرامش در عمل به آموزه‌های دینی است و مهم ترین بخش آن توجه به خداوند است و با یاد خدا انسان‌ها به آرامش می‌رسند، اما با فساد، گناه، فحشا و بی بند و باری کسی به آرامش نمی‌رسد.

رضایی با اشاره به پیاده سازی اصول زندگی پیامبر(ص) در جامعه، ادامه داد: جامعه ایران اسلامی نسبت به بسیاری از جوامع در زمینه‌ عمل به این آموزه‌ها نسبتاً خوب است، اما امروز احساس می‌کنیم تهدید شده و از ارزش‌های خود در برخی موارد فاصله گرفته و گاهی اندیشه‌های غلط در برخی افراد و خاواده‌ها اثر خود را گذاشته و این به ضرر بشریت است؛ آنچه که امروز باید توجه داشته باشیم این است که مردم ما باید یک بازنگری نسبت به اعتقاداتشان داشته باشند.

وی با تاکید بر احیای اصول دین، افزود: شعار دین اسلام، توحید و اعتقاد به معاد، نبوت و امامت است و اگر مردم توجه داشته باشند به آرامش می‌رسند، اما گاهی که این اصول کمرنگ شده و از آن فاصله گرفتیم قطعا آسیب می‌بینیم؛ به خصوص در  حوزه اخلاق باید بیشتر توجه شود چراکه به نظر می‌رسد تاب آوری و صبر مردم کاهش یافته و اینها القائات دشمنان است.

آموزش سیره پیامبر(ص) نیازمند تغییرات است 

مديرکل تبلیغات اسلامی خراسان‌جنوبی با بیان اینکه در حوزه توجه به مردم از بسیاری از کشورها شرایط بهتری داریم، تصریح کرد: به پنج اصل مهم اصول دین باید بیشتر توجه شود؛ از طرفی در رابطه با پیاده سازی سیره پیامبر(ص) در محیط‌های دانشگاهی و حوزوی و سپس جامعه باید گفت تا رسیدن به مطلوب فاصله داریم و آن گونه که باید در رابطه با پیامبرشناسی کار شود در حوزه علمیه و آموزش عالی کار نشده و گاهی تنها به متون خاصی اکتفا می‌شود که خود ابزار هستند برای رسیدن به علوم اصلی؛ لذا می‌بینیم که عمر دانش آموختگان عمدتا در یادگیری علوم ابزاری صرف شده در حالی که ابزار باید باشد اما همزمان با آن نباید از علوم اصلی غافل شویم.

رضایی ادامه داد: در سال‌های اخیر آموزش به سمت و سوی خوبی پیش رفته، اما بعد از ۴۴ سال از پیروزی انقلاب هنوز با نقطه اصلی فاصله داریم؛ درست است تحولاتی داریم، اما کافی نیست و آن مقداری که باید بروز نیستیم؛ بنابراین باید براساس نیاز جامعه و برمبنای نگاه تمدنی در آموزش رفتار کنیم.

وی با بیان اینکه تا رسیدن به مقصد بسیار فاصله داریم و متون باید حتما یک تغییراتی بپذیرند تا بتوانیم به سمت کاربردی تر کردن سبک زندگی پیامبر(ص) و آموزش‌ها پیش رویم، افزود: بعد اخلاقی پیامبر نسبت به همسران، والدین، فرزندان، جامعه و حتی اسیران یک بعد جامع و کامل است؛ ایشان با اینکه جسارت‌ها و توهین‌هایی دیدند؛ وقتی مکه را فتح می‌کنند به همه مردم محبت کرده و در صدد انتقام برنمی‌آیند و در روز فتح مکه فرمودند که بروید همه شما آزاد هستید؛ بنابراین گذشت و اخلاق پیامبر(ص) نسبت به افرادی که آنان را اذیت کردند زبانزد است.

رضایی ادامه داد: جامعه امروز ما با حرکت به سمت تجمل گرایی و تحمیل هزینه‌های غیرضروری خود را گرفتار کرده، اما می‌بینیم پیامبر(ص) با آن همه عظمت خود ساده زیست بوده و گاهی به همسران خود برای فاصله گرفتن از ساده زیستی تذکر می‌دهند، اما امروز نگاه کنید هزینه‌های عروسی و مهمانی بسیار سرسام آور بوده که هیچ دلیلی ندارد و بسیاری از دلسردی‌ها و مشکلات خانواده و حتی جدایی‌ها به دلیل آداب و رسوم غلط و تجملات است؛ بنابراین ساده زیستی و پیاده سازی رفتار و اخلاق پیامبر(ص) در جامعه بسیار لازم است.

وی بیان کرد: آنچه که باید جوامع بشری ما به سمت و سوی آن بروند این است که به دنبال الگوهایی باشند که بتوانند چراغ راه باشند. خدای متعال این الگوها را معرفی فرموده، اما گاهی ما الگوهای منفی را مدنظر قرار می‌دهیم در حالی که بهترین انسان‌ها را دین اسلام داریم و لازمه آن این است که به عنوان یک مسلمان این الگوها را دیده و زندگی خود را تنظیم کنیم؛ در غیر اين صورت دچار لغزش و گرفتاری‌ها نخواهیم شد و به آرامش می‌رسیم، اما از خود بپرسیم چه اندازه از این انسان‌ها درس گرفته‌ایم.