مسابقات قرآن ادارات با پیوست آموزش همراه شود

مناطق روستایی و عشایری به تعبیر رهبر معظم انقلاب به عنوان «کانون تولید و ارزش‌آفرینی» و خاستگاه اقتصاد مقاومتی و سنگر تأمین امنیت غذایی، فرهنگی و مرزهای ایران اسلامی هستند و لذا روستاییان و عشایر غیور جایگاه والایی دارند.

مناطق روستایی و عشایری به‌ویژه در چهارمحال و بختیاری ظرفیت عظیمی برای آموزش قرآن و ترویج فرهنگ قرآنی و اشاعه آموزه‌های نورانی این کتاب آسمانی دارند که می‌طلبد بیشتر مورد توجه قرار گيرند و گواه این ادعا، روستاهایی همچون کُران و خراجی و میلاس هستند که در صورت اندکی حمایت و دیده شدن قابلیت تبدیل شدن به روستاهای قرآنی را دارند و امروز، چهره‌های قرآنی بومی در این روستاهای کوچک کارهای قرآنی بزرگی را به‌صورت خودجوش و از سر علاقه و ارادت به محضر قرآن کریم و اهل‌بیت(ع) رقم می‌زنند، کارهایی که شاید نهادهای عریض و طویل هم از انجام آن عاجزند. 

در آستانه دهه فجر انقلاب اسلامی و سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب، مسابقات قرآن ویژه روستاییان و عشایر چهارمحال‌وبختیاری روز گذشته، ۹ بهمن‌ماه با برپایی آیین افتتاحیه این رویداد قرآنی و با ثبت‌نام ۲۵۰ متسابق از سراسر استان و البته غیبت شمار بسیاری از متسابقان در سازمان جهاد کشاورزی استان برگزار شد. برگزاری این رویداد قرآنی و مشاهده سطح پایین مسابقات این حقیقت تلخ را یادآور می‌شود که بسیاری از استعدادهای ناب قرآنی در اقصی نقاط استان در سایه کم‌توجهی نهادهای فرهنگی و قرآنی نسبت به احصا و پرورش استعدادها هدر می‌رود و هیچ‌گاه به بار نمی‌نشیند.

از نهادهایی همچون فرهنگ و ارشاد که متولی برپایی رویداد سالانه انتخاب و معرفی روستای قرآنی است و نیز از نهادهای قرآنی، آموزش و پرورش، سپاه، دهیاری‌ها و نهادهای متولی امور روستایی و عشایری انتظار می‌رود که نگاه و عملکرد بهتری برای آموزش و ترویج قرآن کریم در مناطق روستایی و عشایری اتخاذ کنند.

برای آشنایی بیشتر با فضای این دوره از مسابقات قرآن جامعه روستایی و عشایری استان، گفت‌وگوی ایکنا با مسئولان، متسابقان و یکی از اساتید داور، تقدیم مخاطبان می‌شود.

تعامل با نهادهای قرآنی برای آموزش قرآن

حجت‌الاسلام والمسلمین باقر مختاری، مسئول حوزه نمایندگی ولی‌ فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان در جریان این رویداد قرآنی به خبرنگار ایکنا گفت: امسال سی‌اُمین دوره مسابقات قرآن کریم ویژه جامعه روستایی و عشایری با استقبال خوب این قشر مواجه شده و ۲۵۰ نفر ثبت‌نام کردند و در رشته‌های مختلف شرکت دارند و با هم رقابت می‌کنند، اگرچه تمامی این افراد با توجه به بُعد مسافت و برودت هوا نتوانستند خود را به این رویداد قرآنی برسانند.

وی با ذکر اینکه شمار قابل توجهی از متسابقان از حافظان کل یا ۲۰ جزء، ۱۰ جزء و پنج جزء قرآن‌ هستند که در رده‌های سنی مختلف و در دو بخش آقایان و بانوان شرکت دارند، ادامه داد: همین موضوع این امیدواری را ایجاد می‌کند که مسابقات امسال از سطح کیفی خوبی برخوردار بوده و گویای آن است که روستاییان و عشایر غیور استان با مصحف شریف مأنوس هستند. 

مسئول حوزه نمایندگی ولی‌ فقیه در جهاد کشاورزی استان بیان کرد: امیدواریم و تلاش می‌کنیم که در کنار خدمات مادی در حوزه‌های مختلف کشاورزی و دامپروری به روستاییان و عشایر به‌عنوان ولی‌نعمتان انقلاب ارائه می‌شود، در حوزه فرهنگی نیز برنامه‌هایی برای آنان پیش‌بینی و رشد متوازنی در این عرصه ایجاد شود که از جمله برپایی مسابقات قرآن کریم هر ساله به‌مناسب سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی برگزار می‌شود.

مختاری در پاسخ به پرسشی مبنی بر آموزش قرآن در مناطق روستایی و عشایری استان، توضیح داد: مسئولیت جهاد کشاورزی در وهله نخست، خدمت‌رسانی و تسهیل ارائه خدمات مادی در حوزه‌های کشاورزی و دامپروری و در یک کلام غذای مردم و تمام آحاد جامعه از جمله مناطق روستایی و عشایری است و لذا خدمات فرهنگی در اولویت بعدی قرار می‌گیرد. 

وی افزود: با این‌حال معتقدیم که مقوله فرهنگ و دین جدای از معیشت و زندگی روزمره آحاد جامعه نیست و باید مورد توجه قرار بگیرد که در همین راستا، مسئله خدمات فرهنگی نیز در فهرست اقدامات مجموعه جهاد کشاورزی گنجانده شده است. برای نمونه در رزمایش‌ها و اردوهای جهادی که چهارمین مرحله آن در دهه مبارک فجر برگزار خواهد شد، خدمات فرهنگی نیز در دستور کار قرار دارد و مبلغان و معلمان در این رزمایش یاری‌گر هستند.

رئیس کمیته روستایی و عشایری ستاد دهه فجر استان با تأکید بر اینکه همکاری با نهادهای فرهنگی و قرآنی برای مجموعه جهاد کشاورزی موضوعیت دارد، بیان کرد: این نهاد آمادگی دارد که با نهادهای قرآنی جهت ارائه آموزش‌ها و تقویت فعالیت‌های قرآنی در مناطق روستایی و عشایری همکاری همه‌جانبه و پشتیبانی و حمایت داشته باشد. 

مختاری با یادآوری اینکه روستایی و عشایری بودن یک سبک زندگی خاص است، ادامه داد: تاریخ مردمان روستانشین و عشایرنشین به‌ویژه در چهارمحال و بختیاری گواه آن است که بر خلاف برخی ادعاهای غلط و مغرضانه، اهالی این مناطق همواره به مقوله معنویت گرایش داشته و متدین و دیندار هستند، این مناطق از دیرباز مهد پرورش نخبگان و چهره‌های بزرگ و تأثیرگذار در ساحت‌های مختلف علمی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و ... بوده است.

وی در پایان گفت: نگاهی به آداب و زندگی عشایر استان مشخص می‌کند که معنویت و مقدسات و مصحف شریف جایگاه ویژه در میان این مردمان دارد و در حال حاضر نیز با توجه به فراگیر شدن شبهات و القائات فضای مجازی و آسیب‌های متعدد فرهنگی، باید با قدرت کار کرد. 

استقبال روستاییان و عشایر از مسابقات قرآن 

در ادامه، عزت‌الله قادری، دبیر کمیته روستایی و عشایری ستاد دهه فجر استان با اشاره به اینکه تعداد ثبت‌نامی‌ها بالغ بر ۲۵۰ نفر از روستاییان و عشایر سراسر استان بود، اظهار کرد: باتوجه به شرایط جوی در این فصل سال و سرما و برف‌گیر بودن برخی جاده‌ها، متأسفانه بخش زیادی از ثبت‌نام‌کنندگان امکان حضور پیدا نکردند. 

وی ادامه داد: برای رفع این مشکل به ستاد مرکزی مسابقات پیشنهاد خواهیم داد که مسابقات قرآن روستایی و عشایری را به‌صورت شهرستانی در شهرستان‌های ۱۲گانه برگزار کنیم و نفرات برگزیده شهرستان‌ها به استانی راه پیدا کنند و در ایام‌الله دهه فجر شاهد مرحله استانی باشیم. امروز نفرات برتر استانی در این مسابقات برای اعزام به مرحله منطقه‌ای که به‌زودی با حضور برگزیدگان چند استان همجوار در اصفهان برگزار خواهد شد، مشخص می‌شود.

مسئول امور فرهنگی سازمان جهاد کشاورزی استان در خصوص شرایط متسابقان و رشته‌ها، تصریح کرد: علاقه‌مندان در بخش آقایان در رشته‌های قرائت تقلیدی (ویژه نوجوانان)، قرائت (بزرگسالان)، حفظ یک جزء (ویژه نوجوانان)، حفظ ۵ جزء (عمومی)، حفظ ۱۰ جزء (بزرگسالان)، حفظ ۲۰ جزء (بزرگسالان)، حفظ کل (بزرگسالان)، اذان (عمومی) و ترتیل (بزرگسال) شرکت دارند.

قادری افزود: رشته‌های انتخابی بخش بانوان در این مسابقات قرآن نیز شامل حفظ یک جزء (ویژه نوجوانان)، حفظ ۵ جزء (عمومی)، حفظ ۱۰ جزء ( بزرگسالان)، حفظ ۲۰ جزء (بزرگسالان)، حفظ کل (بزرگسالان) و ترتیل (عمومی) است که هر فرد تنها در یک رشته می‌تواند شرکت کند. شرایط سنی در تمامی رشته‌ها به غیر از قرائت تقلیدی و حفظ یک جزء از ۱۸ تا ۵۰ سال ویژه آقایان و ۱۸ تا ۴۵ سال ویژه بانوان است.

وی بیان کرد: رشته قرائت ویژه آقایان (در سنین ۱۸ تا ۵۰ سال) است، ولی شاخه قرائت تقلیدی ویژه پسران ۹ تا ۱۷ سال است. رشته ترتیل در دو بخش آقایان و بانوان برگزار می‌شود.

آموزش؛ حلقه مفقوده در مسابقات قرآن 

محمدتقی اسماعیلی، قاری ممتاز و داور مسابقات قرآن روستاییان و عشایر چهارمحال‌وبختیاری در خصوص سطح مسابقات به خبرنگار ایکنا گفت: متأسفانه متسابقان لااقل در بخش آقایان از سطح مطلوب برخوردار نبودند و کاملاً مشخص است که آموزش ندیده و کار نکرده‌اند حال آنکه برای پیشرفت و تعالی در این حوزه باید آموزش‌های لازم را بگذرانند و به دانش و مهارت مطلوب دست یابند.

وی با ذکر اینکه بسیاری از مسابقات قرآن در سطح ادارت و نهادها در استان را داوری کرده است، ادامه داد: حلقه مفقوده آموزش قرآن نه فقط در سطح روستاییان و عشایر بلکه در بسیاری از مسابقات ادارات و جامعه مخاطب آنها کاملاً آشکار می‌شود و با توجه به تجربه داوری در مسابقات منطقه‌ای و مشاهده سطح متسابقان دیگر استان‌ها، به‌نظرم استان‌های دیگر کمتر با این معضل روبرو باشند و شرکت‌کنندگان در مسابقات از سطح مطلوب‌تری برخوردار هستند.

اسماعیلی تصریح کرد: استعدادهای درخشان فراوانی در مناطق روستایی و عشایری وجود دارد که باید تحت آموزش قرار گیرند تا به سطح مطلوب برسند و در عرصه مسابقات افتخارآفرینی کنند، جا دارد مسابقات قرآن دستگاه‌ها و ادارات با پیوست آموزش همراه باشد و متولیان برگزاری مسابقات دوره‌ها و کلاس‌های آموزشی را برای ارتقای سطح متسابقان پیش از برگزاری مسابقات، برگزار کنند. 

این چهره قرآنی استان فضاسازی برای مسابقات قرآن در محل برپایی مسابقات را نیز مهم ارزیابی کرد و توضیح داد: در مسابقات برخی ادارات متأسفانه به این مباحث دقت نمی‌شود و جا دارد متولیان یک صحنه فاخر برای حضور متسابق تعبیه کنند و بنرها و پوسترهای تبلیغاتی و نیز اعلان‌های محل برگزاری مسابقات را نصب کنند و در یک کلام، در روزی که مسابقات قرآن در اداره برگزار می‌شود، یک فضای قرآنی ویژه و پررنگ در اداره حکمفرما بشود.

اسماعیلی افزود: در این راستا، متولیان برپایی مسابقات در ادارات باید از تجارب و تخصص نهادهای قرآنی به‌ویژه اوقاف و امور خیریه که در امر اجرای مسابقات قرآن کریم فعالیت ویژه دارد، مشاوره و یاری بگیرند تا یک رویداد قرآنی فاخر را شاهد باشیم.

وی با بیان اینکه بارها این نکات را در ادارات مختلف به متولیان اعلام کرده‌ام، افزود: مسابقات قرآن در ادارات اگر با رویکرد رفع تکلیف و ارسال گزارش به نهادهای بالادستی انجام گیرد، خروجی لازم را نخواهد داشت لذا برگزارکنندگان باید متخصصانه و دغدغه‌مندانه این کار را انجام دهند و باز هم تأکید می‌کنم که مقوله آموزش جدی گرفته شود. 

این قاری ممتاز استان تصریح کرد: ما قاریان و حافظان خوبی در روستاها داریم که به‌نظرم از برگزاری این مسابقات اطلاع ندارند و لذا مبحث تبلیغات نیز باید جدی گرفته شود و مسابقات قرآن که سالی یک بار برگزار می‌شود، جمعیت حداکثری جامعه مخاطب را پوشش دهد.

تأسی به قرآن در مسیر خودسازی و فرزندپروری 

در ادامه، مریم هاشمی، ۲۶ ساله از روستای دزک، متسابق رشته ترتیل با اشاره به اینکه از اول دبستان در مسابقات قرآن شرکت کرده و رتبه‌های زیادی کسب کردم، اظهار کرد: اکنون نیز که در دانشگاه مشغول تحصیل هستم، در مسابقات مختلف شرکت می‌کنم.

وی در خصوص اهمیت و جایگاه قرآن در زندگی شخصی، ادامه داد: بنده از وقتی خودم را شناختم با قرآن مأنوس بودم و کلام نورانی وحی را پایه و اساس زندگی‌ام قرار داده‌ام و همین رویکرد را در زمینه فرزندپروری نیز در پیش گرفته‌ام. چندسال قبل که پدرم به سفر حج مشرف شد از او خواستم یک جلد قرآن از سرزمین وحی برایم هدیه بیاورد که همواره همراهش دارم و با آن مأنوس هستم. 

شوق حافظ کل شدن

در پایان، زهرا موثقی‌فرد، نوجوان حافظ پنج جزء قرآن‌ از روستای دزک در خصوص فعالیت‌های قرآنی خود، اظهار کرد: بنده از حدود سه سال قبل حفظ قرآن را آغاز کردم و دوست دارم سریع‌تر حافظ کل قرآن کریم بشوم بنابراین تلاش می‌کنم که به این مهم دست یابم و امروز در مسابقات شرکت کردم تا سطحم را بسنجم.

وی ادامه داد: به‌جز مسابقات روستایی و عشایری در مدرسه نیز در مسابقات قرآن رشته حفظ پنج جزء و نیز جزء ۳۰ شرکت می‌کنم و رتبه‌های اول را کسب کرده‌ام.

موثقی‌فرد با اشاره به اینکه حافظ قرآن بودن باعث تشویقش از سوی معلم و مدیر مدرسه شده است، اضافه کرد: معلم همیشه مرا تشویق می‌کند و از من می‌خواهد در خصوص روش‌های حفظ قرآن برای همکلاسی‌هایم توضیح بدهم تا آنها نیز راهنمایی و تشویق شوند و حفظ کنند.

این نوجوان ۱۳ ساله قرآنی در پایان گفت: در روستا کلاس‌هایی وجود دارد که مربی ما خانم پیرعلی حافظ کل قرآن است و ما را برای حفظ تشویق و راهنمایی می‌کند. همچنین کلاس‌های قرآن با نام کلاس‌های شهید حاج قاسم سلیمانی در روستای ما برگزار می‌شود که به حفظ و مباحثه با قرآن‌آموزان می‌پردازیم.