ترجمه قرآن به کاتالان از بهترین ترجمه‌ها به زبان‌های اروپایی است
یک پژوهشگر تاریخ و تمدن اسلامی ضمن توضیح چگونگی ترجمه قرآن به زبان کاتالان گفت: این ترجمه یکی از بهترین و ادیبانه‌ترین ترجمه‌های قرآن به زبان‌های اروپایی است.
به گزارش ایکنا از اصفهان، سیداحمدرضا خضری، پژوهشگر و استاد تاریخ و تمدن اسلامی در همایش بین‌المللی «مطالعات قرآنی و سیره نبوی(ص) از منظر اروپائیان» که روز گذشته، ۲۴ بهمن‌ماه در دانشگاه اصفهان برگزار شد، در خصوص نخستین ترجمه قرآن به زبان کاتالان توضیح داد: ترجمه قرآن کریم به زبان‌های اروپایی از زمان ظهور اسلام مورد توجه قرار گرفت. مسلمانان نیز در قالب کشورگشایی‌هایی که انجام دادند و با گذشت چند دهه از رحلت پیامبر(ص)، به کشورهای اروپایی راه پیدا کردند.
وی افزود: هرچند نخستین اقدامات برای لشکرکشی به سرزمین‌های اروپایی از حوزه دریای مدیترانه و با هدف فتح قسطنطنیه صورت گرفت؛ اما در نهایت با فتح شبه‌جزیره ایبری به نتیجه رسید و مسلمانان موفق شدند از سال ۹۲ تا ۹۶ هجری، شبه‌جزیره ایبری شامل کشورهای اسپانیا، پرتغال و آندورای امروزی را به تصرف خود درآورند. پس از فتح این شبه‌جزیره، اتفاقات مهمی همچون اسلام‌پذیری، عرب‌گرایی، پذیرش زبان عربی، گرایش به سمت فرهنگ و آداب و رسوم اعراب و... رقم خورد.
این پژوهشگر در خصوص واکنش ساکنان شبه‌جزیره ایبری به اسلام‌پذیری و عرب‌گرایی بیان کرد: مسیحیان و پیشوایان دینی مسیحی در این شبه‌جزیره برای مقابله با سیل اسلام‌گرایی و عرب‌گرایی ساکنان آن به اقداماتی دست زدند، از جمله اینکه با تحریک کشیش‌ها و پیشوایان جوان دینی مسیحی، جنبشی به نام «شهادت‌طلبی» به راه افتاد. اساس این جنبش به‌گونه‌ای بود که جوانان مسیحی با توهین به قرآن یا پیامبر اکرم(ص) خود را به کام مرگ می‌کشاندند؛ زیرا می‌دانستند از نظر مسلمانان، سزای این توهین‌کنندگان، چیزی به جز مرگ نیست. جوانان اروپایی با استقبال از این موضوع به سمت شهادت‌طلبی می‌رفتند که چیزی شبیه عملیات استشهادی امروزی بود.
وی ادامه داد: این اقدام کارکرد دوگانه داشت؛ از یک سو پیشوایان مذهبی را برای مقابله با اسلام تحریک کرد و از سوی دیگر موجب طرح این سؤال شد که مگر در قرآن و سیره پیامبر اکرم(ص) چه چیزی وجود دارد که جوانان این‌گونه به سمت آنها گرایش پیدا می‌کنند؟ در شبه‌جزیره ایبری، گروه زیادی از مردم بی‌آنکه حتی مسلمان شده باشند، لباس‌های عربی می‌پوشیدند و به زبان عربی تکلم می‌کردند. در نتیجه اولین اقدام‌ها برای ترجمه قرآن و به منظور درک محتوای آن در میان مردم آندلس صورت گرفت.
خضری تصريح کرد: این اقدامات برای ترجمه قرآن به زبان کاستیایی یا زبانی صورت گرفت که امروزه آن را اسپانیولی می‌نامیم. «کاتالان» زبان منطقه کاتالونیا یا به تعبیر مسلمانان، مقدونیه است. امروزه شهر بارسلونا در مرکز این ایالت قرار دارد و مردم آن به زبان کاتالان صحبت می‌کنند. این زبان، جزو زبان‌های رومی لاتینی است، نمی‌دانیم کی و چگونه به ظهور رسید، اما تقریباً با فتح این سرزمین به دست مسلمانان، زبان کاتالان فرصت پیدا کرد تا از لابه‌لای زبان‌های دیگر به‌ویژه زبان اسپانیولی خود را بیرون بکشد.
وی درباره زبان کاتالان یادآور شد: یکی از مهم‌ترین تنگناهایی که بر سر راه این زبان قرار گرفت، مربوط به سال‌های ۱۹۳۹ تا ۱۹۷۵ است؛ یعنی همزمان با دوره فرمانروایی فرانسیسکو فرانکو که یکی از دیکتاتورهای اسپانیا بود. او زبان کاستیایی یا اسپانیولی را زبان رسمی کشور اعلام کرد و دوران فرمانروایی‌اش یکی از تلخ‌ترین دوره‌های تاریخ اسپانیاست. پس از اتمام فرمانروایی فرانسیسکو فرانکو، زبان کاتالان دوباره شروع به رشد و گسترش کرد.
این استاد تاریخ و تمدن اسلامی تأکید کرد: امروزه کاتالان از نظر گستره زبانی و جمعیتی، دومین زبان اسپانیاست و ۱۱ میلیون نفر با آن آشنا هستند. اولین کسی که قرآن را به زبان کاتالان ترجمه کرد، پروفسور میگل د اپالسا بود. این ترجمه یکی از بهترین و ادیبانه‌ترین ترجمه‌های قرآن به زبان‌های اروپایی است. نسخه‌ای از این قرآن به زبان کاتالان در ایران وجود دارد که در اختیار من است. جایزه ادبی کاتالان و جایزه ملی اسپانیا برای ترجمه قرآن به زبان کاتالان نیز به این کتاب تعلق گرفت.
یادآور می‌شود، در جریان این همایش، کلیپ «ارض» با موضوع اشغال فلسطین، ساخته محمد حسن از دانشجویان سوری مقیم ایران به نمایش درآمد و از سه کتاب مرتبط با موضوع همایش نیز رونمایی شد.
زهرا مظفری‌فرد
انتهای پیام
