حجتالاسلام والمسلمین عیسی عیسیزاده، مدیر گروه فرهنگنامه قرآنی مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) با اشاره به ترجمههایی که از قرآن ارائه میشود، گفت: با بررسی ترجمههای قرآن به ویژه ترجمههای تحتاللفظی درمییابیم که با وجود زحمات فراوان مترجمان قرآن، نیاز مخاطبان جامعه تأمین نشده است و یکی از دلایل این امر آن است که افراد زیادی به ویژه در نمایشگاهها مراجعه و اعلام میکنند که برخی از ترجمهها برای ما مبهم است یا به نظر میرسد، این ترجمه دارای اشکال است.
ترجمه بهروزتری از قرآن عرضه کنیم
وی افزود: از مجموع نظرات افرادی که به ما رجوع کردند و بررسیهایی که از ترجمههای قرآن داشتهام، میتوان گفت که ما میتوانیم ترجمه به روزتری از قرآن را به جامعه عرضه کنیم، اما سؤال این است که با وجود ترجمههایی که در جامعه وجود دارد، ما چگونه میتوانیم ترجمهای عرضه کنیم که بتواند نیاز روز مخاطبان را تأمین کند؟
حجتالاسلام عیسیزاده تصریح کرد: ترجمه قرآن به زبان فارسی نمیتواند نتیجه فعالیت یک نفر باشد، زیرا فرد مترجم در بحث ترجمه باید دارای شرایط و ویژگیهایی باشد که بتواند ترجمه ایدهآل، استاندارد و بهروزی از کلام وحی را در اختیار جامعه قرار دهد.
یک مترجم به تنهایی قادر به فرا گرفتن همه این علوم نیست
وی در ادامه، ویژگیهای مترجم را مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: مترجم قرآن باید زبان مبداء(عربی) و مقصد(فارسی) را به خوبی بشناسد و علومی نظیر علم فقه، درایه، اصول، بلاغات، رجال و ... را فرا گرفته باشد؛ چرا که ترجمه قرآن تفسیر کوتاهی از کلام الهی است که میخواهد مخاطب را با معنای قرآن آشنا کند.
عضو هیئت علمی مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم با بیان اینکه یک مترجم به تنهایی قادر به فرا گرفتن همه این علوم نیست، بیان کرد: راهکار این است که گروهی زیر نظر یکی از مؤسسات قرآنی اقدام به ترجمه کنند و در راستای آن، اشکالات ترجمههای حاضر و نیاز روز جامعه بررسی شود؛ از سوی دیگر برای ترجمه قرآن باید از افراد متخصص و کارشناس در زبان و ادبیات عرب، زبان و ادبیات فارسی، حدیثشناسی، ویرایش و قواعد فنی و ... بهرهگیری شود.
جای طرح ترجمه دستهجمعی قرآن خالی است
حجتالاسلام عیسیزاده یکی از طرحهای موفق در این زمینه را ترجمه دستهجمعی قرآن عنوان کرد و گفت: اگر میخواهیم ترجمه فارسی استاندارد و مطلوب زمان حاضر را ارائه دهیم، بهترین راه این است که یک گروه، وظیفه انجام این اقدام را برعهده بگیرد و این امر امکانپذیر است و مسئولان هم باید آن را جدی بگیرند.
مدیرگروه فرهنگنامههای قرآن مرکز فرهنگ و معارف قرآن، جای چنین طرحی را در میان طرحهای قرآنی خالی دانست و بیان کرد: یکی از رسالتهای سازمان اوقاف و امور خیریه، ترویج فرهنگ قرآن است و در این زمینه میتواند فعالیت جدیتری داشته باشد و با برعهده گرفتن اجرای چنین طرحی، پژوهشگران را گرد هم آورده و ترجمهها را آسیبشناسی و نیازسنجی کند.