به گزارش کانون خبرنگاران
ایکنا،
نبأ؛ حجتالاسلاموالمسلمین احمد لقمانی، استاد اخلاق حوزه، 26 آبانماه در جلسه درس اخلاق جامعةالزهرا(س) که با حضور اساتید و طلاب در تالار بیداری اسلامی برگزار شد، در ادامه بحث «نقش تغافل و مدارا در استحکام خانواده» با اشاره به اهمیت خانه و خانواده، اظهار کرد: سورههای مبارکه نساء و مریم درباره خانواده است و به ارزش خانه و خانواده میپردازد.
اهمیت علم در زندگیوی با بیان اینکه خانواده به عنوان جامعه کوچک مطرح است، گفت: سه رکن برای مدیریت خانواده و جامعه وجود دارد، از جمله علم و آگاهی، عقل و درایت و توان و اقتدار کافی است.
لقمانی افزود: انسان عالم کسی است که با نور حرکت میکند، به فرموده امام علی(ع) «العالم من عرف قدره؛ انسان عالم کسی که قدر و قیمت خود را میداند»، همچنین آن حضرت میفرمایند «العالم ینظر بقلبه و خاطره و الجاهل ینظر بعینه و ناظره؛ عالم کسی که با دل میبیند و انسان جاهل با چشم ظاهر میبیند».
وی با بیان اینکه عالم کسی است که از فهمیدن و دانستن ملول نمیشود، اضافه کرد: در روایات آمده است «الْعالِمُ کُلَّ العالِمِ مَنْ لَمْ یَمْنَعِ العِبادَ الرَّجاءَ لِرَّحْمَةِ اللّه ِ وَ لَمْ یُؤْمِنْهُمْ مَکَراللّه ِ؛ دانشمند کامل کسی است که بندگان خدا را از امید داشتن به رحمت خد باز ندارد و آنان را از مکر خدا، ایمن نسازد»؛ عالم کسی است که مردم را نه ناامید میکند و نه آنچنان امیدوار میکند، بلکه بین خوف و رجا است.
عاقل نگاه به ابدیت داردمدرس اخلاق حوزه در ادامه با اشاره به لذت در عبادت، گفت: گاهی یک عبادت، انسان را شادکام میکند؛ چنانچه تمام واجبات و مستحبات به انسانها شادکامی و لذت میبخشد.
حجتالاسلام لقمانی با اشاره به حدیثی از امام علی(ع) که فرمودند «مَنْ تَفَكَّهَ بِالْحِكَمِ لَمْ يَعْدَمِ اَللَّذَّة؛ کسى که از کلام حق بهره برد، لذتها را دریابد»، اظهار کرد: زیباترین حالت سجده آن است که در گوش زمین پچ پچ کنید و در آسمان صدایت شنیده میشود.
وی با اشاره به اهمیت رکن عقل در مدیریت خانواده و جامعه، بیان کرد: امام علی(ع) درباره عقل میفرمایند «اَلْعَاقِلُ مَنْ عَقَلَ لِسَانَهُ إِلاَّ عَنْ ذِكْرِ اَللَّه؛ عاقل کسى است که زبان خود را، مگر از ذکر خداوند، بسته نگاه دارد»؛ همچنین در حدیثی آمده عاقل کسی است که از غیرخود پند و اندرز بگیرد؛ یعنی قبل از اینکه عبرت کسی شود، از دیگران عبرت بگیرد.
استاد اخلاق حوزه با بیان اینکه عاقل نگاه به ابدیت دارد، تصریح کرد: امام علی(ع) درباره انسان عاقل میفرمایند «اَلْعَاقِلُ يَأْلِفُ مِثْلَه؛ عاقل با مثل و مانند خود الفت میگیرد»؛ همچنین از آن حضرت روایت شده: «اَلْعَاقِلُ يَضَعُ نَفْسَهُ فَيَرْتَفِعُ فَيُرْفَع؛ خردمند نفس خود را خوار مىکند تا بلند مرتبه شود».
حجتالاسلام لقمانی، سومین رکن مدیریت در زندگی را توان و اقتدار کافی برشمرد و افزود: گاهی در زندگی آنچنان خستهایم که خود را رها میکنیم؛ «در اول زندگی من عمر را تلف میکردم، الان عمر مرا تلف میکند».
وی با اشاره به جملهای از امام صادق(ع) که فرمودند «انی رجل مطلوب، من کسی هستم که مورد طلب و بازخواست خدا قرار میگیرم»، گفت: ما باید دوره سخت علمآموزی را بگذرانیم و از لحظهها و فرصتها استفاده کنیم، ما باید میلیمتری زندگی کنیم، نه کیلومتری.
استاد اخلاق حوزه اضافه کرد: روزی یک آیه و یا یک بیت شعر حفظ کنید، همین کار باعث میشود در سال حداقل ۳۶۰ آیه و یا شعر حفظ کنید.
تغافل؛ یکی از اصول مدیریتی در خانواده و جامعهحجتالاسلام با اشاره به اینکه ما در یک مثلث سه ضلعی تبلیغ و مبلغ، مطلب و مخاطب قرار گرفتهایم، اظهار کرد: کسی که بتواند بهگونهای زندگی کند که قلم از دست او نیفتد، بعد از مدتی به رشد و بلوغی میرسد که آثار آن را میبیند.
وی در ادامه با بیان اینکه یکی از رکنهای خانه و خانواده، تغافل است، گفت: تغافل به معنای وسعت نظر، سعه صدر و خود را به غفلت زدن است و یکی از اصول مدیریتی در خانواده و جامعه محسوب میشود؛ تغافل با غافل بودن متفاوت است.
اثر تغافل در تحکیم خانواده و جامعهاستاد اخلاق حوزه با تصریح بر اینکه تغافل به معنای خود را به ندیدن و نفهمیدن زدن است، ادامه داد: بسیاری از نشنیدنها، ندیدنها و نفهمیدنها به انسان آرامش و خوشبختی میدهد که همان تغافل است و با تجاهل فرق دارد.
حجتالاسلام لقمانی یادآور شد: جهالت(ندانستن) و غفلت(فراموش کردن) باعث سقوط انسان میشود، در کنار غفلت، تغافل را داریم که خود را به ندانستن، ندیدن و نفهمیدن زدن است و همین باعث تحکیم خانواده و جامعه میشود.
وی بیان کرد: بنا به فرموده پیامبر گرامی اسلام(ص)، دو سوم زندگی هوشیاری و یک سوم آن تغافل است؛ کسانی که در زندگی زیاد حساس هستند، اصل تغافل را در زندگی رعایت نمیکنند، به همین خاطر نمیتوانند از زندگی لذت ببرند.
اثر تغافل مثبت، حفظ کیان خانواده استاستاد اخلاق حوزه با بیان اینکه تغافل به دو گونه فردی و اجتماعی است، گفت: پیامبر گرامی اسلام(ص) بسیاری از مسائل را به همسران خود نمیگفتند و یا حضرت یوسف(ع) در برابر برادران خود تغافل کردند، همچنین در برخی مسائل اجتماعی به خاطر مصلحت امت تغافل داشتند.
حجتالاسلام لقمانی تأکید کرد: باید از روی خیرخواهی شنوای حرف مردم باشیم و با عیبپوشی راه توبه را باز نگه داریم؛ زیرا یکی از بسترهای انجام خلاف و منکر در جامعه و خانواده آن است که انسان احساس میکند که آبرو و شخصیت ندارد، حال آنکه تغافل یکی از راههای صیانت از کرامت و شخصیت افراد است.
وی اظهار کرد: تغافل به دو نوع مثبت و منفی است؛ در تغافل مثبت، گاهی فرد مسئلهای را میداند اما احتمال زیاد میدهد که اگر بیان کند، زندگیشان متلاشی میشود، در اینجا تغافل میکند و به مرور زمان آن مسئله در زندگی رفع میشود، به عنوان مثال برخی مردان خشن هستند، اما به مرور زمان به واسطه تغافل همسران خود نرم میشوند.
استاد اخلاق حوزه با بیان اینکه اثر تغافل مثبت، حفظ کیان خانواده است، گفت: برخی سواد ندارند، اما دارای صفات اخلاقی برتر هستند و باعث حفظ کیان خانواده میشوند.
تغافل در زندگی نیاز به مدارا، سعه صدر و صبر داردلقمانی یادآور شد: تغافل در زمینههای مختلف نیاز به مدارا، سعه صدر و صبر دارد؛ همیشه در قنوتهای خود دعای «رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَ يَسِّرْ لِی أَمْرِی وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسٰانِی يَفْقَهُوا قَوْلِی» را بخوانیم تا سعه صدر ما در زندگی بیشتر شود.
وی با بیان اینکه بنا به فرموده پیامبر گرامی اسلام(ص) «جهاد المراه حسن التبعل؛ جهاد زن خوب شوهرداری کردن است»، بیان کرد: بر اساس آمارها تقریبا نیمی از طلاقها در دو سال اول زندگی رخ میدهد، حال آنکه تغافل یکی از راههای حفظ کیان خانواده است.
استاد اخلاق حوزه با اشاره به اینکه ما تغافل مثبت و منفی داریم، عنوان کرد: تغافل مثبت، خود را به نادانی زدن برای اموری که گاهی یک عمر انسان را نجات میبخشد، باعث حفظ آبروی افراد میشود، خانواده را از فروپاشی دور میکند و از سقوط افراد جامعه جلوگیری میکند.
خوشنامی، زندگی گوارا و حفظ حرمت از آثار تغافل در زندگی استحجتالاسلام لقمانی ادامه داد: تغافل منفی شامل برخی پنهانکاریها که باعث به خطر افتادن امنیت خانواده و یا جامعه شود.
وی در پایان به آثار تغافل در زندگی اشاره کرد و گفت: خوشنامی، زندگی گوارا و حفظ حرمت از جمله آثار تغافل است. امام علی(ع) میفرماید «تَغَافَلْ يُحْمَدْ يخمد أَمْرُك؛ چشم پوشى کن تا کارهایت ستایش شود»، همچنین آن حضرت در روایتی میفرمایند که هرکس تغافل نکند و از خطای دیگران چشمپوشی نکند، زندگی بر او تلخ و ناگوار میشود.
مریم بشیری