همت همامی‌ها و چشمانِ شنوای مسئولان
گروه جامعه ــ اولین جشنواره ویژه هنرمندان توانیاب رشته هنرهای تجسمی متفاوت از جشنواره‌های هنری با موضوع مشابه برگزار شد؛ جشنوارهای که توانیابان معتقد بودند سبب افزایش بسیار زیاد خودباوری در آنان شده است.
به گزارش ایکنا؛ اولین جشنواره ملی هنری «همام» در حالی به پایان رسید که برای اولین بار در کشور یک مؤسسه خیریه غیردولتی جشنوارهای را ویژه هنرمندان توانیاب در رشته هنرهای تجسمی برگزار و این فرصت را برای آنها فراهم کرد که بتوانند در یک رقابت هنری توانمندی‌های خود را محک بزنند و به نمایش گذارند.
ایده برگزاری این جشنواره را مسئولان خیریه متوسلین به امام رضا(ع) مطرح کردند. این خیریه یک گالری به نام «مهر هنر» دارد که به صورت رایگان در اختیار افراد معلول قرار می‌‌گیرد تا ضمن معرفی خود به جامعه هنری کشور، آثار هنری خود را به نمایش بگذارند و به فروش برسانند.
گام نخست؛ همت بلند
پس از مطرح شدن این ایده، بیش از هزار و 150 هنرمند توانیاب در کشور شناسایی و فراخوان حضور در جشنواره به صورت هدفمند برای آنها ارسال شد. از این تعداد هنرمند 800 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد که این میزان استقبال در کمتر جشنوارهای مشاهده میشود و نشان‌دهنده علاقه و توان بالای هنرمندان معلول برای رقابت در سطح ملی است.
هنرمندانی که بسیاری از آنها به دلیل مشکلات جسمانی با دهان یا پا نقاشی میکنند یا بیماری‌هایی مانند MS، اوتیسم و سندروم داون دارند یا پوستشان پروانه‌ای است و ... با اشتیاق فراوان از این رقابت استقبال کردند و زمانی که داوری آثار انجام و 161 اثر در فرهنگستان هنر به نمایش درآمد، بسیاری از این هنرمندان که برای اولین بار آثارشان بر روی دیوار گالری به نمایش درمی‌آمد، از شهرهای مختلف خود را به تهران رساندند و علی‌رغم تمام مشکلات مربوط به تردد، با افتخار در کنار تابلوهای خود ایستادند تا نشان دهند که می‌توانند.
افتتاحیه نمایشگاه همام نیز بسیار متفاوت از سایر نمایشگاه‌ها بود. شور و حال هنرمندان و خانواده‌های آنها در نمایشگاه دیدنی بود. امید در وجودشان موج می‌زد؛ دیده‌شدن برای اولین بار آن هم در یکی از بهترین گالری‌های تهران، حس اعتماد به نفس توانیابان را بسیار بالا برده بود. در جامعه‌ای که هنوز متفاوت بودن عیب تلقی میشود، جمع شدن افرادی شجاع و قوی به دور یکدیگر که نگاه‌های سنگین را پشت سر گذاشته و توانمندی‌هایشان را علی‌رغم مشکلات بی‌شمار به منصه ظهور رسانده‌اند، همه حاضران را به شعف آورده بود.
با وجود حضور مسئولان و هنرمندان حامی معلولان، این خود توانیابان بودند که نمایشگاه را افتتاح کردند و با وجود اینکه سه نماینده مجلس و معاون وزیر ارشاد در مراسم افتتاحیه حضور داشتند، هیچ یک سخنرانی نکردند و فقط در کنار توانیابان نشستند و به سخنان آنها گوش دادند.
در طول پنج روز برگزاری نمایشگاه همام در فرهنگستان هنر افرادی از جمله صالحی، وزیر ارشاد، سیدمحمدمجتبی حسینی، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدهادی ایازی، مشاور وزیر بهداشت، عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی، محمدرضا پورمعین، رئیس جمعیت قرآنی استان تهران، احسان بیسادی، معاون فرهنگی و اجتماعی شرکت بهره‌برداری مترو تهران، افشین داورپناه، معاون پژوهشگاه فرهنگ، هنر و معماری، رحیم یعقوب‌زاده، رئیس مرکز گردشگری جهاددانشگاهی، مجید ابهری، استاد دانشگاه و رفتارشناس، محمدباقر قالیباف، شهردار سابق تهران، قبادی‌دانا، رئیس سازمان بهزیستی، نیکنام حسینی‌پور، مدیر عامل خانه کتاب، حجت‌الاسلام والمسلمین سید رمضان موسوی‌مقدم، قائم مقام رئیس سازمان صداوسیما، عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ابوالحسن ریاضی، مدیرعامل مؤسسه همشهری، زهرا سعیدی، نماینده مبارکه، عبدالرضا عزیزی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، سیدرضا صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک و ... در نمایشگاه حضور پیدا کردند؛ هیچ یک از مسئولان و میهمانان در این بازدیدها سخنرانی نکردند؛ همه تماشا کردند و گوش دادند؛ برخی هم قول‌هایی دادند.
در این جشنواره از هنرمندان توانیاب نظرسنجی به عمل آمد و ۹۷ درصد شرکت‌کنندگان توانیاب اعلام کردند، خودباوری آنها با برپایی این نمایشگاه افزایش یافته است.
حضور 2 ساعته وزیر ارشاد در نمایشگاه همام
نکته جالب توجه حضور نزدیک به دو ساعته وزیر ارشاد در نمایشگاه همام و گپ‌و‌گفت با هنرمندان توانیاب بود. حسینی، معاون هنری وزیر ارشاد نیز دو بار در این نمایشگاه حضور یافت. حضور هنرمندانی که تلاش داشتند با حضورشان حامی معلولان باشند نیز در این نمایشگاه قابل توجه بود.
در نهایت پس از پنج روز برپایی نمایشگاه که طی آن همه روزه هنرمندان توانیاب رشته‌های هنری موسیقی، هنرهای دستی، تئاتر، هنرهای تجسمی و ... به ارائه هنر خود می‌پرداختند، مراسم اختتامیه جشنواره همام در تالار ایوان شمس برگزار شد.
در مراسم اختتامیه این جشنواره نیز که به دلیل مناسب نبودن سالن اختتامیه، حدود یک ساعت مسئولان برگزاری زمان صرف ورود توانیابان به داخل سالن کردند، هیچ مسئولی سخنرانی نکرد و تلاش برگزارکنندگان بیشتر اجرای نمایش‌ها و برنامه‌های شاد برای توانیابان و معرفی آنها بود. مسئول اصلی برگزاری جشنواره نیز اصلاً اجازه نداد نامی از وی مطرح شود و چه قدر ارزشمند بود که مسئولان، هنرمندان و ورزشکاران حاضر در مراسم اختتامیه به احترام کرامت انسانی، خودشان جوایز را نزد هنرمندان برگزیده بردند و به آنها اهدا کردند.
پایتخت ایران حتی یک سالن مناسب‌سازی شده ندارد
برپایی جشنواره همام مسائل مهمی را نیز عیان کرد که مهم‌ترین آن فقدان حتی یک سالن مناسب برای حضور معلولان است. وقتی در پایتخت کشور که امکانات در آن بیش از سایر استان‌هاست، حتی یک سالن مناسب برای ورود همه اقشار جامعه وجود ندارد، تصور کنید که شرایط در سایر استان‌ها و شهرها چگونه است.
در طول برگزاری جشنواره وقتی با معلولان صحبت می‌کردیم، همگی آنها از تلاش‌های خودشان و کمک‌های خانواده‌هایشان برای موفقیت سخن می‌گفتند.
یکی دیگر از مزیت‌‌های قابل توجه این جشنواره قیمت‌گذاری و فروش آثار هنری توانیابان بود. براساس برآوردهای انجام شده، حدود یک سوم آثار هنری به نمایش درآمده در نمایشگاه همام به فروش رفت و این خبر بسیار خوبی برای توانیابان و نشان دهنده موفقیت جشنواره در درآمدزایی برای آنهاست، چرا که تمام درآمد حاصل از این فروش به خود هنرمندان اعطا میشود.
بسیاری از توانیابان حاضر در این جشنواره برای اولین بار بر روی آثار خود قیمت گذاشتند. البته کارشناسان همکار این جشنواره در این مسیر راهنمایی‌های تخصصی به هنرمندان ارائه کردند و نحوه قیمت‌گذاری آثار هنری را نیز به آنها آموختند.
اما حضور و مطالبه‌گری خبرنگاران در این جشنواره نیز قابل توجه بود. سیدمحمدمجتبی حسینی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با سؤال‌هایی در خصوص نحوه بیمه هنرمندان توانیاب مواجه شد. وی گفت: اگر کسی اشتغال هنری داشته باشد و استانداردهای اشتغال هنر را پذیرفته باشد، می‌تواند از خدمات بیمه هنرمندان استفاده کند. در خصوص همه مهارت‌ها استاندارها را می‌شناسیم، برخی فکر میکنند در خصوص هنر نباید هیچ استانداردی وجود داشته باشد، اما آثار هنری کم و زیاد و فراز و فرود دارد و برخی آثار پخته‌تر و برخی در مرتبه هنرجویی قرار می‌گیرند. نباید توقع داشته باشیم چون کسی اقدام به آموختن هنر کرده به عنوان یک هنرمند حرفه‌ای از تمام جوانب حرفه‌ای آن بهرهمند شود.
حسینی در پاسخ به این سؤال که آیا هنرمندانی که آثارشان در جشنواره همام به نمایش درآمده حرفه‌ای هستند؟ گفت: بله. بسیاری از آنها را قبل از اینکه آثارشان در این نمایشگاه دیده شود، به عنوان هنرمندان حرفه‌ای می‌شناختیم و به آنها رجوع می‌کردیم.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا نباید برای بیمه هنرمندان به توانیابان بیشتر کمک شود؟ گفت: طبیعتاً شرایط آنها ایجاب می‌کند که از خدمات ضروری‌تر، سریع‌تر و بهتر بهرهمند شود.
مجید ابهری، آسیب‌شناس و رفتارشناس اجتماعی، نیز پس از بازدید از نمایشگاه همام سؤال کرد: باید آثار هنرمندان توانیاب مورد توجه قرار گرفته و خریداری شود. چرا باید اتاق‌های مسئولان و مدیران ما پر از آثار سفارشی هنری باشد که با قیمت‌های کلان از افراد خاص خریداری شده‌اند؟ چرا چنین آثار ارزشمند هنری در اتاق وزرا و مسئولان نیست؟
معصومه آقاپور، عضو فراکسیون معلولان مجلس، نیز قول داد تا با وزیر فرهنگ و رئیس اصناف کشور در خصوص بازاریابی و فروش آثار هنری هنرمندان توانیاب صحبت کند و افزود: فروش این آثار هنری منجر به تداوم فعالیت این دست از هنرمندان میشود.
فریده اولادقباد، رئیس فراکسیون زنان مجلس، نیز گفت: مسئله‌ای که رئیس سازمان بهزیستی در خصوص دلایل اجرا نشدن قانون حمایت از معلولان مطرح کرد، مشکل بودجه و عدم اختصاص بودجه در نظر گرفته شده بود. در همین راستا با رئیس‌جمهور مکاتبه کردیم تا اختصاص بودجه را به منظور اجرای این قانون در دستور کار قرار دهند.
سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، با بیان اینکه این نمایشگاه نشان می‌دهد که اگر انسان چیزی را بخواهد، حتماً به دست میآورد، افزود: حضور در این نمایشگاه حس و حال خوبی را به انسان می‌دهد. حضور ۱۶۰ هنرمند که ناتوانی جسمی داشته‌اند، اما توانایی روحی آنها ناتوانی جسمی‌شان را پوشش می‌دهد، انسان را منقلب می‌کند.
تشکیل باشگاه هنرمندان توانیاب
اتفاق مهم دیگری که در این جشنواره رخ داد، تشکیل باشگاه هنرمندان توانیاب با هدف شناسایی و ارائه آموزش‌های تخصصی تکمیلی به هنرمندان توانیاب بود که نتیجه نهایی آن فراهم کردن امکان حضور هنرمندان توانیاب به صورت ساماندهی شده در جشنواره‌های بین‌المللی است، خبری که همه توانیابان را خوشحال و امیدوارتر کرد.
انتهای پیام
