جهاددانشگاهی مشهد به نمونه کامل و بالنده خود بسیار نزدیک است

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، روح‌الله دهقانی فیروزآبادی، سرپرست معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و رئیس جهاددانشگاهی، شامگاه 20 مهرماه، در بازدید از مجموعه توانمندی‌ها و دستاوردهای فناورانه جهاددانشگاهی خراسان رضوی در حوزه‌های زیست‌فناوری، صنایع‌غذایی، فنی‌ومهندسی، علوم‌پزشکی، فرهنگی و هنری و زیارت و گردشگری  و گفت‌وگو با فناوران و پژوهشگران مجموعه جهاددانشگاهی مشهد، اظهار کرد: آنچه من از جهاد دانشگاهی مشهد می‌بینم، بسیار نزدیک است به آن نمونه کامل و بالنده‌ای که از  یک جهاددانشگاهی می‌توان انتظار داشت و این موضوع، موجب افتخار است.

وی ضمن قدرانی از تلاش‌های مدیران جهادگر سابق این سازمان که زیرساخت‌ها و رویکردهای خوبی را برای توسعه فناوری و خدمت به مردم فراهم کردند، ادامه داد: این سازمان سرمایه‌‌های بسیار ارزشمندی فراهم کرده است که می‌تواند افق‌های روشن‌تری را برای آینده رقم بزند. 

دهقانی فیروزآبادی با اشاره به گزارش رئیس جهاددانشگاهی خراسان رضوی و برنامه‌های ارائه شده توسط جمعی از فناوران و مدیران این نهاد، بیان کرد: وقتی رئیس یک سازمان و افراد زیرمجموعه آن، فعالیت‌ها و برنامه‌های سازمان را ارائه می‌دهند و مشاهده می‌کنیم صحبت‌شان افق دارد و براساس چشم انداز تصمیم می‌گیرند، بدین معنی است که این سازمان، سازمانی بالنده است.

رئیس سازمان جهاددانشگاهی در خصوص مفهوم  زیست‌بوم نوآوری نخبگان، خاطرنشان کرد: زیست‌بوم در یک معنا جایی است برای نشو و نما و زندگی نخبگانی که علاقه‌مند هستند، در این سیستم فعالیت کنند.

وی با اشاره به اینکه یکی از فعالیت‌های برجسته جهاددانشگاهی خراسان رضوی ارتباط با دانشجویان است که انتظار می‌رود پر رنگ‌تر شود، افزود: این مفهوم که حوزه فرهنگی را یک واحد مستقل بدانیم که مسئول برگزاری همایش‌ها، اردوها و کلاس‌های آموزشی است یک خطای استراتژیک به شمار می‌رود. دقت کنید از چه زمانی سنگ بنای جدا شدن دین را  از زندگی گذاشتیم؟ از زمانی که کتاب علوم، ریاضی و دینی را تفکیک کردیم. خودمان این جدایی را  ایجاد کردیم، در حالی که دین باید در همه شئون زندگی انسان‌ها جاری باشد. باید کتاب دینی و دین را در ادبیات، تاریخ، ریاضیات و علوم‌مان آموزش می‌دادیم تا این جدایی، اتفاق نمی‌افتاد.

امور فرهنگی، یعنی فرهنگ، اندیشه و دین جاری و ساری در همه حوزه‌ها باشد

دهقانی فیروزآبادی گفت: دقت در این مفهوم بسیار مهم است، زیرا همین بلا را بر سر حوزه فرهنگ‌مان آورده‌ایم، زیرا گفته‌ایم این امور فرهنگی هستند، بنابراین بقیه امور غیر فرهنگی‌اند، در حالی که فرهنگ، آن چیزی است که جاری و ساری در همه ابعاد زندگی شماست. فعالیت‌های فرهنگی، اقتصادی، پژوهشی همه با هم هستند، امور فرهنگی، یعنی فرهنگ، اندیشه و دین باید جاری و ساری در همه حوزه‌هایمان باشد.

وی بیان کرد: جهاددانشگاهی خراسان رضوی به واسطه حضور چندین میلیون زائر در سال، قطب فرهنگی، گردشگری، غذا و درمان است. من معتقد بودم و هستم که به برکت وجود علی‌ابن موسی الرضا(ع) در مشهد، هر جایی که دست می‌گذارید، مزیت ویژه‌ای دارد.

ایجاد معاونت نوآوری‎‌های نرم و انسانی در جهاد دانشگاهی

سرپرست معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور اضافه کرد: ما در جهاد دانشگاهی در حوزه‌های نوآوری‌های سلامت، صنعت، امنیت غذایی و کشاورزی فعال هستیم، بودجه اختصاص می‌دهیم و طرح تعریف می‌کنیم، اما در جهاد، جای نوآوری‌های نرم و اجتماعی خالی است که متناظر با علوم انسانی است و  همیشه در گوشه قرار گرفته است، به عنوان مثال اگر برای علوم صنعتی 90 واحد خرج شده، به علوم انسانی 5 واحد اختصاص داده شده است و باید معاونتی تحت عنوان معاونت نوآوری‎‌های نرم و انسانی در جهاد دانشگاهی ایجاد شود.

وی با طرح این پرسش که دانشجویان تا چه اندازه با ساز و کار ساختارهای فرهنگی دانشگاه ارتباط می‌گیرند؟ تصریح کرد: فرهنگ آن چیزی است که از آن غافل بودیم و از مسیرهای دیگری در روح، جان و زندگی فرزندانمان نفوذ کرده است. آنچه از  نوآوری فرهنگ و رسانه مدنظر است، به این مفهوم است که خروجی داشته باشد و خروجی آن را بتوان در قالب فیلم، رمان، موسیقی و هنر فاخر ارائه داد. بنابراین باید چیزی تحت عنوان نوآوری‌های فرهنگ و رسانه که در تمام شئون زندگی ساری و جاری باشد، تعریف شود.

دهقانی فیروزآبادی ابراز کرد: جهاددانشگاهی نیاز دارد تا خروجی‌ها، دستاوردها و برون‌دادهای فرهنگی‌ آن متفاوت شود. امروز، روزگار رسانه و محتواست، بچه‌های دهه هفتاد و هشتاد، زبانشان با ما متفاوت دارد. من چهل ساله هستم، واقعا خودم را به سختی در ارتباط  با نسل جوان‌تر نگه می‌دارم، با انواع سلایق و تیپ‌ها می‌گردم و گاهی اوقات نقد هم می‌شوم، تنها برای اینکه بتوانم با نسل جوان‌تر ارتباط برقرار کنم و مشاهده کنم ادبیات و دنیایشان با ما چه تفاوتی دارد؟

سرپرست معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور با اشاره به اینکه چرا در پهباد موفق شدیم و در صنعت خودرو نه، به چرایی این مسأله پرداخت و گفت: پهباد از بازار واقعی آغاز شد، اما در خودرو، بازار واقعی نداشتیم، خودرو به راحتی وارد می‌شد، اما در پهباد پیشرفت کردیم، چراکه نیازمان بود و مجبور بودیم.

وی با اشاره به اینکه جهاددانشگاهی به درستی و هنرمندانه طراحی شده است، اظهار کرد: جهاددانشگاهی، باید بستری برای تیم‌هایی که توان و امکانات ایجاد کسب‌وکار در بخش خصوصی را ندارد، باشد و این مدل، بسیار مترقی است، زیرا هنگامی که هسته پژوهشی رشد می‌کند، بدان گروه پژوهشی می‌گویند، تا اینکه تبدیل به مرکز شود و در این حالت می‌تواند ارتباطات بگیرد، تجهیزات تهیه کند و در مراحل بالاتر در صورت تمایل می‌تواند استیناف کند و در بیرون به کار خود ادامه دهد.

رئیس جهاددانشگاهی با تاکید بر اینکه جهاد دانشگاهی یکی از مترقی‌‌ترین نهادها است،  ابراز کرد: در سازمان مرکزی و معاونت‌ علمی باور داریم که جهاد دانشگاهی یکی از مترقی‌ترین مراکز رشد و نوآوری است، علاوه بر اینکه ایراداتی هرچند اندک بر آن نیز وارد است، اگر نظام کار پاداشی، جایگزین وقت‌مزدی شود، تمام افراد در راستای بالندگی این سازمان خواهند کوشید.

در ادامه حمیدرضا بیدخوری رئیس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی، اظهار کرد: در جهاد دانشگاهی همواره رشد متناسب چند بعدی وجود داشته است. این نهاد ارتباط عمیق و مستمری با دانشگاه و دانشجویان برقرار کرده‌ است. ضمن اینکه اعضای علمی دانشگاه مادر و دانشگاه‌های استان ارتباط گسترده‌ای با جهاد دانشگاهی داشته و پروژه‌های مشترک زیادی داریم.

وی افزود: جهاد دانشگاهی یک الگو توسعه خود را سیمرغ گونه معرفی کرده و و همیشه در صدد پیشرفت در زمینه‌های مناسب در کشور است و همواره هویت ما با نقش آفرینی بخش‌های مختلف شکل می‌گیرد و نمیتوان هویت جهاد دانشگاهی را صرفا پزشکی، پژوهشی و فرهنگی نسبت دهیم و این چند بعدی بودن یک خصلت متمایز است.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی خراسان رضوی درخصوص نوع رویکرد جهاد دانشگاهی نسبت به توسعه، بیان کرد: 93 درصد درآمد این سازمان از فعالیت‌های مستقیم آن حاصل می‌شود و سهم ناچیزی به حمایت‌های خارج از این ساختار مربوط است، ما به دنبال ایفای نقش خود در اقتصاد دانش بنیان پایدار هستیم.

بیدخوری با تاکید بر اینکه سهم اقتصاد دانش بنیان‌ها از تولید ناخالص ملی بسیار ناچیز است، تصریح کرد: اگر این را به عنوان یک مساله محوری بدانیم جهاد دانشگاهی باید در زیست بوم اقتصاد دانش‌بنیان کشور جایگاه خود را جهت رسیدن به این مسأله پیدا کند. ما به آن وضعیت مطلوبی که در پی آن بودیم دست یافتیم و انتظار داریم منابع حاکمیتی ما را همراهی کنند.

وی خاطرنشان کرد: شرکت‌های دانش بنیان حرکت خوبی را آغاز کردند اما در مقایسه با اقتصاد کشور بسیار کوچک جثه هستند، بخش خصوصی ما اصرار دارد از سطح فناوری 7 و 8 به عقب برنگردد و یک سرمایه‌گذاری کم ریسک انجام دهد.

رئیس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی با تاکید بر اینکه جهاد دانشگاهی طی دهه‌های مختلف بر تکامل دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی تاکید داشته است، گفت: در دهه 90 در عرصه توسعه فناوری پیشروی کردیم و هم عرصه شرکت‌های دانش بنیان که به نظر من نقطه ضعف محسوب می‌شود.

بیدخوری ادامه داد: امروز مسیر توسعه زیست بوم نوآوری نخبگان ایران را هرطور شده تا انتها ادامه می‌دهیم. اما فناوری‌های موجود در جهاد به حدی نیست که اقتصاد دانش بنیان کشور را متحول کند و انتظار می‌رود جهاد نقش دیگری هم در این راستا ایفا کند.

وی تاکید کرد: در ذیل نظام زیست بوم، نیروی انسانی است که جهاد می‌تواند در آن نقش‌آفرینی کند، جهاد دانشگاهی تونل حرکت نخبگان است. ممکن است جهاد فقط راهبری کند و شاید ساختاری باشد برای هدایت و گاهی لازم باشد از اقداماتش بکاهد و به راهبری بیفزاید.

رئیس سازمان جهاددانشگاهی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: چرخه محبوبیت فناوری ایران در سال 1401 نمیتواند از گاردهای بین المللی تبعیت کند و نمی‌تواند مانند سال‌های گذشته از استراتژی شکست خورده کچ‌آپ استفاده کند. اینجا مشکلات بسیاری ایجاد می‌شود که کشور بر چه چیزی سرمایه گذاری کند. جهاد دانشگاهی  به ویژه مشهد در اندازه خود می‌تواند دیده‌بانی کرده و پنجره‌های فرصت فناورانه را در منطقه و سطح ملی با توجه به فرصت ها و ظرفیت‌های موجود شناسایی کند. حاصل عدم شناسایی و سرمایه گذاری اشتباه باعث شرایط کنونی می‌شود. اگر بخواهیم از طریق مهندسی معکوس از عملکرد مقلدانه نجات پیدا کنیم و فناوری را از این تله درآمدی متوسط نجات دهیم به این شناسایی نیاز داریم.

بیدخوری با طرح این پرسش که جهاد دانشگاهی چه نسبتی با شرکت‌های دانش بنیان دارد، گفت: برخی معتقدند جهاد خود شرکتی دانش بنیان است و دیدگاه دیگری وجود دارد که شرکت را باید ایجاد کنیم اما به نتایج مطلوب نرسیدیم، اگر بخواهیم چیزی اضافه کنیم باید حمایت کننده شرکت‌های دانش بنیان باشیم ما رقیب آنها نیستیم و می‌توانیم شرکت‌های دانش‌بنیان خوب را به شرکت‌های موفق‌تر تبدیل کنیم.