پایه‌های تمدن اسلامی در قرآن بدون در نظر گرفتن جنسیت استخراج شده است + صوت
دبیر شورای برنامهریزی مدارس علوم دینی اهل سنت با اشاره به ضرورت رسیدن به مقام محمود برای تحقق تمدن اسلامی، اظهار کرد: چهار پایه برای تمدن اسلامی از قرآن بدون در نظر گرفتن جنسیت استخراج شده است؛ تقوا، علم، جهاد و سبقت.
به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین کاظم لطفیان، دبیر شورای برنامهریزی مدارس علوم دینی اهل سنت در نشست هم‌اندیشی بانوان فرهیخته حوزوی اهل سنت که با شعار «زن، تکلیف اجتماعی، تمدن نوین اسلامی»، پیش از ظهر امروز، ۳۰ اردیبهشت‌ماه در دبیرخانه شورای برنامهریزی مدارس علوم دینی اهل سنت برگزار شد، ضمن گرامیداشت بانوان تاریخ‌ساز و پیشتاز و نام‌آور ایران اسلامی و اسلام، گفت: امیدوارم این نشست، آغازی برای فعالیت‌های گسترده‌تری باشد.
وی با اشاره به آیه 97، سوره نحل «مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ»، اظهار کرد: نتیجه این آیه «حیات طیبه» است و یکی از مهمترین مأموریت‌هایی که برعهده ما نهاده شده است در این آیه به تصویر کشده است (آن هم فارغ از مسئله جنسیت و سن و سال)، این مأموریت نیازمند دو مقدمه یکی ایمان و دیگری عمل صالح است.
لطفیان اضافه کرد: قاعدتا عمل صالح، عقل عملی (همان انگیزه) است و ایمان، عقل نظری (همان اندیشه) است که خداوند جنسیت را برای آن کنار گذاشته است. اگر عمل صالحی که از روح ایمان سرچشمه می‌گیرد از انسان سرزند، قطعاً زایشی در زندگی انسان رخ می‌دهد که خدا از آن با عنوان حیات طیبه نام می‌‌برد. مقدمات حیات طیبه؛ تسلیم خدا، تطهیر وجود و آمادگی وجود برای پذیرش انوار الهی است و رسیدن به همان مرحله بصیرت و مقام محمودی است که به پیامبر(ص) وعده داده شده است.
دبیر شورای برنامهریزی مدارس علوم دینی اهل سنت با اشاره به ضرورت رسیدن به مقام محمود برای تحقق تمدن اسلامی، اظهار کرد: چهار پایه برای تمدن اسلامی از قرآن بدون در نظر گرفتن جنسیت استخراج شده است؛ چنانکه در آیه 13 سوره حجرات آمده است «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ...» خداوند در آیه به مسئله فراتر از جنسیت اشاره دارد. بنابر آنچه گفته شده، یکی از محورهای هدایت جامعه، تقوا است. تقوا بُعد فردی و اجتماعی در کنار سایر ابعاد سیاسی و اقتصادی و ... دارد. سهم انسان از خلقت مذکر و مؤنث هیچ تفاوتی ندارد. نسبت انسان؛ مرد و زن در این آیه برابر است. اینجا یک معیار برای برگزیدگی انسان ارائه می‌شود که آن تقوا است پس رکن اولی که می‌توان برای تمدن‌سازی متصور شویم، تقواست. تقوا، جنسیت پذیر نیست.
وی ادامه داد: مسئله دوم، علم است. خداوند در آیه 9، سوره زمر آورده است؛ «هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ».اینجا نیز صحبت از جنسیت نیست و رفعت هنگامی رخ می‌دهد که انسان در مسیر دانش افزایی قرار گیرد. هیچ جنسیتی در درجات علمی، تأثیرگذار نیست. رکن سوم، مسئله جهاد است «فَضَلَ اللهُ المُجاهِدینَ عَلَی القاعِدینَ اَجرًا عَظیمًا». «قاعدین» به معنای نشستگان و مراد افرادیست که هیچ حرکتی ندارند. بنابراین در مسئله جهاد، صرفاً مراد تفنگ به دست گرفتن نیست بلکه جهاد علمی، نظامی، سیاسی و حتی پاسداشت حریم خانواده توسط بانوان نیز مد نظر است.
لطفیان افزود: رکن چهارم، سبقت است. رکن و حرکتی که در زندگی، برخورد تمدن‌ها، سازش تمدن‌ها و جنگ تمدن‌ها مطرح است. انقلاب اسلامی در این رکن چهارم بسیار می‌تواند موفق باشد. پیشنهاد می‌کنم کتاب «آینده اسلام و غرب» را بخوانید، نویسنده در این کتاب معتقد است «اسلام دوگونه است، اسلام خوب و اسلام بد. اسلام خوب؛ آنست که موجب رشد بُعد فردی می‌شود، این همان اسلامی است که در کُنج خانه است، اما اسلام بد، رقیب جدی ما است و بسیاری از شهروندان ما را به سمت خود جذب می‌کند». این الگوهای بدلی است که از سوی غرب از اسلام ارائه می‌شود تا از این طریق مقابل شکل‌گیری تمدن را بگیرند و این همان تمدن رام شده است «بیان نگاه‌های خشک از اسلام و نسخه‌های نادرست از اسلام» تا به اذعان خود تمدن را مهار کنند، حال آنکه «وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ/ أُولَئِكَ الْمُقَرَّبُونَ».
وی با تأکید بر اینکه اما این ارکان تقوا، علم، جهاد با همه گستردگی تلاش‌های غرب در حال سرعت‌گیری و سبقت‌گیری است، بیان کرد: ایران نماد فرهنگ قرآنی و دینی است. چنانکه فرهنگ یونان «فلسفی»، فرهنگ روم «نظامی»، فرهنگ هند «عرفانی» و فرهنگ چین «صوفیانه» است.
دبیر شورای برنامهریزی مدارس علوم دینی اهل‌سنت با اشاره به فتنه جنبش ری‌استارت و آتش زدن درب مساجد در برهه‌ای و عدم به نتیجه رسیدن آن و آغاز جنبش جدید برداشتن حجاب و عمامه پرانی (به عنوان دو نماد اسلامی)، اظهار کرد: جای نگرانی نیست. این‌ها می‌تواند زمینه‌ای برای رشد ما در فرهنگ دینی ـ قرآنی باشد و وظیفه ما به عنوان زن و مرد معتقد به فرهنگ اسلامی، بسیار حائز اهمیت است.
وی به نقش بسیاری از بانوان تاریخ‌ساز در طول تاریخ، بیان کرد: اگر نگاهی به تاریخ کنیم، خواهیم دید که نقش بانوان تاریخ‌ساز اگر بیشتر از مردان نباشد، قطعاً کمتر از آنان نبوده است. بخش عمده موفقیت پیامبران اولوالعزم(ع) به وجود بانوان موفق در کنار آنها بوده است. حضرت آدم(ع) با وجود نقش حوا در کنارشان، حضرت عیسی وجود بانوی مجاهد چون مریم(س) در کنارش، حضرت ابراهیم(ع) با وجود بانوانی چون ساره و هاجر و ... پیامبر(ص) و نفش بانوانی چون آمنه و حلیمه در دوران کودکی و بعدها نقش حضرت خدیجه(س) و سپس فاطمه(س).
وی به ابعاد تمدن اسلامی چون مسئله شجاعت، حلم، اثرگذاری، اجتماع محوری، ایثار، توجه به دیگران، هیئت و شکوه اعضای جامعه و ... اشاره کرد و گفت: این ابعاد قاعدتاً جنسیت بردار نیستند و به همت بانوان می‌تواند رقم بخورد و اگر تمدنی شکل گیرد، در این بستر، بهتر از سایر تحولات می‌تواند، عمل کند.
لطفیان در ادامه به ایثار به عنوان یکی از تکلیف اجتماعی مهم اشاره کرد و افزود: شما مادران، سعی کنید تا از ابتدا فرزندان را با عنصر ایثار آشنا کنید. تکلیف اجتماعی اینست که ایثار را در جامعه محقق کنیم. ایثار یعنی بخشش مالی درحالی که به آن نیاز داریم. حال آنکه امروزه بخل‌ورزی اجتماعی در جامعه زیاد شده است با وجود اینکه در سوره انسان به بحث انفاق خانوادگی (حضرت زهرا(س) و فرزندانش) اشاره شده است و به تصویر کشیده است.
وی با تأکید بر نقش بانوان در پاک نگهداشتن محیط خانواده از فساد، اصل جهاد علمی، سیاسی، نظامی و ...، بیان کرد: اگر زن نخواهد، قطعا عنصر جهاد تحقق کاملی به خود نمی‌گیرد. دفاع از ارزش‌ها مسئله مهم و محوری است. مسئله دانش‌پذیری و دانش‌پژوهی اعضای خانواده مهم است. مسئله عفت ورزی و همسایه داری حائز اهمیت است.
دبیر شورای برنامهریزی مدارس علوم دینی اهل سنت به نقش زن اصل حضور بانوان در اجتماع به هنگام ضرورت و ارتباط بین نهاد خانه با نهاد معنوی مسجد اشاره کرد و گفت: زن باید زمینه برخورداری از لذت‌های مشروع را برای اعضای خانواده، با هنرمندی محقق کند.
وی با اشاره به عبارت «غرَّه العَيْنٍ» در قرآن افزود: این را بانوان باید رقم بزنند که محصول آن رضایت از زندگی است چرا که چشم، سرشار و لبریز است و مقایسه معنا ندارد. چنین خانواده‌ای، می‌توانند خانواده تمدن‌ساز باشند. ما از خانواده گسسته هیچگاه به تمدن‌سازی نخواهیم رسید و خانواده اسلامی و به ویژه نقش بانوان، زمینه‌ساز تمدن اسلامی هستند و خواهند بود.
انتهای پیام
