آسیب‌های تکرار صرف واژه حجاب بدون نوآوری‌ برای نسل جدید

لیلی رشیدی، پیشکسوت قرآنی فارس در گفت‌وگو با ایکنا، ضمن گرامیداشت فرا رسیدن هفته عفاف و حجاب، گفت: فرهنگ حجاب به عنوان یکی از اصول زیربنایی و ساختاری در سبک زندگی اسلامی مطرح است چراکه رعایت این آموزه می‌تواند اساس زندگی و سلامت افراد را در ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی حفظ کند.

وی افزود: بنا بر آموزه‌های قرآن کریم و احادیث حجاب و عفاف موضوعی نیست که تنها به زنان جامعه مربوط باشد و مردان را استثنا کرده باشد،‌ بلکه این نکته از مناظر گوناگون شامل همه افراد، اعم از مرد و زن می‌شود که رعایت آن بر تمام مردم جامعه واجب و الزامی است.

رشیدی ادامه داد: با توجه به وضعیت نامناسب جامعه در خصوص رعایت حجاب به بیان چند راهکار اشاره می‌کنیم باشد که همه دلسوزانه و مسئولانه به این موضوع توجه کرده و شرایطی فراهم کنیم که وقتی می‌گوییم جامعه امام زمانی این شایستگی را کسب کرده تا شرمنده صاحب اصلی این انقلاب حضرت صاحب‌الزمان نشویم.

این فعال قرآنی استان فارس اضافه کرد: اول اینکه باید تمام دستگاه‌ها و نهادها حرکتی جهادی کنند دیگر نباید برای ادارات گزارش کار مطرح باشد بلکه همه باید کار عمیق فرهنگی کنیم. متأسفانه در انجام کار فرهنگی ضعف داریم هم اینکه برای دین کمترین تبلیغ را کرده‌ایم و هم اینکه در جهاد تبیین در خصوص این امر مهم حجاب تلاش لازم را نداشته‌ایم. اندک تبلیغی هم که انجام شده با مسائل سیاسی و اجتماعی و اقتصادی آمیخته می‌شود و نتیجه عکس می‌دهد.

با زبان جوانان صحبت کنیم

وی با بیان اینکه برای داشتن پوشش اسلامی باید فرزندان و جامعه‌ هدف را توجیه کنیم، گفت: وقتی با زبان خودشان با جوانان صحبت کنیم قطعاً بهتر توجیه شده و موفق می‌شویم. آن‌ها را متوجه کنیم که یکی از اهداف مهم حجاب حفظ آرامش روانی برای رفع مزاحمت‌‌های خیابانی است.

رشیدی با تأکید بر اینکه باید جوانان را به این باور برسانیم که حجاب برای زن و دختر آرامش روانی به ارمغان می‌آورد، افزود: باید آن‌ها را متوجه کنیم که مسئله حجاب و عفاف صرفاً مربوط به فرهنگ و کشور ما نیست و در همه مناطق دنیا پوشش مفهوم و تعریف دارد و با پوشش آداب، رسوم و اندیشه‌ها انتقال می‌یابد اما از آنجا که حجاب تاج کرامت زن است، باید با ایده‌پردازی خصوصاً توسط هنرمندان با تنوع‌بخشی به حجاب آن را برای زنان و دختران جذاب‌تر کنیم. به طراحان لباس ایده بدهیم.

وی یادآور شد: از آنجا که زیبایی امری است که با فطرت انسان سروکار دارد، «انسان زیباست و زیبایی را دوست دارد» پس تمایلی که ته ذهن انسان‌ها برای آراستن وجود دارد تمایلی خداگونه است که خداوند به ما داده است بنابراین هنر می‌تواند خیلی تأثیرگذار باشد. باید جمع طراحان هنرمند را دعوت کرد و از آنان حمایت کنیم و بخواهیم که برای جامعه و آینده‌ آن فکر کنند تا با ارائه الگوهای زیبا و فاخر الگوهای خوبی برای پوشش در جامعه طراحی کنند و در این کار از دیدگاه روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و دینی کمک گرفته و متناسب با آن‌ها لباس طراحی کنند. بسیاری از لباس‌ها واقعاً زیبا و فاخر هستند و در عین حال حجاب را هم نهادینه می‌کنند.

ضعف در سبک فرزندپروری

رشیدی با تصریح اینکه مسئله‌ای که اکنون با آن مواجه هستیم این است که دخترها می‌خواهند عین پسرها لباس بپوشند و بالعکس، افزود: علت این است که در سبک فرزندپروری برای تبیین الگوی جنسی و نقش جنسی تلاش خوبی نداشته‌ایم، آموزش خوب نداده‌ایم. باید به فرزند بفهمانیم که تو دختری یا پسر، اگر تو دختری نقش تو در گفتار، پوشش حرکات و مراودات چیست و اگر پسر هستی رفتارت، نوع آرایش و پوششت چگونه باید باشد.

عضو شورای قرآن و عترت فارس ادامه داد: راهکار مهمی که می‌تواند ما را در امر ترویج و نهادینه کردن حجاب کمک کند، قانونمند کردن بحث پوشش افراد در محل کار است. در تمام دنیا نوع پوشش در محل کار تعریف شده است و عدم رعایت تخلف محسوب شده و برخورد می‌شود.

وی بیان کرد:‌ اگر ادارات ما این بحث را جدی بگیرند و فرم پوشش مشخص باشد و نوع حجاب چه برای آقایان و چه بانوان تعریف شود و آیین‌نامه و منشور حجاب اجرایی و جدی گرفته شود، به تدریج این رعایت قانون نه تنها باعث نظم در ادارات می‌شود بلکه  هم نظم جامعه را در پی دارد، هم الگوسازی خواهد شد.

رشیدی با بیان اینکه متأسفانه پذیرش قوانین اجتماعی برای ما سخت است، گفت: در همه جوامع این موضوع وجود دارد و هیچ کسی نمی‌تواند با هر پوششی هرجایی برود. پیشنهاد می‌شود توسط مسئولان استانی کارگاه‌های بزرگ تولیدی دوخت فرم‌های اداری با حضور هنرمندان طراحی و دوخت راه‌اندازی شود و الگوی هر سازمان و اداره مشخص و کارمندان موظف به خرید و استفاده از پوشش خاص خودشان شود و عدم رعایت تخلف محسوب شود. در این مسیر می‌توان از ظرفیت هنرستان‌های آموزش و پرورش استفاده کرد. این امر علاوه بر کنترل پوشش خود باعث کارآفرینی می‌شود.

این پیشکسوت قرآنی اظهار کرد: یکی از  بهترین راهکارهای دیگر در بحث ترویج حجاب نهادینه کردن معنویات است و مقام معظم رهبری هم بزرگ‌ترین مشکل را دوری جامعه از قرآن و معارف دانسته‌اند، بنابراین باید به سمت دین و آموزهای دینی برویم اما در این زمینه نباید  همه مسئولیت را به آموزش و پرورش بسپاریم.

عدم استفاده مناسب از بودجه‌های فرهنگی

وی با بیان اینکه بودجه‌های فرهنگی را جای دیگری برده‌ایم و دست مدرسه و معلم را خالی کرده‌ایم، گفت: از آن طرف تمام تربیت مذهبی و فرهنگی را از آن‌ها مطالبه می‌کنیم باید اعتبار فرهنگی به مدارس داده تا مدیران متعهد و دلسوز و دغدغه‌مند ما بتوانند برنامه‌ریزی کرده و از ظرفیت معلمین و اولیا استفاده کنند تا بخشی از این مشکل بد حجابی حل شود.

رشیدی افزود: مسئله بعد توجه به دو اصل تربیتی مداومت و محافظت است که بسیار  تأثیرگذار در حجاب است ما جلسات زیادی برگزار می‌کنیم اما این کافی نیست باید جهادگونه وارد میدان عمل شویم. باید بدانیم چه الگوهایی معرفی می‌کنیم، باید اولیا را آموزش دهیم تا بتوانند فرزندانی را تربیت کنند که عزت نفس داشته باشند و در نهایت فرد سالم و سازگار و متناسب با شئونات اسلامی را تحویل جامعه بدهند.

این پیشکسوت قرآنی با بیان اینکه نهادینه شدن فرهنگ حجاب تقویت متولیان دین است، گفت: متأسفانه هم‌اکنون بخش‌های مختلف شهرستان‌ها و روستاها روحانی ندارند و با استقرار یک روحانی عمده مسائل برطرف می‌شود. مورد مهم بعد را رفع ضعف تعلق به فرهنگ خودی است یعنی برای بسیاری از افراد فرهنگ حجاب ارزش نیست. باید نیاز به حجاب را در جامعه به‌عنوان یک ارزش به‌وجود آوریم یعنی یک نیاز از درون یک پاسخ از درون می‌خواهد و امروز آن نیاز وجود ندارد.

رشیدی اظهار کرد: مشکلی که اکنون وجود دارد این است که تکرار صرف واژه حجاب بدون نوآوری‌ برای نسل جدید بیزاری آورده است. باید نشست‌های با تنوع ویژه در میان نوجوانان و جوانان برگزار شود. باید روشنگری ایجاد کرد و به آنان گفت که بسیاری از کشورهای دیگر هم به سمت حجاب روی آورده‌اند چون به مزیت‌های حجاب باور درونی پیدا کرده‌اند و ما هم باید بر روی افکار مردم کار کنیم، چون اگر فکر جامعه درست شود یک جامعه درست خواهد شد.

این پیشکسوت قرآنی با بیان اینکه در این زمینه دستگاه‌های فرهنگی باید وظیفه‌ خود را به خوبی انجام دهند، گفت: تقریباً 26 دستگاه متولی کار فرهنگی در بحث حجاب و عفاف داریم و وظایف دستگاه‌ها نیز مشخص شده است. انتظار می‌رود یک سازمان برای بررسی فعالیت‌ نهادهای متولی انتخاب و مشخص شود چه دستگاهی به وظیفه خود عمل کرده و چه دستگاهی کم‌کاری کرده است؟

وی بیان کرد: سخن آخر اینکه به خودنمایی جوانان جهت دهیم. خودنمایی یکی از ویژگی‌های فطری انسان است، دختر و پسر باید خود را نشان دهد اما باید با کار فرهنگی به این خودنمایی جهت دهیم. در این زمینه آموزش و پرورش و دانشگاه‌ها می‌توانند بسیار مؤثر باشند. جوان ایرانی فریاد می‌زند که به من کمک کنید تا بدانم چه کار ‌کنم بنابراین ما به عنوان دستگاه‌های فرهنگ‌ساز باید در این زمینه فعال‌تر عمل کنیم. نباید فراموش کنیم اینکه بخشی از رفتار جوانان ما ریشه در عقده‌های روحی، روانی و درونی دارد و خیلی از فرزندان ما خوب تربیت نشده‌اند و فضای مجازی نیز به کمک این نقص آمده و فقر مادی و اقتصادی نیز مشکل را دو چندان کرده و دشمن نیز تاکتیک خود را عوض کرده اما ما هنوز سر جای خود هستیم و اقدامی جدی و مؤثر نکرده‌ایم.