ایکنا با فرارسیدن ایام سوگواری امام حسین(ع) در سلسله یادداشتهایی به بررسی گستره تحولات اجتماعی که باعث شد فقط پنجاه سال پس از ارتحال پیامبر اکرم(ص) واقعه عاشورا رخ دهد و بالاتر از آن عواملی که باعث شد جامعه آن روز در مقابل این حادثه بزرگ، واکنشی سرد، بیروح و کماثر از خود بروز دهد، میپردازد.
قیام عاشورا علل فراوانی داشت و امام حسین(ع) که میدیدند جامعه اسلامی چگونه دچار انحراف و انحطاط شده است، چاره کار را در قیام برای احیای سنتهای نبوی و علوی دید تا اسلام زنده شده و جامعه اسلامی که از مدینه فاضله زمان پیامبر(ص) و حکومت امام علی(ع) دور شده بود دوباره به دوران طلایی زمان پیامبر(ص) و امام علی(ع) بازگشته و اسلام ناب در جامعه مسلمین فراگیر شود.
پس از اینکه اسلام از مرزهای شبه جزیره عربستان فراتر رفت و در زمان خلفا وسعت فراوانی پیدا کرد، غنایم و ثروت فراوانی نصیب مسلمانان شد. شیوه خلفا در توزیع بیتالمال بین مسلمین و دوری ایشان از عدالت باعث شد تا عدهای از مسلمانان که زمانی از مجاهدان راه خدا بودند، غرق در مال و ثروت شده و بعضاً مال حرام را وارد زندگی خود کنند.
امام حسین(ع) در روز عاشورا یکی از علتهای مهم نپذیرفتن کلام حق از سوی سپاه یزید و ابنزیاد را لقمه حرام دانستند. امام حسین(ع) به یزیدیان تأکید کرد مال حرامی که وارد زندگی خود کردهاید، شما را از خدا دور کرده و اجازه نمیدهد که کلام حق در شما اثر کند.
در روز عاشورا زمانی که سپاه عمر سعد ملعون براى جنگ با اهل بیت پیامبر(ص) آماده میشدند، امام حسین(ع) به سوی ایشان آمدند تا حجت را بر آنها تمام کنند، اما سپاه دشمن با صدای بلند مانع از ایراد سخن امام(ع) شدند و اجازه ندادند که کلام ایشان منعقد شود. امام حسین(ع) از آنها خواست تا سکوت کنند اما به کلام امام(ع) توجهی نکردند. امام(ع) خطاب به آنها فرمود: «واى بر شما! شما را چه زیان که به من گوش دهید و گفتار مرا که به راه راست فرا مىخوانم بشنوید، همه شما از من نافرمانى مىکنید و به سخنان من گوش نمىدهید؛ زیرا شکمهایتان از حرام پر شده و بر دلهایتان مُهر (غفلت) خورده است».
آری! لقه حرام انسان را به مرور از معنویات دور کرده و قلب او را چنان سیاه میکند که نمیتواند و نمیخواهد کلام حق را بشنود. امام باقر(ع) در رابطه با میزان تأثیر مال حرام در زندگی انسان فرمودند: «إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا أَصَابَ مَالًا مِنْ حَرَامٍ لَمْ یُقْبَلْ مِنْهُ حَجٌّ وَ لَا عُمْرَةٌ وَ لَا صِلَةُ رَحِمٍ حَتَّى أَنَّهُ یَفْسُدُ فِیهِ الْفَرْجُ؛ کسی که مال حرام به دستش آمده است، نه مکهاش، نه عمرهاش، نه صله رحمش، هیچکدام از آنها مقبول نیست و این لقمه، حتی روی نطفهاش اثر میگذارد».
با توجه به این روایت میتوان اینگونه استنباط کرد که در قیام عاشورا نیز کسانی که در برابر امام حسین(ع) ایستادند، نماز میخواندند و قرآن تلاوت میکردند اما چه سود که لقمههای حرام آنها که از بیتالمال مسلمین و به ناحق به دستشان رسیده بود، چنان در وجود آنها تأثیر کرده بود که به هیچ وجه نور حق در دل آنها جای نمیگرفت و در نهایت نیز کار را به جایی رساندند که قرآن ناطق زمان خویش را به شهادت رساندند.
مسلمانانی که روزی در رکاب پیامبر اکرم(ص) برای خدا شمشیر میزدند و جان خود را برای اسلام و قرآن میدادند، بعضا به جایی رسیدند که مادیات را بر معنویات ترجیح داده و همین امر موجب شد تا اندک اندک شکمهای خود را از حرام پر کرده و لقمههای حرام زندگی ایشان باعث شد تا کار را به جایی برسانند که در برابر فرزند پیامبر(ص) صفآرایی کرده و ایشان را به شهادت برسانند.
انتهای پیام