احسان سلطانی، عضو پژوهشکده مطالعات اقتصادی دانشگاه الزهرا(س) در گفتوگو با ایکنا، با بیان اینکه چیزی به نام بانکداری نه به مفهوم مدرن، نه به مفهوم آمریکایی، نه به مفهوم چینی و نه به مفهوم اسلامی در ایران نداریم، گفت: در ایران خیری از بانکهای خصوصی به مردم نرسیده و فقط بانکهای دولتی هستند که تا حدودی خدمت میکنند و خیر میرسانند و البته آن هم به خاطر این است که تا حدودی احساس امید و رضایت به مردم دست دهد و نه بیشتر از آن.
وی افزود: هدف از تأسیس بانکهای خصوصی متحول کردن نظام بانکداری کشور بود و امروزه نهتنها نظام بانکداری متحول نشده بلکه خود بانکهای خصوصی به دست و پای مردم افتادهاند تا سپردههایشان را جذب کنند. اگر نگاهی به مدیران بانکهای خصوصی بیندازید متوجه خواهید شد که اکثر رؤسای این بانکها از مدیران دولتی بودهاند و به خاطر روابط و رانتی که از آن برخوردارند توانستهاند بانک تأسیس کنند و برای جذب سپردههای مردمی هم کمی زبان میریزند و ظاهر بانکها را شیک میکنند ولی در اصل همه اینها فریب و نیرنگ است.
کارشناس اقتصادی ادامه داد: شهرستانها و شهرهای کوچک هدف اصلی بانکهای خصوصی برای جذب سپرده بوده تا این مبالغ بعد از انتقال از شهرستانها به مرکز، متمرکز شوند و سپس هر کاری که میخواهند با آن انجام دهند و در آخر هم مبلغی کمی به حساب صاحبان سپرده واریز میکنند. بانکهای خصوصی با این سپردهها بنگاهداری میکنند، قیمت دلار و طلا و سکه را کاهش یا افزایش میدهند، املاک خریداری میکنند یا انجام هر کاری که برایشان سود داشته باشد، به عبارت بهتر هر کاری میکنند به غیر از کمک به تولید و اگر هم میگویند از تولید حمایت میکنیم فقط ظاهرسازی و صوری است.
سلطانی با بیان اینکه بانکهای خصوصی بیشتر کاسبی میکنند، گفت: نظام بانکی ایران به چنان وضعیتی دچار شده که در آن بانکهای دولتی برای دولت خوشخدمتی میکنند و بانکهای خصوصی هم برای سهامداران عمدهاش و در این بین فقط مردم بینصیب ماندهاند.
وی بیان کرد: در کشوری مانند آمریکا 80 درصد تسهیلات بانکی به مردم تعلق میگیرد و این نشان میدهد در این کشور بانکها در خدمت مردم هستند ولی در ایران طبق آمار بانک مرکزی در دو ماهه اول امسال فقط 12.9 درصد تسهیلات بانکی به خانوارها پرداخت شده است! از سوی دیگر در ایران سهم دولت از کل نقدینگی و منابع بانکی حدود 20 درصد است درصورتیکه در کشورهای توسعهیافته این رقم حداقل دو برابر بیشتر است و بنابراین نتیجه میگیریم در کشوری که نه صنعتی است، نه توسعهیافته و نه زنجیره تولید قوی دارد و صادرکننده مهمی هم در دنیا محسوب نمیشود چرا باید بانکهایش دست به خلق حجم انبوهی از پول بزند؟ پاسخ: چون کاسب هستند و شبانهروز در حال سفتهبازی!
عضو پژوهشکده مطالعات اقتصادی دانشگاه الزهرا(س) ادامه داد: امروزه بانکهای خصوصی به یکی از عوامل تشدید فقر، شکاف اجتماعی و طبقاتی در جامعه تبدیل شدهاند، طوری که یک جوان به سختی ازدواج میکند و یا خانهدار شدن به رویا تبدیل شده است.
سلطانی افزود: یک از ابزارهای کسب سود برای بانکهای خصوصی نوسانگیری از مردم در بازار طلا، ملک، خودرو و بورس است و اجازه هم نمیدهند قیمت دلار و طلا از آن درصدی که میخواهند کمتر شود. اگر دولت میخواهد قیمت دلار را ثابت نگه دارد و یا نوسانات آن را کنترل کند باید دست بانکهای خصوصی را از این بازار قطع کند.
وی با بیان اینکه بانکداری خصوصی در ایران به مثابه سیستم غارتگری است، گفت: قدرت بانکهای خصوصی آنقدر افزایش یافته که کسی هم حریفشان نیست و با وجود اینکه رئیس کل بانک مرکزی وعده اصلاح این بانکها را داده بود ولی تا به امروز اتفاق خاصی رخ نداده است یا مجلس قانون تحقیق و تفحص از بانکهای خصوصی را به تصویب رسانده ولی معلوم نیست چرا اجرایی نمیشود.
عضو پژوهشکده مطالعات اقتصادی دانشگاه الزهرا(س) بیان کرد: اضافهبرداشت بانکهای خصوصی از بانک مرکزی به عامل اصلی خلق نقدینگی در کشور تبدیل شده و یعنی اینکه اینها دارند اقتصاد را غارت میکنند و تا وقتی تکلیف بانکهای خصوصی روشن نشود سخن گفتن از بانکداری اسلامی و بانکداری متعارف شوخی است و راه به جایی نمیبرد.
سلطانی در پایان گفت: بانکهای خصوصی از اینکه مردم بدهکار شوند استقبال میکنند؛ زیرا بدهکار شدن مردم یعنی ایجاد تقاضای کاذب در بازار و ایجاد تقاضا در بازار منجر به افزایش قیمت ارز و طلا خواهد شد. امروزه اگر مشاهده میکنید که برخی بانکهای خصوصی از طریق پلتفرمهای موبایلی تسهیلات خرد و اندک ارائه میدهند این تسهیلات فقط به خاطر ایجاد تقاضای کاذب در بازار است.
گفتوگو از سعید امینی
انتهای پیام