زکات؛ ابزار مقابله با سکته‌های اقتصادی
خسرو غنی‌زاده در یادداشتی به اهمیت پرداخت زکات در جامعه اسلامی و تأثیرات آن بر عدالت اجتماعی و مقابله با مشکلات اقتصادی اشاره کرد و آن را مانع از بروز «سکته‌های اقتصادی» در کشور ارزیابی کرد.
خسرو غنی‌زاده، کارشناس مسائل اقتصادی در یادداشتی که به صورت اختصاصی در اختیار ایکنا قرار داده، به اهمیت پرداخت زکات در جامعه اسلامی و تأثیرات آن بر عدالت اجتماعی پرداخت.
متن این یادداشت به شرح ذیل است:
زکات یکی از واجبات عبادی مالی است که در شرع اسلام هم‌ردیف امر به نماز، مورد سفارش و تأکید قرار گرفته است. مکلف می‌بایست از اموال مخصوصی با نصاب مشخص، بخشی را به مستحقان خاص بپردازد.
در قرآن کریم غالباً امر به «زکات» مقارن امر به «صلاة» است و این به تنهایی اهمیت این فریضه الهی را تبیین می‌نماید. صاحب جواهر در این باره می‌نویسد: «ثم لیعلم أنّ الزکاة اخت الصلوة و قد قرنهما الله تعالی فی کتابه مُشعرا بعدم قیام الصلوة ممّن لم یؤد الزکاة» باید دانست که زکات، نظیر نماز است و این دو را خدای تعالی در قرآن کنار هم ذکر کرده تا اعلام دارد کسی که زکات نمی دهد نماز او نماز نیست.
بی‌توجهی به خمس و زکات از مصادیق حق‌الله است. چرا در کشور ثروتمند ایران، این همه فقر داریم؟ حضرت محمد(ص) فرموده‌اند : «أُمِرْتُ أَنْ آخُذَ الصَّدَقَةَ مِنْ أَغْنِيَائِكُمْ فَأَرُدَّهَا فِي فَقُرَائِكُم»؛ من مأمورم كه صدقه (و زكات) را از ثروتمندانتان بگيرم و به فقرايتان بدهم. همچنین امام صادق(ع) فرموده‌اند: «سنگ‌هاى زیربناى اسلام سه چیز است: نماز، زکات و ولایت که هیچ یک از آنها دون دیگرى درست نمىشود»
در حکومت اسلامی روش اخذ مالیات باید به افزایش عدالت اجتماعی منجر می‌شود که متأسفانه در طی ۴۰ سال گذشته این گونه نبوده است. متأسفانه درک درست از ماهیت و فلسفه پول و مالیات در اسلام وجود ندارد؛ یعنی غفلت از فلسفه «نقدین»، «زکات» و «زکات برنقدین» و رابطه آن با «کاهش ارزش پول ملی» و به گردش در آوردن مال و پول در چرخه تولید و توزیع و فعالیت‌های مولد اقتصادی و حبس و کنز مال و گرفتن سود پول از بانک‌های ربوی و یا کنز مال و غیره.
همانطور که «لخته شدن خون» سبب مسدود شدن رگ و بروز «سکته مغزی» در انسان می‌شود و قطعاً لخته شدن «سرمایه لازم» برای تولید به صورت ارز و سکه و غیره «سکته اقتصادی» و بحران اقتصادی و رانت‌های ارزی و تورم و گرانی و فساد را در پی دارد و به نوعی زکات و خمس از بروز سکته‌های اقتصادی جلوگیری می‌کنند و از سوی دیگر مانع آلوده شدن خیلی از مردم کشور به پدیده «ربا» می‌شود.
همانطور که اشاره کردم بی‌توجهی جامعه نسبت به پرداخت خمس و زکات به عنوان مالیات اسلامی از مهمترین مصادیق بی‌توجهی به حق‌الله بوده و هست و متأسفانه بانک‌های کشور به دلیل چاپ پول بی‌رویه و خلق پول از هیچ که انجام می‌دهند افکار مردم را از اهمیت زکات و خطر بی‌توجهی به حق‌الله منحرف کرده‌اند. اصل این است که بودجه کشور از راه خمس و زکات پرداخت شود که متأسفانه حتی متدینین جامعه هم نسبت به پرداخت خمس و زکات خود غافل هستند و این بزرگترین آفت در دوران پس از انقلاب اسلامی است.
بانک‌ها را باید عامل اصلی بی‌توجهی مردم به پرداخت خمس و زکات دانست چون متأسفانه بانک‌ها با ضریب افزایشی به خلق پول پرداختند و با خلق بی‌رویه پول، اعتماد مردم را از ثبات ارزش پول ملی سلب کردند. در اسلام اهمیت فریضه «زکات» که در حقیقت یک نوع «مالیات بر درآمد و تولید» و به خصوص «مالیات بر اموال کنزشده» و یا به زبان دیگر «مالیات بر اموال و ثروت‌های راکد» محسوب مى‌شود از اهمیت خاصى برخوردار است.
در پایان باید بگویم متأسفانه ما مردم ایران به این امر واجب اهمیت ندادیم و امروز به این وضعیت افتادیم! هم سیستم پولی و مالیاتی‌مان اسلامی نیست و هم «زکات» و «زکات بر نقدین» را فراموش کردیم و متأسفانه از سیستم‌های پولی و مالیاتی کشورهای غربی الگو گرفتیم. با یک بررسی سطحی می‌توان به این نتیجه رسید که ریشه بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور حاصل غفلت از امر و واجبات الهی یعنی زکات بر نقدین و یا زکات بر ثروت‌ها و اموال حبس‌شده و راکد امت اسلامی است.
انتهای پیام
