اراده مدیران برای تربیت حافظان قرآن ضعیف است / لزوم راه‌اندازی نظام آموزشی منسجم در حوزه قرآن

مهجوریت قرآن همواره از چالش‌هایی بوده که در جامعه مطرح می‌شود و رابطه دوسویه بین نبود تصمیمات متقن و ارائه خدمات ملموس وجود دارد. در این بین در سال‌های اخیر موضوعات مهمی همچون مهندسی فرهنگی در کشور تبیین شده اما بروز و ظهور فعالیت‌های قرآنی در بدنه آحاد جامعه در آن کمرنگ بوده است. برای بررسی مولفه‌های مهندسی فرهنگی، نیازها و اقدامات جامعه قرآنی و راهکارها برای توسعه و تقویت این فعالیت‌ها، ایکنای زنجان گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام مهدی باقری، نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی انجام داده است که مشروح آن را در زیر می‌خوانید:

ایکنا ــ مولفه‌های لازم برای مهندسی فرهنگی کشور را چه می‌دانید؟ مهمترین آسیب‌هایی که کشور در حوزه فرهنگی با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند، چه مواردی است؟

با توجه به اینکه مهمترین بخش فرهنگ ما از اسلام ناب محمدی گرفته شده است، در مهندسی فرهنگی کشور باید به این نکته توجه شود و مسئولان در تدوین سیاست‌ها تمسک و توسل به قرآن و اهل‌بیت(ع) را مد نظر قرار دهند؛ چنان که پیامبر اکرم(ص) در حدیث ثقلین به ما آموخت قرآن و عترت را باید توامان داشته باشیم. ریشه‌ای‌ترین مباحث فرهنگی شناخت صحیح فرهنگ قرآن و اهل‌بیت(ع) است و باید متناسب با آن راهبردهای دیگر را پیش برد. جامعه امروز نیازمند جاری شدن فرهنگ قرآن در همه ابعاد زندگی فردی و اجتماعی است که لازمه این کار شناخت صحیح از مبانی اسلامی بوده ولی متاسفانه شاهد این هستیم که تمسک به قرآن فقط در حد تبرک و تیمن باقی مانده است.

ایکنا ــ مقام معظم رهبری موضوع تربیت 10 میلیون حافظ قرآن را مورد تاکید قرار دادند، چرا با وجود گذشت بیش از 9 سال توفیق چندانی در این خصوص حاصل نشده است؟

مطالبه مقام معظم رهبری در خصوص تربیت 10 میلیون حافظ قرآن صرفا یک کار فرهنگی ساده نبوده بلکه باید به عنوان یک راهبرد جدی تلقی شود؛ چراکه با تربیت 10 میلیون حافظ خانواده آن‌ها نیز درگیر این مسئله می‌شوند و به تبع آن فرهنگ قرآنی در کل جامعه تسری پیدا می‌کند. در این راهبرد آنچه که مورد نظر رهبر معظم انقلاب بوده این است که با ابزار حفظ، ترویج فرهنگ قرآنی اتفاق بیفتد و با این روند آسیب‌های اجتماعی کاهش می‌یابد و می‌توان با تهاجم فرهنگی مقابله کرد. همچنین درگیری در جامعه کم و به تبع آن پرونده‌های ورودی به قوه قضاییه کمتر می‌شود، هزینه زائد زندان‌ها از بین می‌رود و جامعه به سمت رشد، بالندگی و فرهیختگی پیش می‌رود.

دلیل اینکه این دستور کلیدی تا کنون به طور کامل محقق نشده این است که فضای فرهنگی جامعه به درستی مدیریت نشده است. حاکم شدن نگاه‌های آماری و اداری به جای واقع‌بینی، فضای فرهنگی را از اصل موضوع دور نگه داشته و طبیعتا این مهم در طول یکی دو سال نمی‌توانست اتفاق بیفتد. برای این هدف باید به سمت آماده کردن زیرساخت‌ها از جمله تربیت مربی، تولید محتوای آموزشی و منابع تربیتی رفت و ارگان‌هایی همچون صدا و سیما، آموزش و پرورش و دیگر نهادهای فرهنگی پای کار بیایند و اسلوب آموزشی و تربیتی را اصلاح و تکمیل کنند.

متاسفانه به دلیل اینکه در اراده مدیران برای تبیین مسئله و ایجاد زیرساخت‌ها مشکل داشتیم، نتوانستیم به توفیق برسیم و هنوز هم راهکار جدی برای این دستور را نمی‌بینیم. با توجه به سیاست‌های کلی جمعیت و تامین زیرساخت‌ها و با بهره‌مندی از ظرفیت نوجوانان و جوانان می‌توانیم به تربیت نسل جدید قرآنی امیدوار باشیم و با روحیه انقلابی این ظرفیت وجود دارد که تربیت 10 میلیون حافظ قرآن محقق شود.

ایکنا ــ فعالیت های قرآنی چه سهمی از بودجه کشور را دارا هستند و آیا با بودجه‌های اندک فرهنگی می‌توان با تبلیغات سوء رسانه‌های غربی مقابله کرد؟

با وجود اینکه در قوانین سهم‌هایی از بودجه برای فعالیت‌های قرآنی و فرهنگی مشخص شده اما این موضوع به درستی محقق نشده است و مهمترین دلیلش این است که در دولت‌ها اراده‌ای وجود نداشته تا از فرصتی که خداوند به واسطه نزول قرآن در اختیار ما گذاشته برای غنی کردن فرهنگ جامعه استفاده کنیم و در هیچ دولتی اهتمام جدی برای این امر وجود نداشت؛ چراکه که اگر این اهتمام بود و تصمیمی برای تربیت 10 میلیون حافظ داشت زمینه‌های خوبی برای جذب بودجه ایجاد می‌شد.

ایکنا ــ یکی از مشکلات جامعه قرآنی بحث بیمه است، مجلس چه راهکاری برای حل مشکل بیمه فعالان قرآنی دارد؟

یکی از چالش‌ها بیمه فعالان قرآنی است. البته باید یک خدمت ملموس در جامعه انجام دهند و بعد از آن مطالبه بیمه فعالان قرآنی جدی‌تر دنبال شود و حتی این خدمت ملموس می‌تواند در قالب تربیت حافظان قرآن اتفاق بیفتد. از طرف دیگر حاکمیت باید زمینه دریافت خدمات از این قشر را فراهم کند و در این صورت جامعه قرآنی آمادگی فعالیت‌های اثربخش و خالصانه را به مردم ارائه دهد و بیمه یکی از مشوق‌های مورد توجه است که این افراد را به اجرایی شدن راهبردها ترغیب می‌کند.

ایکنا ــ راهکار شما برای برجسته شدن جایگاه فعالیت‌های قرآنی در جامعه چیست؟

ما در جامعه یک نظام آموزشی و تربیتی منسجم در حوزه فعالیت‌های قرآنی نداریم و معتقدیم تا زمانی که فرهنگ جامعه، قرآنی و اهل‌بیتی نشود، نمی‌توان انتظار بهبود فرآیندها را داشت. یکی از برنامه‌های پیش‌رو ایجاد یک نظام آموزشی و تربیتی جامع است که در آن با حضور فعال مجموعه‌های آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و سایر نهادهای فرهنگی همه فعالیت‌های قرآنی به شکل یکپارچه و متحد هدفگذاری شود و در آن همه توان قرآنی کشور اعم از بودجه‌ها، قوانین، حمایت‌ها،  راهبردها و راهکارها را پیگیری کنیم تا شاهد خروجی ملموس باشیم.