بشر گرفتار جاهلیت مدرن است

به گزارش ایکنا، ابوالفضل خوش‌منش، در نشست علمی «خوانشی در ابعاد خاتمیت پیامبر اعظم(ص)»، با طرح این سؤال که پیامبر اکرم(ص) چه کرد که پیامبر خاتم شد و اگر ایشان نبود چه چیزی ناتمام می‌ماند؟ گفت: شناخت شخصیت پیامبر(ص) آسان نیست. البته مراد بنده این نیست که ما نمی‌توانیم اصلاً در مورد آن وجود مقدس سخن بگوییم، کما اینکه برخی منبری‌ها چنین  تعابیری را بر زبان می‌آورند.

وی افزود: وقتی ظاهر سخن قرآن کریم را بنگریم (جدا از تحقیقات موضوعی دقیق و عمیق و پیچیده درون قرآن که آنها هم قابل استحصال به زبان علم است)، ما با این مشکل روبرو هستیم که نمی‌توانیم ابعاد شخصیت ایشان را در چند جلسه بررسی کنیم.

خوش‌منش افزود: نگاه به ظاهر آیات قرآن گویایی ابعاد وسیعی از پیامبر(ص) است که همین‌ها را هم کمتر مورد توجه قرار داده‌ایم و کمتر در مورد آن مطلب گفته‌ایم؛ اواخر دهه 60 آیت‌الله علوی تهرانی در یکی از مساجد منبر می‌رفتند و حدیثی از پیامبر(ص) خواندند و گفتند که این حدیث بد فهمیده شده است و همین دستاویزی برای دشمنان ایجاد کرده است؛ جالب اینکه وی گفت هدف ما دفاع از رسول‌الله(ص) نیست، زیرا ما کوچکتر از آن هستیم که بخواهیم از چنین شخصیتی دفاع کنیم. 

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با اشاره به آیه شریفه «مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا»، اظهار کرد: در این آیه پیامبر(ص) را با نام و نشان شخصی و عناوین حقوقی آورده و تأکید دارد که او از تیره و تبار شما جاهلان نیست و او رسول خدا و خاتم انبیاء است. در آیه شریفه «وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا» بر این نکته تاکید دارد که در بین رجس‌های جاهلیت، شخصیتی ظهور کرده است که من خدا همه رجس‌ها را از دور کرده‌ام.

بشر گرفتار جاهلیت اخری

خوش‌منش اضافه کرد: جاهلیت اولی اگر بخواهد مفهوم مخالفی داشته باشد، جاهلیت اخرایی است که دنیای امروز گرفتار آن است؛ در مورد جاهلیت اولی هم گفته شده که ازدواج و طلاق آنها به سبک خاصی بود؛ زنا می‌کردند؛ جنگ داشتند و غارت می‌کردند. همچنین گفته شده که اهل بیت(ع) خاندانی بودند که از این مسائل دور بودند، ولی مسئله خیلی فراتر از طلاق و ظهار و زنا و ... است.

استاد دانشگاه تهران گفت: مسئله جاهلیتی که قرآن کریم گفته و پیامبر(ص) به جنگ آمده است، جاهلیت «ظلوما جهولا» است؛ او آمده تا انسان را از منجلاب تباهی و سیاهی ظلم و جهل بیرون بیاورد و رجس را از قلب او بزداید و پاک کند. قرآن در سوره مبارکه احزاب بر این مسئله تاکید فرموده و گفته است این اصلاحات روی بشر توسط رسول‌الله(ص) باید انجام شود و در حال انجام است و مناسبات جاهلی باید عوض شود.

خوش‌منش تصریح کرد: قرآن کریم با صراحت برخی آداب جاهلی را نفی کرده و فرموده است که نه پسرخوانده‌های شما فرزندان شما هستند و نه با ظهار زنی، مادر فردی می‌شود؛ مأموریت پیامبر(ص) مقابله با اغلال(غل و زنجیر) و بدعت‌هایی بود که بر فکر و عقل و دست و پای فرد و جامعه بسته شده بود و تا جایی که توانست اینها را باز کرد، گرچه جاهلیت اخری دائماً در حال بازگشت بوده و هست و امروز در روزگار ما هم فراوان وجود دارد و مبطل‌السحر آن هم چیزی است که پیامبر(ص) برای ما به یادگار گذاشته، یعنی قرآن و عترت.

استاد دانشگاه تهران با اشاره به شکل‌گیری دین در بین النهرین، بیان کرد: پیامبر(ص) شخصیت مؤسس، مصدق، مصلح و مجدد و امضاءکننده خیلی از قوانین قبل از خود است که سایر انبیاء آوردند؛ انبیاء قبل مبشر پیامبر(ص) بودند و پیامبر(ص) هم مصدق آنها و مصلح و مجدد و امضاء کننده احکام انبیاء گذشته که خدا به آنها داده است؛ این اتفاق باید می‌افتاد و افتاده است.

خوش‌منش تصریح کرد: سرتاسر رسالت و سیره، جهاد و مبارزه ایشان، تاسیس و تجدید است و این ابعاد آن قدر وسعت دارد که او را در قامت یک مؤسس تمام‌عیار معرفی می‌کند؛ برای اینکه تصور نکنیم آنچه پیامبر(ص) آورده همه گسیخته از قبل است، می‌بینیم آورده‌های ایشان به شکل مجمل به انبیاء قبل به خصوص ابراهیم(ع) داده شده بود.

نقش یهود در تحریف دین

وی افزود: آنچه ابراهیم(ع) آورد، در گذر زمان مورد بی‌مهری قرار گرفت و محدود، تحریف و ناقص شد، عامل اصلی این همه خیانت و جنایت و غش و تحریف در این زمینه‌ها هم یهودیان بودند؛ حضرت ابراهیم(ع) به عنوان پدر امت معرفی شده است؛ او آمد تا حج را جهانی کند، ولی دست تحریف یهود، کوشید تا این نهاد را ناموفق و از پیکره اسلام جدا کند و به همین دلیل تلاش کردند تا به جای مکه به اورشلیم مشروعیت بخشیده و آن را علم کنند.

خوش‌منش تصریح کرد: حج و ابراهیم(ع) به عنوان مؤسسه و پدر معنوی امت از چیزهایی است که هدف حمله و تحریف یهود قرار گرفت و تا حدودی از یادها رفت؛ خیلی از موضوعات در شخصیت و سخنان ابراهیم(ع) تا جایی که دستشان رسیده، تحریف و مورد تاخت و تاز قرار دادند.

وی افزود: ابویت ابراهیم(ع) را برای جناب پاپ مصادره کردند و قریب به دوهزار سال دستگاه تشریفاتی و پر زرق و برق کلیسا به این شکل بود، در حالی که ابویت ابراهیم(ع) در دوره پیامبر(ص) از نو زاده و تأسیس شد، در جایی که پیامبر(ص) فرمودند «انا و علی ابوا هذه الامه».

استاد دانشگاه تهران گفت: در یهود مسیحیت، آئین حنیف از بین رفت و به آن هم رحم نکردند و کار به جایی رسید که خدا باید بگوید ابراهیم مشرک و یهودی و نصرانی نبود و سلیمان کافر(و ما کفر سلیمان) و شیطان‌پرست و شیطانی مسلک نبود. ببینید کار به کجا رسیده بود.

وی تأکید کرد: پیامبر(ص) آمد و مصدق و مجدد بود و تحریفات ادیان را اصلاح کرد و تلاش او آن‌قدر بود که خداوند در سوره ضحی فرمود ما آن‌قدر به تو می‌دهیم تا تو راضی شوی؛ تعبیری که برای هیچکدام از انبیاء دیگر به کار نبرد.