آخرین شهید کربلا که بود؟

به گزارش ایکنا، آیت‌الله علی نظری منفرد، استاد حوزه علمیه، 8 مرداد ماه در مراسم عزاداری امام حسین(ع) در حسینیه امام خمینی(ره) در قم، گفت: طبق نقل برخی منابع عمر سعد در روز 11 محرم بر کشته‌های خودشان نماز خواند و آن‌ها را دفن کرد و عصر این روز به سمت شام حرکت کرد. البته ابن اثیر می‌گوید عمر سعد دو روز در کربلا ماند و اگر اینطور باشد اسرای اهل بیت(ع) روز 12 محرم از کربلا حرکت کرده‌اند.

وی با بیان اینکه هدف بنی‌امیه این بود که اجساد مطهر شهدای کربلا روی زمین بماند و طعمه حیوانات بیابان شود و آثار قبر نداشته باشند، اضافه کرد: ولی اینها نمی‌دانستند که امام حسین(ع) در روز سوم محرم، طبق روایتی که امام صادق(ع) نقل کرده است: «اشتری الاراضی التی فیها قبره بستین الف درهم» یعنی در همان ابتدای امر، سرزمین کربلا را از صاحبانش خریداری کرد و سرانجام هم به خود آن‌ها واگذار کرد ولی با آن‌ها شرط کرد سپاه دشمن که از اینجا رفتند بدن‌های ما را دفن کنید لذا بنی اسد با همکاری امام سجاد(ع) ابدان مطهر را دفن کردند.

نظری منفرد بیان کرد: دومین شرط امام حسین(ع) هم این بود که بر سر قبور نشانه‌هایی بگذارید که زائران ما که آمدند بدانند قبور برای چه کسی است و از درآمد این زمین‌ها زوار قبر مرا مهمان کنید. 

روز دفن امام حسین(ع)

استاد حوزه علمیه در مورد دفن امام حسین(ع) اظهار کرد: مشهور است که دفن ایشان یک روز یا دو روز بعد از عاشورا دفن شده است یعنی اگر دو روز فاصله باشد روز سیزدهم دفن شده‌اند. صاحب مناقب نقل کرده است بنی اسد که آمدند بدن‌ها را دفن کنند وجدوا لاکثرهم قبورا یعنی اکثر آن‌ها قبر داشتند و پرندگان سفیدی هم در کربلا هستند. 

وی در مورد ماجرای ام سلمه، افزود: ام‌سلمه بر خلاف سخن برخی افراد که گفته‌اند سال 59 از دنیا رفته است اخبار موثق دال بر این است که چند ماه بعد از شهادت امام حسین(ع) زنده بوده است. اول کسی که خبر شهادت امام را از میان خانه‌های پیامبر با نوای گریه داد ام سلمه بود و او گفت که من پیامبر(ص) را در خواب دیدم ژولیده و غبارآلود است؛ عرض کردم یا رسول‌الله، این چه حالی است و ایشان فرمود ام سلمه کربلا بودم و برای حسین(ع) قبر حفر می‌کردم و بعد ابن عباس خبر شهادت امام را در خواب دیده بود.

وی با بیان اینکه مسئولیت امام حسین(ع) در عصر روز عاشورا تمام شد، گفت: اگر کسی فکر کند که امام حسین(ع) خبر نداشته است شهید می‌شود تاریخ را خوب نخوانده و نفهمیده است. روایت دیگری هم وجود دارد که اینجا سرزمینی است که انبیاء و اولیاء در اینجا همدیگر را زیارت می‌کنند؛ علامه مجلسی در بحار جلد 44 و 45 که به عاشر بحار معروف است بابی با عنوان باب اخبارالله انبیاءه بشهادة امام حسین(ع) آورده است یعنی انبیاء از کربلا عبور کرده‌اند و خبر شهادت به آن‌ها داده شده است. امام حسین(ع) از خود پیامبر(ص) نقل فرمودند که تو در کربلا شهید خواهی شد و جماعتی از یاران تو هم با شما شهید خواهند شد. 

برخی افراد زنده مانده عاشورا

استاد حوزه علمیه با بیان اینکه همه کسانی که وارد کربلا شدند، شهید نشدند، تصریح کرد: مثلا عقبة بن سمعان که غلام لشکر امام بود رها شد و برخی قضایای کربلا را او نقل کرده است؛ از جمله این مسئله که امام حسین(ع) در شب دوم محرم خواب مختصری کردند و بعد که بیدار شدند آیه استرجاع را خواندند و حضرت علی‌اکبر(ع) خطاب به ایشان گفت برای چه حمد و استرجاع؟ امام حسین(ع) فرمودند: من الان خوابم برد و در خواب دیدم منادی ندا می‌دهد که این قافله می‌روند و مرگ هم به سراغ آن‌ها می‌آید و علی اکبر پرسید آیا ما بر حق نیستیم؛ امام فرمودند قسم به خدایی که بازگشت بندگان به سوی او است ما بر حق هستیم و از مرگ باکی نداریم. 

وی افزود: برخی قضایای دیگر را هم طبری از همین غلام نقل کرده است؛ او گفته است من در مسیر همراه امام حسین(ع) بودم تا موقع شهادت و ایشان یک جمله نفرمود که دلیل تسلیم باشد و فقط فرمودند که چرا می‌خواهید خون مرا بریزید؟ مگر من حلالی را حرام کردم و بدعتی در دین گذاشتم و یا کاری کردم که مستحق کشتن باشم؟ گفتند ما دست از تو برنمی‌داریم مگر اینکه تسلیم ابن زیاد شوی؟ تو را به خاطر بغضی که نسبت به پدرت داریم می‌کشیم و امام در اینجا خیلی گریه کردند. 

وجود مطالب انحرافی در برخی منابر محرم

آیت‌الله نظری منفرد با بیان اینکه گاهی شنیده می‌شود که برخی در منبر عاشورا و محرم حرف‌هایی می‌زنند که پایه و اساسی ندارد و مردم را هم گمراه و منحرف می‌کنند، اضافه کرد: این همه کتاب خوب داریم بروید مطالعه کنید و بعد برای مردم بگویید؛ این همه درس و مطالب آموزنده در مسئله عاشورا وجود دارد ولی چرا اینها را برای مردم نمی‌گویید و سراغ مطالب انحرافی می‌روید؟ مقام معظم رهبری که اینقدر بر مسئله تبیین و جهاد تبیین تأکید فرمودند به همین دلیل است. 

وی افزود: ما اگر حقایق کربلا را برای مردم بیان کنیم نیازی به برخی مطالب نداریم؛ امام(ع) در کربلا چند رجز خوانده است و دائماً در آنها گفته است من پسر علی(ع) هستم یعنی خود را معرفی کرده و فرموده است: انا الحسین بن علی ... امضی علی دین النبی یا رجز دیگر ایشان در روز عاشورا این است: کفر القوم و من رغبوا ... و ابی شمس و امی قمر و انا الکوکب بین القمرین؛ پدرم خورشید و مادرم ماه است و ما ستارگان بین شمس و قمر هستیم. در رجز دیگری فرمودند: من پسر علی پاک از خاندان هشام هستم؛ من حسین اگر روزی بخواهم افتخار کنم افتخارم این است پسر علی(ع) هستم؛ این حقایق باید برای مردم گفته شود. 

آیت‌الله نظری منفرد با بیان اینکه آخرین شهید کربلا، امام حسین(ع) نبوده است، اظهار کرد: آخرین شهید سویدبن عمرو است که در کامل ابن اثیر آمده است؛ وی جزء کسانی است که در صبح روز عاشورا بعد از آن که عمر سعد صدا زد و گفت که ای لشکر شهادت دهید من اولین تیرانداز به سمت حسین(ع) هستم تمام لشکر او به سمت لشکر امام تیر انداختند. صبح عاشورا 40 تن از یاران امام به شهادت رسیدند که به شهدای حمله اول معروفند و سوید یکی از این بزرگواران است.  

استاد حوزه علمیه گفت: ایشان تیر خورد ولی بر زمین افتاد و بیهوش شد و بعد از شهادت امام به هوش آمد و بلند شد تا ببیند دشمن و اصحاب امام حسین(ع) کجا هستند و به گوشش خورد که قتل الحسین و تا چشمش به بدن شهدای کربلا افتاد، غرش و حمله‌ای کرد و شهید شد. 

توابین روز عاشورا

نظری منفرد اضافه کرد: غیر از حربن یزید ریاحی که روز عاشورا توبه کرد و به لشکر امام(ع) آمد، دو نفر دیگر یعنی فرزندان سعد هم توبه کردند و وارد لشکر امام شدند. این دو نفر در سپاه عمرسعد بودند و بعد از شهادت امام حسین(ع) توبه کرده، به سپاه عمر سعد حمله کردند و شهید شدند، در برخی منابع آمده است که قبل از روز عاشورا توبه کردند.

استاد حوزه علمیه بیان کرد: این درس مهم عاشوراست که انسان نباید نومید شود و هر کجا هست وقتی حقیقت را فهمید توبه کرده و فکر و توجه کند ببیند این دنیا چه ماهیتی دارد. خطبه‌های امام همه آموزنده است. چرا اینها را برای مردم نخوانیم. در یکی از خطبه‌ها فرمودند: خدا را حمد می‌کنم که دنیا دار فنا و زوال است و جای قرار نیست؛ امروز سالم هستم ولی فردا معلوم نیست؛ فریب‌خورده و مغرور کسی است که فریب دنیا را خورده است. من سعادت شما را می‌خواهم و هر کسی از من عصیان کند جزء مهلکین خواهد بود و در ادامه فرمود که اگر حق به گوش شما نمی‌رود چون شکم‌های شما از حرام پر شده است و مال حرام شنوایی گوش را از بین می‌برد. 

وی افزود: به شهادت تاریخ امام حسین(ع) دشمنان را نفرین کرد و گفت خدا انشاءالله بعد از من غلام ثقیف را بر شما مسلط کند و اینطور شد و حجاج بن یوسف ثقفی بر آن مسلط شد. حصین بن تمیم از فرماندهان دشمن گفت ای حسین ما هیچ مشکلی امروز نداریم و هم به ما جایزه دادند و هم حقوق ما را زیاد کرده‌اند و ابن زیاد هم وعده مال و مقام داده است و در این حال خدا چطور از ما انتقام خواهد گرفت؟ امام فرمودند: یک اسب سوار چقدر طول می‌کشد سوار اسب شود، بعد از من همین مقدار صبر کنید و آسیای زمانه شما را خرد خواهد کرد، این وعده جدم رسول‌الله(ص) است.