تمثیل خاکستر و طوفان در نابودی اعمال کافران

۳۶۵ روز در صحبت قرآن نوشته استاد حسین محی‌الدین الهی قمشه‌ای، کتاب چهارم از مجموعه کتاب‌های جوانان و فرهنگ جهانی است. این مجموعه با هدف شناساندن فرهنگ و ادبیات به جوانان اولین بار سال ۱۳۹۰ به همت نشر سخن تدوین منتشر شده است.

کتاب «۳۶۵ روز در صحبت قرآن» ۳۶۵ قطعه کوتاه و بلند از قرآن برای آشنایی جوانان با تعلیمات فراگیر قرآن انتخاب شده و کوشش شده است که این گنجینه تصویری از ابعاد گوناگون کلام آسمانی برای مخاطب ترسیم کند.

این کتاب، تفسیر در معنی اصطلاحی کلمه مانند تفاسیری چون کشاف و مجمع البیان و امثال آن نیست، بلکه بیشتر انعکاسی از کتاب وحی در ادب عرفانی فارسی و اسلامی است و نگاهی دارد به قرآن از دیدگاه ادبی، زیباشناسی و اخلاقی، اجتماعی و عرفانی.

گروه اندیشه ایکنا به منظور بهره‌مندی مخاطبان خود از این گنجینه قرآنی و ادبی اقدام به انتشار قطعه‌‎هایی از کتاب «در صحبت قرآن» کرده است. یکصد و پانزدهمین قسمت از تحفه این کتاب با عنوان «تمثیل خاکستر و طوفان در نابودی اعمال کافران» تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود.

مَثَلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ أَعْمَالُهُمْ كَرَمَادٍ اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّيحُ فِي يَوْمٍ عَاصِفٍ لَا يَقْدِرُونَ مِمَّا كَسَبُوا عَلَى شَيْءٍ ذَلِكَ هُوَ الضَّلَالُ الْبَعِيدُ ﴿ابراهیم ۱۸﴾

کسانی که پروردگارشان را انکار می‌کنند مَثل اعمال آنها به خاکستری ماند که در روز طوفانی باد شدید بر آن بوزد و همه پراکنده و نابود شود و ایشان از آنچه کسب کرده‌اند هیچ حاصلی نبرند، این است آن ضلالت و حرمان که از حق و سعادت سخت دور است(18).

اعمال کافران، هر عملی است که آدمی با شکستن فرامین رب العالمین و نوامیس آفرینش انجام می‌دهد، اعمالی که در آن زیبایی و حقیقت و شرافت نفس را پایمال کنند و جهل و زشتی و اهریمنی را بر دست نهند چه در حجاب دین و چه در سراب کفر. کجاست شهرت‌ها و مقام‌ها و ثروت‌ها و راحت‌ها که دنیا طلبان دون همت به هزار حیله و صدهزار اشک و آه مظلومان به دست آوردند. آنها چون خاکستری بر باد رفت و آنچه ماند ثروت حکیمان و هنرمندان و دانایان و نیکوکاران بود که همه جز ثروت فرهنگی جهان همچنان چون کوه در طوفان زمان برجاست. اگر از چنگیزها و آتیلاها و قارون‌های دنیا طلب هنوز شهرتی مانده است آن عین رسوایی است همچون خاکستری در چشم ایشان. به قول حافظ:

بیا که قصر امل سخت سست بنیاد است
بیار باده که بنیاد عمر بر باد است

تنها چیزی که می‌ماند همان گوهرهای دانایی و زیبایی است که از آستین رقص افشان ایشان بر دامن بشریت ریخته و باقی همه در طوفان هوشیاری محو می‌شود.